Δημήτρης Καβατζικλής
«Οι μεγάλες μου αγάπες ήταν πάντα η Adrienne Monnier, ο James Joyce και το Shakespeare and Company», έγραψε η Sylvia Beach, της οποίας το βιβλιοπωλείο γιόρτασε πρόσφατα 100 χρόνια λειτουργίας του, πράγμα που γιορτάστηκε και με ένα αφιέρωμα στο BBC Culture. Ήταν σημείο συνάντησης για όλους τους ανθρώπους των γραμμάτων, Άγγλους, Αμερικανούς, Ιρλανδούς και Γάλλους από τον André Gide, τον Paul Valéry, τον TS Eliot, τον Ezra Pound, τον Ernest Hemingway και φυσικά τον James Joyce.
Το πρώτο αγγλόφωνο βιβλιοπωλείο, που λειτουργούσε και ως δανειστική βιβλιοθήκη, άνοιξε στο Παρίσι την περίοδο του Μεσοπολέμου. Ήταν η κύρια πηγή διανομής των περιοδικών “avant-garde” που δημοσίευαν μερικούς από τους σημαντικότερους ποιητές, μυθιστοριογράφους και κριτικούς των αρχών του 20ού αιώνα. Ένα από αυτά ήταν και το Egoist της Harriet Weaver, που δημοσίευσε πρώτο τα έργα του Joyce.
Η αγάπη της Beach για τη λογοτεχνία την έκανε να ενθαρρύνει τους επισκέπτες να περιηγούνται και να διαβάζουν για ώρες χωρίς ποτέ να τους υποχρεώνει να αγοράσουν κάτι. Αυτή της η στάση ήταν που κατέστησε το βιβλιοπωλείο ως ένα φυσικό λιμάνι για το ρεύμα των αγγλο-ιρλανδών και αμερικανών συγγραφέων που συνέρρευσαν στη γαλλική πρωτεύουσα την περίοδο του Μεσοπολέμου.
Ο Joyce έφτασε μαζί με τον Pound το καλοκαίρι του 1920 και ακολούθησαν ο TS Eliot και ο Wyndham Lewis. Ο Ernest Hemingway, ο Thornton Wilder και ο Robert McAlmon εμφανίστηκαν το επόμενο έτος, όταν το κατάστημα μεταφέρθηκε σε νέες εγκαταστάσεις στην οδό de l’Odéon.
Μερικοί θαμώνες ήταν πιο τακτικοί από άλλους, ενώ για πολλούς το βιβλιοπωλείο χρησίμευε και ως τόπος συνάντησης, αναγνωστήριο, ταχυδρομείο και ανταλλακτήριο χρημάτων.
Ο Pound ενθάρρυνε το πάθος της Beach για τα περιοδικά και ο Hemingway έγινε έμπιστος φίλος της, αλλά το Shakespeare and Co θα μείνει για πάντα συνυφασμένο με τον James Joyce. Όταν το αμερικανικό περιοδικό «The Little Review» αρνήθηκε να συνεχίσει τη δημοσίευση του μυθιστορήματος του Joyce «Ulysses», το οποίο δημοσίευε σε συνέχειες, λόγω της καταδίκης του από δικαστήριο η Beach προσφέρθηκε να δημοσιεύσει η ίδια ολόκληρο το έργο. Το εγχείρημα αυτό έκανε το Shakespeare and Co παγκοσμίως γνωστό.
Σπάνια συνέντευξή της
Sylvia Beech Talks About Shakespeare and Company in Paris, Ernest Hemingway and James Joyce
No Description
Η Μέκκα του Μοντερνισμού
Η εκτύπωση του βιβλίου μετέτρεψε το βιβλιοπωλείο σε Μέκκα των μοντερνιστών και των αναγνωστών τους. Ο Eliot, ο Pound και ο McAlmon άρχισαν να πωλούν το ίδιο, αν όχι περισσότερο, από τον James, τον Whitman και τον Conrad.
