Τι είχε γίνει στην μάχη της Αλαμάνας που υπερασπίστηκε μέχρι τέλους ο Αθανάσιος Διάκος;

Η μάχη της Αλαμάνας διεξήχθη στις 23 Απριλίου του 1821, στην Αλαμάνα Φθιώτιδος και αποτελεί μια από τις πιο ένδοξες πράξεις των Αγωνιστών του 1821, ιδιαιτέρως όμως του Αθανασίου Διάκου.

Τι γίνεται στην Ρούμελη;

Αρχές Απριλίου του 1821. Βρισκόμαστε στην Ανατολική Ρούμελη, στη Στερεά Ελλάδα, όπου επικρατεί επαναστατικός αναβρασμός. Ο Αθανάσιος Διάκος, ο οποίος πρωτοστάτησε στην κήρυξη της επανάστασης στην περιοχή, είχε καταλάβει τη Λιβαδειά, τη Θήβα και την Αταλάντη, όχι όμως και το διοικητικό κέντρο της περιοχής, δηλαδή το Ζητούνι. Τα νέα αυτά έφτασαν γρήγορα στον διοικητή της Πελοποννήσου Χουρσίτ Πασά, ο οποίος βρισκόταν στην Ήπειρο. Ο Χουρσίτ διέταξε τον Ομέρ Βρυώνη και τον Κιοσέ Μεχμέτ να καταστείλουν την Επανάσταση στη Ρούμελη και στη συνέχεια να εμποδίσουν τον Θεόδωρο Κολοκοτρώνη να πραγματοποιήσει τα σχέδιά του για τη Τριπολιτσά. Η μάχη της Αλαμάνας μόλις ξεκινούσε.

Πώς αντιμετώπισαν τους Τούρκους;

Στις 17 Απριλίου ο Ομέρ Βρυώνη και ο Κιοσέ Μεχμέτ στρατοπεδεύουν στο Λιανοκλάδι, λίγα χιλιόμετρα έξω από τη Λαμία, μαζί με 8.000 άνδρες. Οι Διάκος, Δυοβουνιώτης και Πανουργιάς αποφασίζουν και υπερασπιστούν όλες τις διαβάσεις του Σπερχειού ποταμού, διαμοιράζοντας τους 1500 άνδρες που διαθέτουν, ώστε να αποκόψουν την πρόσβαση των Τούρκων προς τα Σάλωνα (Άμφισσα) και τη Λιβαδειά. Ο Γιάννης Δυοβουνιώτης προτείνει την από κοινού αντιμετώπιση των Τούρκων στον Γοργοπόταμο αλλά το σχέδιο αυτό απορρίπτεται. Έτσι, ο Πανουργιάς Πανουργιάς με 600 άνδρες οχυρώνεται στα υψώματα της Χαλκωμάτας, ο Δυοβουνιώτης καταλαμβάνει τη χαράδρα του Γοργοποτάμου με 400 άνδρες και ο Διάκος με 500 άνδρες θα αντιμετώπιζε τον εχθρό στην ξύλινη γέφυρα της Αλαμάνας (Σπερχειού), πλησίον των Θερμοπυλών.

Η επίθεση των Τούρκων

23ης Απριλίου. Οι Τούρκοι επιτίθενται ταυτόχρονα και στα τρία σώματα των επαναστατών. Ο Πανουργιάς και ο Δυοβουνιώτης υποχωρήσουν με αποτέλεσμα ο κύριος όγκος των Οθωμανών υπό τον Κιοσέ Μεχμέτ να επιπέσει επί του Διάκου στην Αλαμάνα. Στη γέφυρα της Αλαμάνας όμως, ο Αθανάσιος Διάκος αρνείται να οπισθοχωρήσει. Μένοντας με 48 άνδρες συνεχίζει να πολεμά τις Τουρκικές δυνάμεις οι οποίες έχουν πλέον συγκεντρωθεί στην Αλαμάνα. Κάποιοι συμπολεμιστές του έφεραν ένα άλογο ώστε να φύγει αλλά ο Διάκος αρνείται. Χαρακτηριστικό της μάχης που έδωσε ο Διάκος ήταν το σπασμένο του σπαθί με το οποίο συνέχισε να μάχεται. Κατά τη διάρκεια της μάχης το σπαθί του σπάει κι ένα εχθρικό βόλι τον τραυματίζει στον δεξιό ώμο, στο οποίο κρατούσε το πιστόλι. Πέντε Τουρκαλβανοί ορμούν στο χαράκωμά του και τον συλλαμβάνουν αιχμάλωτο.

Ο Θάνατος του Διάκου