Άρης Δημοκίδης
Σήμερα στο CITY της Κύπρου ανέβηκε μια πολύ ενδιαφέρουσα συνέντευξη-φωτογράφηση. Με την άδεια των δημιουργών της αναδημοσιεύω μερικά αποσπάσματα και συγχαίρω τους δημοσιογράφους Μιχάλη Μιχαηλίδη και Ανδρέα Κάτσιη και τη φωτογράφο Θεοδώρα Ιακώβου για τη δημοσιογραφική επιτυχία.
Είναι ένα ελπιδοφόρο ανάγνωσμα. Είναι καιρός οι οικογένειες των ομόφυλων ζευγαριών να βγαίνουν απ’ την «ντουλάπα» και να αποδεικνύουν πως είναι το ίδιο καλές (ή το ίδιο κακές) με των ετερόφυλων.
Αυτό όμως που μου έκανε εντύπωση, πιο πολύ απ’ όλα, ήταν το ότι η οικογένεια της Άντρης Ελευθερίου την έχει ξεκόψει, και η φράση της ολυμπιονίκη: «Για τους δικούς μου ήμουν πάντα μια μηχανή που κρατά όπλο. Ήθελαν μόνο μετάλλια»…
Από τους Μιχάλη Μιχαηλίδη και Ανδρέα Κάτσιη / Φωτογραφίες: Θεοδώρα Ιακώβου
Η αλήθεια, είναι περίεργο που δεν είχα αντιδράσει περίεργα τότε, γιατί, νομίζω πριν από τη μητέρα μου και την Άντρη, δεν είχα δει ξανά γκέι ζευγάρι. Ίσως επειδή η μητέρα μου με μεγάλωσε λέγοντάς μου πως δεν είναι σωστό να κρίνω τους άλλους, οπότε όλο αυτό έγινε πολύ φυσιολογικά. -Μαρία
-Μαρία, πώς θα περιέγραφες την οικογένειά σου;
Φυσιολογική. Για κάποιον που μεγαλώνει σε μία στρέιτ οικογένεια, μπορεί να του φαίνεται λίγο παράξενη η δική μου οικογένεια. Για εμένα δεν ισχύει αυτό!
Ήμουν αρκετά μεγάλη όταν η μητέρα μου χώρισε με τον πατέρα μου και θυμάμαι πως ήταν συνεχώς δυστυχισμένη. Τώρα, που είναι με την Άντρη, βλέπω μεγάλη διαφορά στη διάθεσή της. Είναι πολύ διαφορετική και το κλίμα στο σπίτι πολύ πιο καλό. Νιώθω πολύ καλύτερα στο σπίτι που τις βλέπω ευτυχισμένες μαζί και αυτό με κάνει κι εμένα ευτυχισμένη.
-Τι θαυμάζεις στη σχέση τους;
Το πόσο καταλαβαίνουν η μία την άλλη στην καθημερινότητά τους και αυτό το βρίσκω πολύ σημαντικό σε μία σχέση. Πολλές σχέσεις δεν το έχουν αυτό το πράγμα!
-Για ποιο λόγο θα μιλήσεις στην Άντρη και για ποιο στη μητέρα σου;
Νομίζω πως υπάρχει μια τέλεια ισορροπία στο σπίτι. Η Άντρη είναι η πιο χαλαρή και η πιο διασκεδαστική και η μητέρα μου είναι αυτή που κουμαντάρει το σπίτι μας. Να σου δώσω ένα παράδειγμα. Θεωρώ τον εαυτό μου καλή μαθήτρια («με γενικό 19,9», συμπληρώνει γελώντας η Άντρη), γιατί προσπαθώ κι εγώ πολύ, αλλά γιατί έχω και τη στήριξη της Άντρης και της μητέρας μου.
Θεωρώ το σχολείο πολύ σημαντικό. Κάποιες φορές, όμως, μπορεί να γίνει μια απροσεξία ή να μην είμαι πολύ καλά και να μη φέρω τον αναμενόμενο βαθμό σε ένα διαγώνισμα. Η μητέρα μου, η οποία γενικά είναι πολύ cool, στο κομμάτι του σχολείου είναι αρκετά απαιτητική.
Αν, λοιπόν, πάρω 18 αντί 20, τότε θα πάω στην Άντρη να της το πω για να προετοιμάσει το έδαφος με τη μητέρα μου (γέλια). Η αλήθεια, όμως, είναι πως δεν νομίζω να υπάρχει κάτι το οποίο δεν μπορώ να συζητήσω με την Άντρη και με τη μαμά μου. Νιώθω πολύ άνετα και με τις δύο.
Η ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ
-Dyana, πώς το χειρίστηκες όταν αποφάσισες να χωρίσεις και να αποκαλύψεις στη Μαρία τη σεξουαλική ταυτότητά σου;
Δεν ήταν εύκολο να εξηγήσω στην κόρη μου αυτό που είμαι. Μέχρι τα 4, η Μαρία μεγάλωσε στη Ρουμανία (σ.σ. στην Κύπρο μετακόμισαν πριν 9 χρόνια, οικογενειακώς). Μπορεί να υπάρχουν πολλοί γκέι κι εκεί, αλλά κρύβονται. Δεν είχε ιδέα, λοιπόν, τι είναι γκέι. Δεν το είχαμε συζητήσει ξανά.
