Δημήτρης Καβατζικλής
Η ανάλυση παλιών έργων τέχνης με ακτίνες Χ έρχεται να μας αποκαλύψει κρυμμένα σκίτσα, πορτραίτα και άλλα μυστικά για τον τρόπο με τον οποίο εργάζεται ένας καλλιτέχνης, αποκαλύπτοντας μας ταυτόχρονα και συναρπαστικές πληροφορίες για το πώς εργάζονταν και δημιουργούσαν μερικοί από τους πιο διάσημους καλλιτέχνες της ιστορίας.
Κι ενώ δεν μπορούμε να γνωρίζουμε με ακρίβεια τους λόγους για τους οποίους εγκαταλείφθηκαν μερικοί από τους αρχικούς πίνακες, εξετάζοντας το τι κρύβεται κάτω από την επιφάνεια και τα χρώματα από των έργων αποκτούμε μια νέα αντίληψη για κάθε καλλιτέχνη, λέει το ranker.
Αυτά είναι 11 έργα τέχνης μετά την ανάλυση τους με ακτίνες Χ
1. Ο Ηλικιωμένος άνδρας με στρατιωτική στολή του Ρέμπραντ
Ο πίνακας του Ρέμπραντ με τίτλο «Ηλικιωμένος άνδρας με στρατιωτική στολή» είναι μια όμορφη και λεπτομερής δουλειά που δείχνει ακριβώς αυτό που λέει ο τίτλος, έναν γέρο άνδρα σε στρατιωτική φορεσιά. Αλλά οι ερευνητές ανακάλυψαν κάτι ενδιαφέρον για τον πίνακα το 1968 με την βοήθεια ακτίνων Χ: το πορτραίτο ενός νεαρού άνδρα που κρύβεται κάτω από τον ηλικιωμένο. Καθώς η τεχνολογία έχει βελτιωθεί, η εικόνα του νεαρού άνδρα έχει γίνει πιο σαφής, αποκαλύπτοντας έναν άνδρα με ροζ επιδερμίδα που φοράει ένα πράσινο παλτό. Οι ειδικοί εξέτασαν αν η αρχική εικόνα ανήκε σε διαφορετικό καλλιτέχνη, αλλά τελικά κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι ο δημιουργός και των δύο εικόνων ήταν ο Ρέμπραντ, που συνήθιζε να επαναχρησιμοποιεί τον ίδιο καμβά.
2. Ο γέρος κιθαρίστας του Πικάσο
Ο «Γέρος Κιθαρίστας» του Πάμπλο Πικάσο περιέχει όχι μία, αλλά δύο εικόνες κάτω από την επιφάνειά του. Η επιφάνεια απεικονίζει έναν γέρο άνδρα που παίζει κιθάρα με το σώμα του σε περίεργες γωνίες. Αλλά ακόμη και πριν από την ανάλυση με ακτίνες Χ, διακρίνεται ένα δεύτερο πρόσωπο που κοιτάζει προς τα αριστερά στην περιοχή του λαιμού του άνδρα. Με την σάρωση της εικόνας, το πρόσωπο αυτό φαίνεται να ανήκει σε μια νεαρή μητέρα με ένα παιδί δίπλα της. Επιπλέον έρευνα αποκάλυψε μια τρίτη εικόνα που δείχνει μια ηλικιωμένη γυναίκα και το κεφάλι ενός ζώου.
