Άρης Δημοκίδης
Το 53% των Ελλήνων απάντησαν στην έρευνα του Pew Research Center ουσιαστικά ότι ζούσαμε καλύτερα πριν από 50 χρόνια.
Αντί άλλης απάντησης, αυτό το στάτους του παιδίατρου Αντώνη Δαρζέντα:
Το 53% των Ελλήνων ισχυρίζεται πως τη δεκαετία του ’60 περνούσε καλύτερα. Και αρχίζετε κάτι Ευρωλιγούρηδες και λέτε πως τώρα είμαστε καλύτερα.
Εγώ αντίθετα έχω πολύ διαφορετική γνώμη.
Τη δεκαετία του ’60 όλα ήταν πολύ όμορφα! Η νεογνικη και παιδική θνησιμότητα ήταν τεράστια. Σχεδόν 2 στα 10 παιδιά πέθαιναν πριν ενηλικιωθουν. Πολλές γυναίκες πέθαιναν στη γέννα. Αλλά κάναμε πολλά παιδιά, οπότε μας περισσευαν.
Οι πόλεις και τα χωριά ήταν υπέροχα, γραφικά. Χωματοδρομοι παντού, όπου τα παιδιά έπαιζαν ευτυχισμένα, μιας και λίγα πήγαιναν σχολείο. Όταν είχαν να φάνε βέβαια. Ή όταν δεν δούλευαν από 12 χρονών.
Τα σπίτια ήταν απλά, λιτά, απέριττα. Συνήθως παραγκες, οι τυχεροί είχαν πέτρινα που το χειμώνα είχαν υπέροχη μούχλα και υγρασία ενώ η απουσία αφρολουτρων και σαπουνιων τους γλύτωνε πολύτιμο χρόνο. Δεν υπήρχαν τουαλέτες μέσα στα σπίτια και απολάμβαναν την υπέροχη αφοδευση στην ελληνική ύπαιθρο.
Οι σχέσεις των ανθρώπων ήταν ειλικρινείς. Η γυναίκα ψήφιζε ότι και ο άντρας. Έπαιρνε και το όνομα του, όχι μόνο το επώνυμο αλλά και το μικρό. Μητσαινα, του Δημήτρη, Γιωργαινα του Γιώργη. Όχι όπως τώρα που τη ρωτάς “τίνος είσαι συ μάνα μου” και δεν ξέρει. Οι γυναίκες δεν κυκλοφορουσαν μόνες τους στο δρόμο. Η τιμή της αδερφής ήταν πάνω από όλα. Πολλά εγκλήματα τιμής γίνονταν. Όχι όπως τώρα που υποδεχεσαι χαμογελαστός το φίλο της κόρης σου και της αδερφής σου. Της έριχνες τότε μια μπουφλα και της έλεγες “δεν θα πας πουθενά μωρή”. Και όλα λυνονταν αρμονικά, χωρίς διαφωνίες.
Δεν υπήρχε αυτισμός και κατάθλιψη. Ο τρελός της γειτονιάς ή του χωριού ήταν ένας από εμάς τον κοροϊδευαμε και τον σφαλιαρωναμε ή του πετουσαμε πέτρες και περνούσαμε πολύ ωραία. Αν τυχόν ήταν επικίνδυνος είχαν φροντίσει οι δικοί του να είναι μόνιμα κλειδωμένος σε ένα υπόγειο.
Οι σχέσεις των ανθρώπων με τα ζώα ήταν επίσης όμορφες.
Δεν υπήρχαν αδέσποτα! Γιατί οι καλοί χωριάτες όποτε έβλεπαν αδέσποτο ή το πυροβολουσαν ή του έριχναν φόλα. Τα παιδιά επίσης εδεναν ντενεκέδια στην ουρά τους ή τα πιο μερακλιδικα τους έβαζαν και στουπί με φωτιά.
Κρέας τρώγαμε μια φορά το εξάμηνο και αν, οπότε δεν υπήρχε δυσκοιλιοτητα και υψηλή χοληστερίνη. Ούτε καρκίνος. Ο κόσμος πέθαινε αγνά, από μια απλή ιωση, από πνευμονία, ελονοσία, διφθερίτιδα κοκκυτη. Και ζούσε έως τα 55 του. Ούτε σύνταξη ούτε να ταλαιπωρειται στις ουρές των τραπεζών.
Στη Σαντορίνη στο χωριό του πατέρα μου παιδιά έμεναν τυφλά από τραχωμα, μια νόσο που περνά με νερό και σαπούνι, ή με μια και μόνο σταγόνα αντιβιοτικού κολλυρίου.
