Καταλαβαίνω την άγρια χαρά που μπορεί να νιώθει κάποιος σε πρώτο επίπεδο (τα σχόλια τύπου «καλά του έκαναν!» δίνουν και παίρνουν σήμερα παντού) όταν έγινε γνωστή η επίθεση στον 19χρονο που συνελήφθη για το φόνο της Ελένης Τοπαλούδη.
Πάντα όμως με ενοχλούσε η μυθοποίηση της «δικαιοσύνης της φυλακής», τα «θα περάσει… καλά στη στενή αυτός» και η άποψη πως οι κρατούμενοι στις φυλακές έχουν έναν ανώτερο αξιακό κώδικα ηθικής.
Μια εύκολη απάντηση στο τελευταίο θα ήταν: Όχι δεν έχουν, αλλιώς δεν θα ήταν εκεί. Δεν γνωρίζουμε ποιοι ξυλοκοπούν, βιάζουν ή σκοτώνουν κρατουμένους στις φυλακές. Μπορεί να είναι όλοι καλά παιδιά που μπήκαν άδικα εκεί μέσα για χόρτο ή φορολογικές παραβάσεις. Μπορεί όμως να είναι και βιαστές ή δολοφόνοι.
Φυσικά, θα είχε διαφορά αν την επίθεση την είχαν κάνει οι γονείς της Ελένης αντί για τυχαίους εγκληματίες που μπορεί να έχουν κάνει τα ίδια και χειρότερα με τον 19χρονο.
Η ηθική ανωτερότητα που (νομίζουν ότι) έχουν όταν έρχεται ένας νέος κρατούμενος μπορεί να γίνει κατανοητή. Είναι καινούργιος εκεί κι αυτοί θεωρούν ότι ήδη έχουν πληρώσει για το έγκλημά τους σε ένα βαθμό.
Αυτό που με ξενίζει είναι η ηθική ανωτερότητα του όχλου έξω απ’ τις φυλακές που ηδονίζεται απ’ το ότι πιθανότατα ένας καταδικασμένος βιαστής ή δολοφόνος ή έμπορος ναρκωτικών λιντσάρει έναν μη καταδικασμένο.
Φυσικά, θα είχε διαφορά αν την επίθεση την είχαν κάνει οι γονείς της Ελένης αντί για τυχαίους εγκληματίες που μπορεί να έχουν κάνει τα ίδια και χειρότερα με τον 19χρονο. Όπως έχει διαφορά μια επίθεση με τιμωρητική διάθεση εναντίον κάποιου που είναι 100% επιβεβαιωμένα ένοχος και που τη «γλίτωσε», κάποιου που ξέρεις ότι δε θα τιμωρηθεί και γι’ αυτό παίρνεις το νόμο στα χέρια σου. Όμως ο 19χρονος, ευτυχώς, δεν έχει γλιτώσει. Αντιθέτως, η αστυνομία τον έπιασε σχετικά εύκολα και είναι ήδη στη φυλακή.
Δεν υποστηρίζω ούτε στο ελάχιστο τον 19χρονο που (είτε αυτός ήταν ο φονιάς είτε δεν ήταν) κακοποίησε την Ελένη Τοπαλούδη. Καταλαβαίνω ότι πήρε μια γεύση απ’ αυτά που έκανε, απλά, όπως και ο πατέρας της φοιτήτριας, δυσκολεύομαι να χειροκροτήσω όσους το έκαναν.
Όπως θα δυσκολευτώ να χειροκροτήσω κι αυτόν, αν στο μέλλον, μπει κάποιος άλλος νέος στη φυλακή, κι ο 19χρονός μας θεωρήσει τον εαυτό του ηθικά ανώτερο τιμωρό και κάνει τα ίδια που του έκαναν σήμερα – και χειρότερα.
Σε τέτοιες χοντρές περιπτώσεις συμφωνώ με το χριστιανικό «ο αναμάρτητος πρώτος τον λίθον βαλέτω».
Εγώ, φυσικά και δεν είμαι αναμάρτητος. Οι συγκρατούμενοι του 19χρονου;
*ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
Γράμμα στη (μελλοντικά) ενήλικη κόρη μου, με αφορμή την Ελένη Τοπαλούδη
Ο κανιβαλισμος της εποχης μας εχει ριζωσει βαθεια στην κοινωνια μας.Απεχουμε αρκετα απο πολιτισμενες κοινωνιες αν και εχουμε κανει προσπαθειες.Νομιζω πως η θετικη αντιδραση του μεσου Ελληνα στον ξυλοδαρμο πρεπει να μας προβληματιζει βαθεια.Μοναδικη λυση : η διχως οικτο εκπαιδευση ,η διχως ελεος καλλιεργεια των παιδιων μας.Εμεις δυστυχως εθιστηκαμε στις εικονες εγκληματος,στην Τατιανα και στα δακρυβρεχτα δηθεν πακετα
Η αντίδραση σε κάτι τέτοιο δεν πιστεύω ότι έχει να κάνει με την εποχή μας και την τηλεόραση. Θα ήταν παρόμοια ανεξαρτήτως εποχής, αν ήταν πριν 100 χρόνια θα ήταν τύπου «καλά να πάθει, να πάρει μια γεύση αυτού που έκανε πριν τον κρεμάσουν/εκτελέσουν». Έχει να κάνει με την αίσθηση της απόδοσης δικαιοσύνης (το κατά πόσο είναι δικαιοσύνη το συζητάμε).
Γενικά υπάρχει και υπήρχε από πάντα τάση για “κανιβαλισμό” που λέει και ο φίλος πιο πάνω. Οι δράστες σοβαρών και δη “απανθρώπων” εγκλημάτων, αντιμετωπίζονταν συχνα με βία από το σύνολο.
Κάποιες κοινωνίες συγκρότησαν ιδιαίτερα αυστηρές αρχές επιτήρησης του νόμου και της τάξης, που κάνουν μάλιστα ιδιαίτερα αισθητή την παρουσία τους στην καθημερινή ζωή.
Ε, η Ελλάδα του 2018 είναι ακριβώς το αντίθετο. Η έξτρα ανασφάλεια από την φυσική απουσία της επιτήρησης της τάξης δίνει το έναυσμα για εκδήλωση φαινόμένων αυτοδικίας έως και ρατσισμού.