3. Το Πορτραίτο Γυναίκας του Ντεγκά
Ο πίνακας του Γάλλου ιμπρεσιονιστή δεν χρειάστηκε ανάλυση με ακτίνες Χ για να μας αποκαλύψει το κρυμμένο πορτρέτο που έκρυβε από κάτω. Επειδή ο Ντεγκά χρησιμοποιούσε πολύ λεπτά στρώματα χρώματος, ο αρχικός πίνακας άρχισε να εμφανίζεται από μόνος του. Φαίνεται να είναι το πορτρέτο ενός διάσημου μοντέλου της εποχής, της Emma Dobigny. Όταν οι εμπειρογνώμονες σάρωσαν τον πίνακα το 2016, το υπόστρωμα φαινόταν με τόση λεπτομέρεια που οι ερευνητές ήταν σε θέση να το αναδημιουργήσουν χρωματικά, αποδεικνύοντας ότι δεν ήταν απλό σκίτσο, αλλά ένας ολοκληρωμένος πίνακας.
4. Το Patch Of Grass του Βαν Γκογκ
Είναι φαινομενικά ένα απλό έργο. Με γυμνό μάτι διακρίνουμε ένα πολύχρωμο χωράφι, αλλά οι ακτίνες Χ αποκαλύπτουν το πορτρέτο μιας αγρότισσας ζωγραφισμένο από τον καλλιτέχνη για άγνωστους λόγους. Η χρήση της τεχνολογίας επέτρεψε στους ερευνητές όχι μόνο να αποκαλύψουν την κρυμμένη εικόνα, αλλά και να την αναπαράγουν με χρώμα. Θεωρούν ότι δημιούργησε το πορτρέτο κατά τη διάρκεια του 1884-1885, όταν ζούσε στο ολλανδικό χωριό Nuenen. Ο Βαν Γκογκ ζωγράφιζε συχνά πάνω στους καμβάδες του. Οι ειδικοί εκτιμούν ότι περίπου το ένα τρίτο των έργων του περιέχει κρυμμένες εικόνες.
5. Ρουθ και Βοόζ του Μπαζίλ
Δυστυχώς, μερικά από τα μεγαλύτερα έργα τέχνης έχουν χαθεί με το πέρασμα του χρόνου. Πολλοί πίστευαν ότι κάτι τέτοιο συνέβη και με την «Νεαρή γυναίκα στο πιάνο» του Φρεντερίκ Μπαζίλ, έναν πίνακα για τον οποίο είχε γράψει ο καλλιτέχνης, αλλά κανείς δεν τον είχε δει ποτέ. Ωστόσο, οι ερευνητές με την βοήθεια των ακτίνων Χ βρήκαν στοιχεία ότι η «Νεαρή γυναίκα στο πιάνο» κρυβόταν κάτω από το «Ρουθ και Βοόζ.»
6. Ο Βάκχος του Καραβάτζιο
Υπέρυθρες, αυτή τη φορά, ακτίνες αποκάλυψαν κάτι ενδιαφέρον για τον Βάκχο του Καραβάτζιο. Η ιδιομορφία ανακαλύφθηκε για πρώτη φορά το 1922, αλλά καλύφθηκε από προσπάθειες αποκατάστασης. Το 2009, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν πολυφασματική αντανάκλαση για να δουν μέσα από τα κορυφαία στρώματα του χρώματος και να αποκαλύψουν μια μικροσκοπική αυτοπροσωπογραφία του Καραβάτζιο κρυμμένη στο έργο του. Είναι σαν μια υπογραφή που σφραγίζει το έργο ως αποκλειστικά δικό του.
7. Το Μπλε Δωμάτιο του Πικάσο
Το «Μπλε Δωμάτιο», που φιλοτέχνησε ο Πικάσο κατά τη διάρκεια της περίφημης μπλε περιόδου του, δείχνει μια γυναίκα που πλένεται στο στούντιο ενός καλλιτέχνη. Ήδη από το 1954, οι συντηρητές πίστευαν ότι κάτι κρύβεται στον πίνακα λόγω της ασυνέπειας στις πινελιές, αλλά δεν γνώριζαν τίποτα με ακρίβεια μέχρι τη δεκαετία του ’90, όταν το γύρισαν στο πλάι και είδαν μέσω ακτίνων Χ ότι ζωγραφίστηκε πάνω στο πορτρέτο ενός άνδρα. Ο Πικάσο πιθανότατα ζωγράφισε πάνω από το πρωτότυπο για να εξοικονομήσει καμβά, και συνεπώς χρήματα, αφού πολλά από τα έργα της περιόδου αυτής πωλούνταν για ελάχιστα χρήματα.