Οι καρδιές των ανθρώπων όμως ήταν κοντά γιατί περνούσαμε εκείνα τα υπέροχα βράδια. Ιδίως το χειμώνα τουρτουριζοντας από το κρύο αγκαλιά όλοι μαζί για να ζεσταθουμε.
Ήταν υπέροχα λοιπόν τη δεκαετία του ’60. Και τη νοσταλγουμε. Και ξέρετε γιατί;.
Γιατί αυτήν την Ελλάδα αξίζουμε.
Άρη καλημέρα, έτσι είναι όπως τα γράφεις, και όποιος έχει διαβάσει λίγο από Τσιφόρο γελάει στα κρυφά με την τόσο περιπαικτική περιγραφή της τότε πραγματικότητας – διακρίνω πινελιές μέσα στο κείμενό σου. Και φυσικά συμφωνώ μέχρι κεραίας στα παραπάνω. Πλην όμως, το ’60 ήταν η εποχή της μεγάλης ελπίδας (μέχρι το 67). Η Ελλάδα επουλωμένη από τις πληγές του εμφυλίου, καλωσόριζε τις νέες ιδέες. Ο Παπανδρέου έδειχνε να δένει τις βάσεις της δημοκρατίας. Ονόματα μεγάλα δημιουργούσαν συνέχεια. Χατζιδάκις, Ελύτης, Γκάτσος, Σολωμός, Μόραλης, Βασιλικός και πολλοί άλλοι. Όπως αναφέρει ο Κουμαντρέας που έζησε αυτή της εποχή νέος: “Οι νέοι για πρώτη… Διαβάστε περισσότερα »
Να μην αφήσουμε αμνημονευτο και το παραδοσιακό έθιμο που μόνο οι Ινδοί κρατάνε πλέον ψηλά, τον αγιασμό με βιτριόλι σε συναισθηματικά αδιέξοδα. Ήταν τόσο αγνά τότε……….
κριμα γιατι εγω νομιζα πως το 60 θα ημουν η Βουγιουκλακη … ” Η κορη μου η Σοσιαλιστρια”, οποτε χαλαλι του ενα χαστουκακι … κανει καλο και στο sex.
Μπραβο σου ανθρωπε μου. Μου θυμισες γιατι εφυγα συνειδητα απο την Ελλαδα που αξιζουμε. Αχαριστια, αγνοια της ιστοριας, επιπολαιοτητα στην κριση. Γι αυτο ειμαστε εδω που ειμαστε.
Τη δεκαετια του ’60 μπορει να πηγαιναν λιγα παιδια στο σχολειο αλλα ,στο μεγαλυτερο ποσοστο τους, τα σχολεια προσεφεραν παιδεια,γνωση,μορφωση.. Ο ρολος του σχολειου τη σημερινη εποχη ειναι για γελια και για κλαμματα.. Η προσφορα στειρας αποστηθισης,ξυλινης σκεψης,ανυπαρκτης κριτικης ικανοτητας,αεναης βαθμοθηριας-ανταγωνισμου και πολλων αλλων ειναι δυστυχως εργο του σημερινου “σχολειου”.. Επιπλεον,συμφωνω οτι δεν ειναι ωραιο να υπαρχουν παιδια που δουλευουν -αναγκαστικα- απο τα 12 τους χρονια.. Απο την αλλη ομως θα προτιμουσα να ειμαι ενας νεος που εχω μαθει να επιβιωνω και να παιρνω πρωτοβουλιες στη ζωη μου,ακομη και σε τρυφερη ηλικα,παρα ενας αβουλος και κακομαθημενος 20αρης που περιμενει στον… Διαβάστε περισσότερα »
Την χούντα την έριξε η τραγωδία της Κύπρου.
