Η αλήθεια για το υδροχλωρικό οξύ: Τι θα πάθουμε αν καταναλώσουμε τα προϊόντα που δηλητηρίασαν οι αντιεξουσιαστές;

Πριν λίγες ημέρες μέλη της ομάδας «Μαυροπράσινοι Εμπρηστές» προειδοποίησαν πως έχουν δηλητηριάσει με υδροχλωρικό οξύ προϊόντα γνωστών πολυεθνικών εταιρειών, τα οποία απειλούν να επανατοποθετήσουν στα ράφια των σουπερμάρκετ.  Η αντίδραση του ΕΦΕΤ ήταν άμεση, απομακρύνοντας από τα σούπερ μάρκετ τα προϊόντα αυτά έχοντας ως κυρίαρχο γνώμονα την προάσπιση της δημόσιας υγείας.

Όμως, πόσο επικίνδυνο είναι τελικά για τον ανθρώπινο οργανισμό και τι ακριβώς πρόκειται να συμβεί αν καταναλώσει κανείς προϊόντα τα οποία έχουν μολυνθεί μ’ αυτό;

Αρχικά

Είναι καλό να γνωρίζουμε πώς το υδροχλωρικό είναι ένα ανόργανο ισχυρό οξύ, πολύ διαβρωτικό και με πολλές (και σημαντικές) βιομηχανικές χρήσεις. Το καθαρό υδροχλωρικό οξύ είναι τελείως άχρωμο, αλλά το υδροχλωρικό οξύ το οποίο βρίσκουμε στο εμπόριο έχει ένα πιο κιτρινωπό χρώμα καθώς περιέχει διάφορες προσμίξεις. Πολλές φορές το συναντάμε και με την ονομασία «σπίρτο του άλατος» την οποία πήρε από την εποχή που παρασκευαζόταν αποκλειστικά και μόνο από το κοινό μαγειρικό αλάτι το οποίο αποτελεί άφθονη και φθηνή πρώτη ύλη στη φύση.

Την πρώτη ιστορική καταγραφή του συγκεκριμένου οξέος την έχουμε από τον Άραβα αλχημιστή Γιαμπίρ ιμπν Χαϊάν κατά τον 8^ο αιώνα. Μάλιστα και κατά τη διάρκεια του Μεσαίωνα χρησιμοποιήθηκε από τους αλχημιστές στην αναζήτηση της φιλοσοφικής λίθου, αλλά και αργότερα από Ευρωπαίους επιστήμονες όπως ο Γιόχαν Ρούντολφ Γκλάουμπερ και ο Τζόζεφ Πρίστλεϋ.
Η παραγωγή του υδροχλωρικού οξέος ξεκίνησε στη Βιομηχανική Επανάσταση ενώ σήμερα χρησιμοποιείται ευρύτατα στη χημική βιομηχανία ως πρώτη ύλη στην παραγωγή πολυάριθμων εμπορικών προϊόντων. Από το 1988, το υδροχλωρικό οξύ έχει καταγραφεί στη ‘Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών κατά της παράνομης διακίνησης ναρκωτικών φαρμάκων και ψυχοτρόπων ουσιών’ ως πρόδρομη ένωση για την παραγωγή της ηρωίνης, της κοκαΐνης και της μεθαμφεταμίνης.

Το υδροχλώριο και το υδροχλωρικό οξύ. Που χρησιμοποιείται;

Δεν είναι λίγοι εκείνοι που μπερδεύουν το υδροχλωρικό οξύ με το υδροχλώριο κι αυτό είναι εν μέρη κατανοητό. Το υδροχλώριο προσδίδει στο υδροχλωρικό οξύ τις χαρακτηριστικές του ιδιότητες, είναι ένα αέριο διαλυτό στο νερό ενώ η διαλυτότητά του είναι πολύ μεγάλη αφού σε θερμοκρασία 0⁰ C, 1 λίτρο νερού μπορεί να διαλύσει περί τα 2χ10² λίτρα υδροχλωρίου. Γι’ αυτό τον λόγο έχουν και τον ίδιο χημικό τύπο, HCl, ενώ καλό είναι να γνωρίζουμε πως για να παρασκευασθεί το υδροχλωρικό οξύ αρκεί και μόνο να φέρουμε σε επαφή το υδροχλώριο με το νερό!

Το υδροχλωρικό οξύ χρησιμοποιείται για τον καθαρισμό λεκανών των αφοδευτηρίων, για τον καθαρισμό των τοίχων από τις πολλές ασβεστώσεις, για τον καθαρισμό των μετάλλων πριν το γαλβανισμό τους με ψευδάργυρος, για την παραγωγή ζελατίνης, στην επεξεργασία δέρματος και αλλού. Το χρησιμοποιούμε γενικά για τον καθαρισμό επιφανείας μετάλλων από οξειδώσεις, για τη χάραξη ψευδαργύρου αλλά και πολλές βιομηχανικές και εργαστηριακές εφαρμογές.

Το υδροχλωρικό οξύ στο στομάχι

Αρκετοί είναι εκείνοι που αγνοούν ότι το στομάχι χρησιμοποιεί υδροχλωρικό οξύ προκειμένου να διαλύσει τις τροφές. Η διαφορά είναι ότι εκκρίνεται μόνο εντός του στομαχιού του οποίου το περιβάλλον αντέχει την οξύτητα, ενώ προτού οι διαλυμένες τροφές φτάσουν στο έντερο, το υδροχλωρικό οξύ εξουδετερώνεται για να μην προκαλέσει βλάβες.

Τι θα γίνει όμως αν προσπαθήσουμε να το πιούμε;

Η κατάποση υδροχλωρικού οξέος μπορεί να προκαλέσει σημαντικά εγκαύματα σε όλο γαστρεντερικό σύστημα (οισοφάγο, στομάχι και έντερο), αφού θα περάσει από το φάρυγγα και τον οισοφάγο για να καταλήξει στο στομάχι. Μια ποσότητα του επίσης θα περάσει και στο αίμα! Ωστόσο το εύρος των βλαβών εξαρτάται από την ποσότητα κατάποσης του. Προσβάλλει το δέρμα και καταστρέφει κάθε φυτικό ή ζωικό ιστό ενώ η οσμή του είναι ερεθιστική και αποπνικτική.

Πάντως είναι σχεδόν ακατόρθωτο να καταπιεί ένας καταναλωτής μεγάλες ποσότητες αφού το υδροχλωρικό οξύ καίει τόσο πολύ ώστε δεν μπορεί κάποιος να συνεχίσει να πίνει ακατάπαυστα. Σε κάθε περίπτωση μετά από κατάποση υδροχλωρικού οξέος, θα πρέπει να γίνεται άμεση εισαγωγή σε νοσοκομείο, ώστε να διενεργηθεί το συντομότερο πλύση στομάχου και αραίωση με υγρά αλκαλικού περιεχομένου ενώ σε περίπτωση που υπάρχουν βλάβες σε εσωτερικά σημεία του ανθρώπινου οργανισμού απαιτείται χειρουργική επέμβαση.