8. Ο Αρχάγγελος εγκαταλείπει τον Τοβία και την οικογένειά του του Ρέμπραντ
Σε αυτόν τον πίνακα ο Ρέμπραντ όχι μόνο επαναχρησιμοποίησε τον καμβά αλλά ανακύκλωσε και τα υλικά. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, αυτό που φαίνεται να αποτελεί μέρος του τοπίου καλύπτει το πορτρέτο ενός ανθρώπου. Ίσως ο Ρέμπραντ προσπαθούσε να εξοικονομήσει χρήματα ζωγραφίζοντας πάνω από τα ημιτελή έργα.
9. Η Γυναίκα που Σιδερώνει του Πικάσο
Η «Γυναίκα που Σιδερώνει» του Πικάσο απεικονίζει μια γυναίκα σε παράξενη, γωνιακή θέση και είναι χαρακτηριστικό του στυλ του έργο. Οι υπέρυθρες κάμερες και οι ακτίνες Χ αποκάλυψαν όμως κάτω από την εικόνα της της γυναίκας το πορτρέτο ενός άνδρα με μουστάκι. Η ταυτότητα του προσώπου αυτού είναι άγνωστη, αν και ορισμένοι ιστορικοί τέχνης πιστεύουν ότι μπορεί να είναι αυτοπροσωπογραφία.
10. Η κυρία με την ερμίνα του Ντα Βίντσι
Μπορεί η ερμίνα να είναι το σήμα κατατεθέν στον διάσημο πίνακα του Λεονάρντο ντα Βίντσι ωστόσο η τεχνολογία αποκάλυψε ότι η ερμίνα είναι μεταγενέστερη προσθήκη. Η αρχική ζωγραφιά απεικόνιζε μια γυναίκα με τα χέρια της ελαφρώς διπλωμένα. Η ερμίνα πιστεύεται ότι είναι αναφορά στον Δούκα Ludovico Sforza, προστάτη του Ντα Βίντσι. Η γυναίκα του πίνακα είναι η Cecilia Gallerani, η αγαπημένα του Sforza, και οι δύο προηγούμενες εκδοχές του πίνακα την δείχνουν η μία χωρίς την ερμίνα και η άλλη με μια μικρότερη ερμίνα. Οι ιστορικοί θεωρούν ότι η τελική μεγάλη ερμίνα χρησιμοποιήθηκε από τον Ντα Βίντσι για να κολακέψει τον προστάτη του.
11. Η Θέα στο λιμάνι του Πικερσγκιλ του Χότζ
Ο πίνακας είναι μια πλούσια έγχρωμη απεικόνιση του λιμανιού Πικερσγκιλ στη Νέα Ζηλανδία, όπου ο Χότζ ταξίδεψε με τον εξερευνητή Τζείμς Κούκ. Αλλά το 2004, η ανάλυση με ακτίνες Χ αποκάλυψε μια υποκείμενη εικόνα που απεικονίζει δύο παγόβουνα, τα οποία πιθανώς αναπαριστούν το προηγούμενο ταξίδι τους στην Ανταρκτική. Το σχήμα ενός από τα παγόβουνα μοιάζει με σχέδιο του φυσιολόγου Τζορτζ Φόρστερ, που σημαίνει ότι και οι δύο καλλιτέχνες επισκέφθηκαν και ζωγράφισαν το ίδιο ακριβώς σημείο.
*ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
ΚΟΥΙΖ: Σου δείχνουμε δυάδες έργων τέχνης. Μπορείς να βρεις ποιο απ’ τα δύο αξίζει πιο πολύ;