Όσο για το εκπαιδευτικό σύστημα δεν θα διαφωνήσω ο πατέρας μου αποφοίτησε από τάξη 70 ατόμων το 1960 και ακόμη κρατάει την γραμματική και τις εγκυκλοπαιδικες γνώσεις του τότε. Βέβαια τότε είχαν δασκάλους με την πραγματική έννοια του όρου, κι όχι δημόσιους υπαλλήλους με 16 ώρες την εβδομάδα. Βέβαια τότε οι γονείς σέβονταν τις αποφάσεις των δασκάλων και ήταν όχι μόνο ρεαλιστές αλλά όχι και ματαιοδοξία ως προς τις ικανότητες των παιδιών τους
Όσο για την περίφημη ελπίδα που επικαλείστε . Οι νέοι πουλάγαν τα χωράφια στα χωριά και κατέβαιναν στην Αθήνα να γίνουν θυρωροί. Και αυτοί που μέναν στα χωριά ήταν κτηνοτρόφοι και αγρότες και περίμεναν 25 χρόνια για να ασφαλιστουν στον ΟΓΑ με τα σημερινά επακόλουθα. Συντάξεις πείνας για ανασφάλιστους που είχαν 25-30 στρεμματα σιτηρά ( μιλάμε για “μεγάλο” κάματο εκεινη την εποχή), και το μόνο που κάναν ήταν να μπεκρουλιαζουν στα καφενεία
Όσο για τους χωματόδρομους πηγαίνετε να ρωτήσετε τους οποίους μόνιμους κατοίκους της ορεινής αργιθεας που θέλουν 2 ώρες για να βρουν μια ασπιρινη
Προσπαθείς να δώσεις ρομαντική χροιά σε όλα τα προβλήματα του ’60 για να τα δικαιολογήσεις. Έχω “αποχαιρετήσει” τον 28χρονο αδερφό μου απο κάτι “απλό” και πίστεψε με αν το περάσεις, που το απεύχομαι, θα καταλάβεις πόσο άκυρη είναι η τελευταία πρόταση σου και πως θα εκλιπαρείς για το αντίθετο!
Εν τέλει, και οι πεφωτισμένοι που μας οδήγησαν στο χαλί μας, τη δεκαετία του ’60 δε γαλουχήθηκαν και ανδρώθηκαν; Οπλίστηκαν με τις σπουδαίες αξίες του Καραγκιόζη: οτι φάμε κι οτι πιούμε, προσωπικό όφελος έναντι συλλογικού, να λιγδώσει το αντεράκι μας κι εχει ο Θεός…
Πολύ καλό άρθρο, όντως.
Βέβαια εάν ρωτήσετε τους ανθρώπους που ζουν στο Μενίδι ή τον Δενδροπόταμο ή άλλες φτωχογειτονιές η κατάσταση που περιγράφει ο αστός γιατρός, θα τους φαινόταν παράδεισος. Έτσι ζουν και τώρα, μόνο που τώρα η τράπεζα ή το κράτος τους παίρνει το σπίτι, το αυτοκίνητο, το χωράφι του παππού….
Ο Πατέρας μου (έζησε και ζει στον Πειραιά και όχι σε κάποιο απομακρυσμένο χωριό)που ανδρώθηκε μέσα στις υπέροχες δεκαετίες του 50-60 παπούτσια φόρεσε στα 12-13…αλλά τα πόδια του τα θωράκιζε η ελπίδα του που ήταν άσβεστη, είχε προβλήματα υγείας από τον υποσιτισμό ως παιδί, αλλά τον έσωσε η ελπίδα του που ήταν άσβεστη. Κάποια στιγμή οι Μάνα του τον έστειλε εκείνον και τα αδέλφια του να δουλέψουν ως παιδιά για τα θελήματα σε μια ταβέρνα με αντάλλαγμα, όχι φυσικά λεφτά, αλλά λίγο φαγητό το μεσημέρι. Το βράδυ βέβαια έτρωγαν ελπίδα. Όσον αφορά τη μόρφωση, δεν υπήρχε η δυνατότητα να πάει… Διαβάστε περισσότερα »
