Δημήτρης Καβατζικλής
Ο Τζόρτζιο ντε Κίρικο ήταν ζωγράφος, συγγραφέας και γλύπτης, γνωστός ως ένας από τους καλλιτέχνες που διαμόρφωσαν το ιδίωμα της Μεταφυσικής Ζωγραφικής (Pittura metafisica) αλλά και για την επιρροή που άσκησε σε καλλιτεχνικά ρεύματα του 20ού αιώνα, όπως ο υπερρεαλισμός και η Νέα Αντικειμενικότητα (Neue Sachlichkeit). Γεννήθηκε στο Βόλο στις 10 Ιουλίου 1888. Οι πρόγονοί του ήταν ιταλικής καταγωγής που εγκαταστάθηκαν και κατοικούσαν στην ανατολική Μεσόγειο για αρκετές γενιές.
Το ελληνικό περιβάλλον και ο ελληνικός πολιτισμός, μέσα στον οποίο μεγάλωσε ο ντε Κίρικο, υπήρξε πηγή έμπνευσης για εκείνον. Πρώτος δάσκαλος του ντε Κίρικο υπήρξε ένας νέος Έλληνας ζωγράφος από την Τεργέστη, ονόματι Μαυρουδής. Αργότερα, την περίοδο 1903 – 1905, φοίτησε στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών, με δασκάλους τους Γεώργιο Ροϊλό, Κωνσταντίνο Βολανάκη και Γεώργιο Ιακωβίδη.
Η περίοδος 1900 – 1919 ήταν η πιο μεστή της καριέρας του και αυτή για την οποία έγινε διάσημος. Στα έργα αυτής της περιόδου απεικονίζεται ένας κλειστός, θεατρικός κόσμος, με κύρια θέματα τις «πλατείες της Ιταλίας», πλατείες με σκοτεινές τοξοστοιχίες, έρημες, εκτός από την παρουσία κάποιου αγάλματος, ενός φουγάρου εργοστασίου ή κάποιου τρένου, που χαρακτηρίζονται από μια παγερή και αγωνιώδη ατμόσφαιρα, τα «ανδρείκελα», άψυχα και απρόσωπα, που υψώνονται μέσα σε αυστηρές προοπτικές και οι «εσωτερικοί μεταφυσικοί χώροι», που πνίγονται από πλήθος ετερόκλητων αντικειμένων.
Το 1911 σε ένα ταξίδι του στο Παρίσι προκάλεσε το ενδιαφέρον του Πικάσο και του Απολινέρ, με τη μεσολάβηση του οποίου έγινε γνωστός στους καλλιτεχνικούς κύκλους της γαλλικής πρωτεύουσας. Κατά τη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, στρατεύτηκε, αλλά τοποθετήθηκε σε βοηθητική θέση κι έτσι συνέχισε απερίσπαστα το ζωγραφικό του έργο.
Από το 1919 ο Ντε Κίρικο εγκατέλειψε τη μεταφυσική ζωγραφική για να αφοσιωθεί σε ένα είδος κλασικισμού, με εμφανή την επιρροή των ζωγράφων της Αναγέννησης και της Φλαμανδικής Σχολής. Το 1924 γνώρισε τη Ρωσίδα μπαλαρίνα Ραίσα Γκούριεβιτς, η οποία έγινε η πρώτη του γυναίκα. Εγκαταστάθηκαν στο Παρίσι και μαζί ταξίδεψαν στη Νέα Υόρκη για την πρώτη του έκθεση στον Νέο Κόσμο το 1928. Τον επόμενο χρόνο θα χωρίσουν και το 1930 ο Ντε Κίρικο θα γνωρίσει μια άλλη Ρωσίδα, την Ιζαμπέλα Φαρ, με την οποία θα συζήσει μέχρι το τέλος της ζωής του, στις 20 Νοεμβρίου 1978.
Οι πίνακές του διέπονται από οραματικά και ποιητικά στοιχεία, ενώ χαρακτηρίζονται από την ιδιαίτερη έμφαση τού ντε Κίρικο σε αινιγματικές συνθέσεις και στην αμφισημία των αντικειμένων. Το νεοκλασικό ύφος που υιοθέτησε μετά το 1919, όπως και σχεδόν το σύνολο των έργων του μετά την περίοδο της Μεταφυσικής Ζωγραφικής του, θεωρήθηκε από πολλούς κριτικούς υποδεέστερο, ωστόσο η παραγωγή του κατά την περίοδο 1911-19 αναγνωρίζεται από την πλειοψηφία τους ως σημαντική και ξεχωριστή στην ιστορία της μοντέρνας τέχνης. Θεωρείται ένας από τους σπουδαιότερους ζωγράφους του 20ου αιώνα και έχει επηρεάσει πλήθος ομοτέχνων του (Μαξ Ερνστ, Σαλβαδόρ Νταλί, Ρενέ Μαγκρίτ, Νίκος Εγγονόπουλος κ.ά.), αλλά και καλλιτέχνες από άλλους χώρος, όπως τον σκηνοθέτη Μικελάντζελο Αντονιόνι και τον δημιουργό ηλεκτρονικών παιγνιδιών Φουμίτο Ουέντα.
Να μερικά από τα έργα του
1. Το αίνιγμα ενός φθινοπωρινού απογεύματος
2. Ο μάντης, 1914/15
3. Ερωτικό τραγούδι, 1914
4. Η δαιμονική ιδιοφυΐα ενός βασιλιά, 1914-5
5. Μεγάλο μεταφυσικό εσωτερικό, 1917
6. Το μεγάλο μεταφυσικό, 1917
7. Αυτοπροσωπογραφία, 1920
8. Ο κόκκινος πύργος, 1920
9. Οι ανησυχητικές μούσες, 1947
10. Το αίνιγμα της ώρας, 1911
11. Η νοσταλγία του απείρου, 1911
12. Η ανταμοιβή του μάντη, 1913
13. Η μελαγχολία της αναχώρησης, 1916
14. Μεταφυσικό εσωτερικό με μπισκότα, 1916
15. Μεταφυσικό εσωτερικό με μεγάλο εργοστάσιο, 1916
Δείτε το ντοκιμαντέρ του Γιώργου Λάγδαρη «Αργοναύτης της ψυχής» με θέμα τη ζωή και το έργο του:
Giorgio de Chirico en
GIORGIO DE CHIRICO – ARGONAUT OF THE SOUL Short Synopsis The life and work of the painter Giorgio de Chirico from his birth in Volos to his death in Rome thr…
+ και μια συλλογή από 166 έργα του
Giorgio de Chirico: A collection of 166 paintings (HD)
Giorgio de Chirico: A collection of 166 paintings (HD) Description: “Giorgio de Chirico was an Italian artist who co-founded the genre of ‘metaphysical paint…
*ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
