Ευθύμης Κάλφας
Από τη μια πλευρά η Τουρκία που φλερτάρει έντονα με την επαναφορά της Θανατικής Ποινής και από την άλλη η Ευρώπη που διαμηνύει προς όλες τις κατευθύνσεις πώς κάτι τέτοιο θα σταματούσε αυτόματα τις συζητήσεις ένταξης της χώρας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η εσχάτη των ποινών πρωταγωνιστεί ξανά στις περισσότερες συζητήσεις των μίντια και όχι μόνο.
Όμως η Τουρκία δεν είναι η μοναδική χώρα που θέλει να επαναφέρει την θανατική ποινή. Για την ακρίβεια είναι μια χώρα που θέλει να ακολουθήσει το παράδειγμα άλλων χωρών, οι οποίες χρησιμοποιούν μέχρι και σήμερα την ποινή που φέρνει τους ανθρώπους αντιμέτωπους με το θάνατο. Ας τα δούμε όμως όλα με τη σειρά.
1. Τι συμβαίνει στην Ευρώπη;
Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι ξεκάθαρη. Το Άρθρο 1. του 6ου πρωτόκολλου της Ευρωπαϊκής Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, απαγορεύει σε κράτη – μέλη της, την εφαρμογή της θανατικής ποινής, με μια όμως εξαίρεση. Στο Άρθρο 2. μπορεί να διαβάσει κανείς ότι η μοναδική στιγμή που Ευρώπη επιτρέπει στις χώρες να μπορούν με νόμο να προβλέπουν τη θανατική ποινή είναι όταν μιλάμε για πράξεις εν καιρώ πολέμου ή άμεσης απειλής πολέμου. Γενικότερα πάντως, εν έτη 2018 σε καμία χώρα της Ευρώπης δεν υφίσταται νομοθετικά και δεν εφαρμόζεται ως ποινή, εκτός από την Λευκορωσία. Πότε όμως σταμάτησε να εφαρμόζεται στις χώρες της Ευρώπης;
Ηνωμένο Βασίλειο
Οι τελευταίες εκτελέσεις έγιναν το 1964 κατά τις οποίες χρησιμοποιήθηκε η αγχόνη. Η θανατική ποινή έπαψε να έχει εφαρμογή για την Μεγάλη Βρετανία το 1965, για δε την Βόρεια Ιρλανδία το 1973.
Γαλλία
Με νόμο η θανατική ποινή καταργήθηκε στην Γαλλία το 1981.
Ιταλία
Στην Ιταλία η θανατική ποινή είχε καταργηθεί από το 1889. Ωστόσο επανήλθε το 1926 και κράτησε μέχρι το 1947. Πριν την ενοποίηση της Ιταλίας, το 1860, η θανατική ποινή εφαρμοζόταν σε όλα τα προ ένωσης κράτη, με εξαίρεση του κράτους της Τοσκάνης, όπου είχε καταργηθεί ήδη από το 1786. Οριστικά και με νόμο καταργήθηκε το 1948.
Βέλγιο
Στο Βέλγιο η θανατική ποινή καταργήθηκε το 1996, τόσο για τα ποινικά όσο και για τα πολιτικά εγκλήματα, ωστόσο η κατάργηση της θανατικής ποινής πέρασε στην αναθεώρηση του Βελγικού Συντάγματος το 2005.
Ισπανία
Το 1978 η Ισπανία καταργεί την θανατική ποινή για τα ποινικά εγκλήματα, ενώ το 1995 επεκτείνει την κατάργηση και στα εγκλήματα πολέμου.
Γερμανία
Η θανατική ποινή καταργήθηκε στην πρώην Δυτική Γερμανία το 1949 και στην πρώην Ανατολική το 1987.
2. Η θανατική ποινή στην Ελλάδα
Η Ελλάδα κατήργησε τη θανατική το 1993 και θεσπίστηκε συνταγματικά στην αναθεώρηση του 2001. Αξίζει σίγουρα να αναφερθεί πως η χώρα μας ήταν από τις τελευταίες ευρωπαϊκές χώρες που κατήργησαν συνταγματικά την ποινή του θανάτου. Η τελευταία μάλιστα εκτέλεση επί ελληνικού εδάφους πραγματοποιήθηκε το 1972 (περίπτωση Λυμπέρη – σκότωσε πεθερά, γυναίκα και τα δύο του παιδιά), ενώ ο πρώτος που είχε αποφύγει την θανατική ποινή ήταν ο συνεργάτης του Λυμπέρη, ο 18χρονος Παύλος Αγγελόπουλος, λόγω του νεαρού της ηλικίας του καταδικασθέντα.
3. Η θανατική ποινή στην Τουρκία
Ήταν 25 Οκτωβρίου του 1984 όταν επιβλήθηκε στην Τουρκία για τελευταία φορά η εν λόγω ποινή. Βέβαια, από το 1920 μέχρι το 1984, οι εγκριθείσες από την τουρκική βουλή και εκτελεσθείσες θανατικές ποινές άγγιζαν τις 712! Το 1950 ετέθη στην Τουρκία το ζήτημα να αντικατασταθεί η εκτέλεση της θανατικής ποινής με κρέμασμα, από την ηλεκτρική καρέκλα, αλλά υπήρχε πρόβλημα με το ρεύμα και την υψηλή τάση. Επίσης μέχρι τη δεκαετία του ’60 οι εκτελέσεις γινόταν σε ανοιχτούς χώρους και παρά το ότι οι περισσότερες εκτελέσεις γίνονταν μετά τα μεσάνυχτα (με το πρώτο φως της μέρας), οι χώροι γέμιζαν από άντρες -γυναίκες και παιδιά.
Ένα ρεπορτάζ του FOX news για το πώς είναι ο θάλαμος των θανατικών ποινών στην Αριζόνα
A look inside Arizona’s death row
It’s the ultimate punishment reserved only for the worst crimes committed in our state. In Arizona the death penalty is the law of the land, but that sentence is imposed out of sight except for a few select witnesses.
Η τελευταία θανατική ποινή που επιβλήθηκε στην Τουρκία ήταν το 1984 όταν ο Χιντίρ Ασλάν είχε συλληφθεί κατηγορούμενος για τον φόνο τριών αστυνομικών κατά τη διάρκεια ληστείας. Με απόφαση του δικαστηρίου, εκτελέστηκε στις 25 Οκτωβρίου του 1984. Μάλιστα, όλες οι μετέπειτα θανατικές ποινές, ακόμα κι αν αποφασίστηκαν από τα τουρκικά δικαστήρια, δεν εκτελέστηκαν ποτέ. Νομοθετικά η Θανατική Ποινή στην Τουρκία καταργήθηκε στις 21 Ιουλίου 2004 – και πέρασε ως νόμος του κράτους στο τουρκικό Σύνταγμα. Τότε, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξέφρασε την ικανοποίησή της για την κατάργηση από την Τουρκία της θανατικής ποινής σε όλες τις περιπτώσεις.
4. Σε ποιες χώρες ισχύει ακόμα;