Κάθε εποχή έχει τα καλά της και τα κακά της. Αλλά ο κόσμος πάει μπροστά. Και ναι, προτιμώ τους αυτοκινητόδρομους από τους χωματόδρομους που για να πας στη διπλανή πόλη έκανες ώρες. Εκείνη την περίοδο για να πάει κανείς από την Αθήνα στη Θεσσαλονίκη και, ακόμα περισσότερο, σε κάποιες άλλες επαρχιακές πόλεις, έκανε ολόκληρο ταξίδι. Ευχαριστώ δε θα πάρω. Κριτική σκέψη και μόρφωση τη δεκαετία του ’60;;; Πέρα από τον τεράστιο αναλφαβητισμό, έχετε δει σχολικά βιβλία της εποχής; Το μοτίβο ήταν Πατρίς – Θρησκεία – Οικογένεια, οι γνώσεις στείρες, οι δάσκαλοι είχαν απεριόριστες δυνατότητες και εξουσία να χειροδικούν στους μαθητές.… Διαβάστε περισσότερα »
ΑΠΛΑ ΥΠΑΡΧΕΙ Η ΝΟΣΤΑΛΓΙΑ ΜΟΝΟ ΓΙΑ ΤΙΣ ΧΑΡΟΥΜΕΝΕΣ ΝΟΤΕΣ, ΤΑ ΠΑΡΤΥ, ΤΗΝ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ, ΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΦΟΒΟΤΑΝ ΤΗ ΒΙΑ, ΤΙΣ ΚΛΟΠΕΣ, ΤΑ ΝΑΡΚΩΤΙΚΑ. Ο ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΚΑΙ Η ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΗΝ ΑΠΟΘΕΩΣΑΝ ΤΗ ΔΕΚΑΕΤΙΑ ΤΟΥ 60. Η ΑΠΟΛΥΤΗ ΧΑΡΑ, ΤΟ, ΤΡΑΓΟΥΔΙ, Ο ΕΡΩΤΑΣ, Η ΑΓΑΠΗ. ΤΑ ΥΠΟΛΟΙΠΑ ΟΠΩΣ ΑΥΤΑ ΠΟΥ ΑΝΑΦΕΡΕΙ ΤΟ ΑΡΘΡΟ ΔΕΝ ΑΝΑΦΕΡΟΝΤΑΙ. ΤΩΡΑ ΛΕΙΠΟΥΝ ΟΛΑ ΑΥΤΑ ΠΟΥ ΑΝΑΦΕΡΩ ΕΓΩ ΚΑΙ ΥΠΑΡΧΟΥΝ, ΤΑ ΑΝΤΙΒΙΟΤΙΚΑ, ΤΟ ΚΡΕΑΣ , ΤΑ ΣΑΠΟΥΝΙΑ……. ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΑΠΟΥΣΙΑ ΟΜΩΣ ΧΑΡΑΣ……
Η θετικη και η αρνητικη πλευρα θα υπαρχει παντα και παντου.Δεν χρειαζεται να μπαινουμε σε συγκρισεις ασκοπες.Πρεπει μονο να προσπαθουμε να κραταμε τα καλα και να αποβαλλουμε τα υπολοιπα.Μονο ετσι νομιζω οι κοινωνιες προοδευουν.Το σημαντικο κατα την γνωμη μου ειναι να αναλογιστουμε ποσες σημαντικες προσωπικοτητες εχει αναδειξει η Ελλαδα εκεινη την δεκαετια και προηγουμενες και ποσες η σημερινη εποχη…νομιζω αυτο πρεπει να μας προβληματιζει,ο πολιτισμος που θα αφησουμε στις επομενες γεννιες
Ναι οκ, αλλά υπάρχει μια μεγάλη διαφορά κατ’εμέ.
Μπορεί η συνθήκες να ηταν δύσκολες αλλα υπήρχε ελπίδα οτι τα επόμενα χρόνια θα γίνουν καλύτερα. Ήσουν στον πάτο και κοιτούσες να πας ψηλότερα. Τώρα, είσαι ψηλότερα απο το ’60 αλλά πας προς τον πάτο με φόρα.
περνουσαμε τοσο καλα που ενα μεγαλο μερος της Ελλαδος και κυριως της Μακεδονιας πηρε τα ματια του και εφυγε για ενα καλυτερο αυριο….το εζησα….και ημουν και απο πολη…Θεσσαλονικη….για να μην πω για το φακελωμα,διαφορα φρονηματα…ξερεται εσεις.
Εγώ θα κάνω μερικές απλές ερωτήσεις. Αφού ήταν τόσο καλά και ωραία καμωμένα; α) Γιατί η Ελλάδα οδηγήθηκε στην Χούντα; β) Γιατι η ύπαιθρος είδε να συμβαίνουν θεαματικές αλλαγές με το Πασοκ και τα ΜΟΠ μετά το 81; Εγώ πιστεύω ότι όλοι όλα αυτά τα πιστεύουν γιατί πολλά πράγματα που σήμερα είναι αδιανόητα, τότε ήταν καθημερινότητα! Το να πεθαίνει ένα παιδί από ασιτία και αρρώστια ή να σκοτωθεί από ατύχημα ή κάποιο άλλο άτομο παίζοντας με το όπλο “ήταν μέσα στην ζωή”. Η κακοποίηση των παιδιών και των γυναικών…το ίδιο! Το να μη ξέρεις τι γίνεται πέρα από το χωριό… Διαβάστε περισσότερα »
Παιδιά κάτι μου λέει πως αυτό το κείμενο δεν το έγραψε ο Άρης… Δεν ξέρω. Πείτε το ένστικτο, πείτε το κακία, πείτε ότι το γράφει ξεκάθαρα ο άνθρωπος και έχει λινκ με την παραπομπή του αρχικού ποστ… Δεν ξέρω… μπορεί και να κάνω λάθος!