Ένα κύμα καινοτόμων εκδόσεων πήρε σάρκα και οστά μέσα και γύρω από το κατάστημα. Ο Ford Maddox Ford κατέφθασε στο Παρίσι και δούλεψε με τον Pound στη βραχύβια αλλά πολύ σημαντική «διατλαντική ανασκόπηση». Η Monnier σύστησε το έργο τους στους γαλλόφωνους αναγνώστες μέσα από το περιοδικό της Le Navire d’Argent, κι έχοντας αποκτήσει τα δικαιώματα για την μετάφραση του Ulysses στα γαλλικά, δημοσίευσε τις πρώτες γαλλικές μεταφράσεις σε ένα άλλο μικρό περιοδικό, το Commerce.
Ωστόσο, οι συχνές διαμάχες μεταξύ των μεταφραστών άρχισαν να μολύνουν τη σχέση του Joyce με την Beach. Η οριστική ρήξη ήρθε το 1932, όταν ο Joyce, παρόλο που είχε υπογράψει συμφωνία με την Beach με την οποία της παραχωρούσε τα παγκόσμια δικαιώματα του Ulysses, στη συνέχεια την πίεσε να παραχωρήσει τα δικαιώματα αυτά και υπόγραψε σύμβαση με τον εκδοτικό οίκο Random House.
Η απώλεια εισοδήματος από τις πωλήσεις του Ulysses αντισταθμίστηκε σε μεγάλο βαθμό από την απουσία των συνεχών οικονομικών απαιτήσεων του Joyce, αλλά παρόλα αυτά η Οικονομική Ύφεση της δεκαετίας του ’30 είχε βαθιές επιπτώσεις στο Shakespeare and Company.
Πιστοί φίλοι άρχισαν να οργανώνουν βραδιές ανάγνωσης και συγκέντρωση συνδρομών για να υποστηρίξουν το βιβλιοπωλείο.
Οι συνδρομές κατάφεραν να σώσουν το βιβλιοπωλείο για λίγο καιρό, αλλά στη συνέχεια ήρθε ο πόλεμος. Όταν η Beach, αρνήθηκε να πουλήσει το τελευταίο αντίγραφο του Wink του Finnegan σε έναν Γερμανό αξιωματικό το 1941, αυτός απείλησε να επιστρέψει και να κατασχέσει όλα της τα βιβλία. Μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα, η Beach κατόρθωσε να κρύψει ολόκληρο το απόθεμά της σε ένα διαμέρισμα και να φύγει. Συνέχισε ωστόσο να δανείζει βιβλία σε παλιούς φίλους όπως ο Gide και η Simone De Beauvoir, οι οποίοι είχαν αρχίσει να επισκέπτονται το κατάστημα τη δεκαετία του 1930.
Η Beach παρευρισκόταν συχνά στις υπογραφές βιβλίων του Wright σε ένα νέο βιβλιοπωλείο, το Le Mistral, το οποίο είχε δημιουργηθεί από τον εκκεντρικό Αμερικανό, George Whitman. Ο Whitman είχε εμπνευστεί από αυτήν και ήθελε να συνεχίσει το έργο της, ενώ είχε εκφράσει ανοιχτά και τον θαυμασμό του για την νέα γενιά συγγραφέων όπως ο Henry Miller, η Anaïs Nin, ο Lawrence Durrell και ο William Burroughs. Σε δείπνο που πραγματοποιήθηκε προς τιμήν του James Jones, συγγραφέα του «From Here to Eternity» το 1958, στο οποίο ήταν καλεσμένη και η Beach, του είπε ότι θα ήθελε να κρατήσει αυτός το όνομα Shakespeare and Company. Ενθουσιασμένος, ο Whitman μετονόμασε το κατάστημα του το 1964, δύο χρόνια μετά το θάνατό της και 400 χρόνια από την επέτειο της γέννησης του Σαίξπηρ.
Μερικά χρόνια αργότερα, στα 20α γενέθλια της κόρης του, ο Whitman παραδίδοντας της την σκυτάλη της έκανε δώρο την πρώτη έκδοση του Ulysses. Σήμερα είναι ιδιοκτήτρια του Shakespeare and Company ακολουθώντας τα χνάρια του πατέρας της και της Sylvia Beach.
Πώς είναι σήμερα:
Shakespeare and Company – Iconic Bookshop in Paris
No Description
*ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Η ιστορία του ανθρώπου που έφτιαξε στην Σαντορίνη το πιο ενδιαφέρον βιβλιοπωλείο του κόσμου
