Οδυσσέας Σταυράκης (καπετάν Κανένας)
Τα Θεοφάνεια είναι μια γιορτή, από τις πιο γνωστές της Ορθόδοξης εκκλησίας, στην οποία κυριαρχεί ο Αγιασμός των Υδάτων, όπως λέγεται. Ο Αγιασμός είναι μια «Ιεροπραξία», μια ιερή τελετή δηλαδή, που έχει ιερό χαρακτήρα, όμως δεν είναι «Μυστήριο». Άλλο είναι να φωνάξουμε τον παπά να μας «αγιάσει» το σπίτι την πρωτομηνιά η στα εγκαίνια του νέου μας καταστήματος (Αγιασμός: Ιεροπραξία) κι άλλο να μας παντρέψει (Γάμος: Μυστήριο).
Τα Μυστήρια της Εκκλησίας είναι επτά, γράφονται με κεφαλαίο το «μ» και δεν έχουν καμιά σχέση με τα… επτά θανάσιμα αμαρτήματα των ρωμαιοκαθολικών.
Την ημέρα των Θεοφανείων λοιπόν το μόνο Μυστήριο είναι η Θεία Κοινωνία μέσα στην Λειτουργία. Ο Αγιασμός των Υδάτων που ακολουθεί αμέσως μετά είναι μια Ιεροπραξία, παρόλο που ονομάζεται «Μεγάλος». Όσο για τους «βουτηχτάδες», τους κολυμβητές που πέφτουν στο νερό για να πιάσουν τον σταυρό, αυτοί συμμετέχουν απλά σ’ένα έθιμο!
Έθιμο, σαν τα κάλαντα η το φλουρί στην βασιλόπιτα.
Κι εδώ είναι πού γίνονται οι περισσότερες παρανοήσεις, γιατί δεν ξεχωρίζει πάντα η αρχή και το τέλος κάθε μέρους, πού σταματάει ο αγιασμός και πού αρχίζει το έθιμο. Έτσι πολλοί άνθρωποι, πιστοί και μη, μπερδεύονται και παθαίνουν σοκ στην θέα ημίγυμνων αντρών- και καμιά φορά γυναικών- να παλεύουν σαν πολίστες μπροστά στα μάτια κληρικών.
Το πιάσιμο του σταυρού ως έθιμο λοιπόν μπορεί να γίνεται και μπορεί και να μη γίνεται. Σε περιοχές παραθαλάσσιες η που έχουν κοντά τους λίμνη, ποτάμι ή και… κολυμβητήριο «είθισται» (ετυμολογικά σχετίζεται με το «έθιμο») να λαμβάνει χώρα. Όμως, προς Θεού, δεν είναι αμαρτία αν δεν το κάνει μια κοινωνία. Στο πυρ το εξώτερον δηλαδή οι βουνίσιοι; Ή πόσο μάλλον ότι δεν θα υπάρχει ευλογία ή «καλοτυχία» στον τόπο που δεν θα βουτήξει κανείς ή ότι η χρονιά θα είναι «γκαραντί» καλή για αυτόν που έπιασε τον σταυρό. Αυτά είναι προλήψεις, δεισιδαιμονίες από προχριστιανικές εποχές, που όντως μπορεί και να επιβιώνουν σε αρκετά μέρη της Ελλάδας.
Μπορεί λοιπόν να ξενίζει (και να ξυνίζει ίσως) ο ναυαγοσώστης Νίκος Σολής που φορά κολλητό μαγιό με σκανταλιάρικα προσωπάκια μπροστά στον Πατριάρχη, φωτογραφίζεται σέξι εξαιτίας αυτού σε περιοδικό και μετά μιλάει για την Πόλη και για «χώματα ιερά και κλεμμένα». Δικαίωμα του να έχει τις απόψεις του, κανένα πρόβλημα.
Κανένα πρόβλημα και με τον Τάσο Ποτσέπη που πρεσβεύει «Αγάπη μόνο» κι έπιασε, απ’ότι έμαθα, πέρσι τον σταυρό. Δεν βεβήλωσε τίποτα, μπορεί να ησυχάσει κάθε ζηλωτής της ηθικής. Το ίδιο ισχύει και με τον ασπασμό του σταυρού από τον πρωθυπουργό: οι πολιτικοί αν θέλουν, «είθισται» να παρίστανται σε ότι εθιμοτυπικό ως εκπρόσωποι του λαού, ασχέτως αν (λένε πως) πιστεύουν ή όχι.
Σχεδόν κανένα πρόβλημα και με τον δεσπότη εκείνον που πριν λίγα χρόνια προσέβαλλε μπροστά στις κάμερες μια κυρία ανήμερα των Φώτων, επειδή του έκανε παράπονα για το πώς πέταξε το σταυρό. «Λυπάμαι τον άντρα σου», της είπε μεταξύ άλλων, αλλά δεν πειράζει, that’s life. Αυτά, όπως και τα παραπάνω, συμβαίνουν, είναι ανθρώπινα.
Κι άνθρωποι είμαστε όλοι. Ή τουλάχιστον έτσι ισχυριζόμαστε 😊