Όταν ήρθε η Άντρη στη ζωή μου, στη ζωή μας, της είπα από την αρχή την αλήθεια. Δεν είπα είναι φίλη μου ή γνωστή μου. Σιγά-σιγά άρχισε να γίνεται καθημερινότητα και η Μαρία την αγκάλιασε. Δόξα τω Θεό, δεν είχαμε θέμα. Αντίθετα, από ένα σημείο και μετά περνούσε περισσότερο χρόνο με την Άντρη παρά μαζί μου.
Άντρη: Δεν ένιωσα ποτέ να μη με θέλει ή να νιώθει περίεργα επειδή είμαι γυναίκα.
Μαρία: Στην αρχή ήταν δύσκολο. Η μητέρα μου είχε χωρίσει από τον πατέρα μου λίγο καιρό πριν και μου ήταν περίεργο να δεχτώ κάποιο καινούργιο άτομο στο σπίτι μαζί της. Άσχετα με το φύλο. Την είχα συνηθίσει με τον πατέρα μου. Τώρα που το σκέφτομαι, δεν με απασχόλησε καν αν ήταν άντρας ή γυναίκα. Ήταν απλώς μια καινούργια σχέση και αυτό στην αρχή με ενοχλούσε. Η αλήθεια, είναι περίεργο που δεν είχα αντιδράσει περίεργα τότε γιατί, νομίζω πριν από τη μητέρα μου και την Άντρη, δεν είχα δει ξανά γκέι ζευγάρι. Ίσως επειδή η μητέρα μου με μεγάλωσε λέγοντας μου πως δεν είναι σωστό να κρίνω τους άλλους, οπότε όλο αυτό έγινε πολύ φυσιολογικά.
Όταν πλέον συνήθισα τη νέα αυτή κατάσταση ήταν όλα πολύ καλά. Μην σου πως κιόλας ότι νιώθω πιο άνετα με το γεγονός ότι είναι γυναίκα και όχι άντρας. Έτσι, μπορώ να μιλώ πιο ελεύθερα και με τις δύο. Μπορούν να με καταλάβουν καλύτερα.
-Ο γάμος με τον πατέρα της Μαρίας πώς προέκυψε;
Έμεινα έγκυος μικρή και παντρεύτηκα στα 19. Μείναμε 13 χρόνια μαζί. Και αυτό γιατί έρχομαι από τη χώρα που έρχομαι. Όταν μείνεις έγκυος στη Ρουμανία, σημαίνει πως πρέπει να παντρευτείς τον άντρα αυτόν, όπως και αν είναι, είτε τον αγαπάς είτε όχι. Τι θα πει ο κόσμος μετά;
Παραδέχομαι πως ήμουν δυστυχισμένη. Ήμουν καταπιεσμένη σε ένα γάμο που δεν ήθελα, μόνο και μόνο για να μη σχολιάζει ο κόσμος. Η Μαρία μεγάλωσε σε ένα σπίτι που δεν είδε αγάπη, δεν είδε έρωτα. Αυτό δεν είναι καλό. Καλό είναι να κάνεις εκείνα που νιώθεις.
-Μαρία, στο σχολείο έτυχε να σου πει κάποιος κάτι και να σε φέρει σε δύσκολη θέση για τη σχέση της μητέρας σου;
Θεωρώ πως είναι ok να έχεις την άποψή σου, έστω κι αν δεν συμφωνώ. Δεν καταλαβαίνω, όμως, γιατί να μισήσεις κάτι το διαφορετικό. Και για μένα μπορεί εκείνος να είναι διαφορετικός. Δεν σημαίνει πως θα τον μισήσω και θα του πω ότι κάνει κάτι λάθος. Δεν επιλέγεις να είσαι γκέι. Γεννιέσαι γκέι και αυτό δεν το αλλάζεις. Πιστεύω πως αν μπορούσαν να το αλλάξουν, πολλοί, δυστυχώς, θα το έκαναν, για να μην περάσουν όλα αυτά που βιώνουν στο σπίτι και στο περιβάλλον τους.
Δεν έτυχε κάτι που θα με φέρει σε δύσκολη θέση η αλήθεια. Ok, δεν βγαίνω να φωνάξω παντού ότι η μητέρα μου είναι παντρεμένη με γυναίκα. Αν με ρωτήσουν θα το πω, δεν ντρέπομαι, αλλά δεν είναι κάτι τόσο σημαντικό που πρέπει να το φωνάζω. Οι φίλοι μου το γνωρίζουν και συμπαθούν πολύ και τις δύο!
-Άντρη, για σένα πόσο εύκολο ήταν να «βγεις από τη σκιά» και να μιλήσεις ανοιχτά;
Όταν ένιωσα ότι θέλω να μιλήσω ανοιχτά για το ποια είμαι, το έκανα πολύ αυθόρμητα. Δεν το σκέφτηκα και πολύ. Ένιωθα πως ήταν κάτι πολύ φυσιολογικό, άρα δεν υπήρχε λόγος να το κρύβω (άλλο). Από 10 χρονών ήξερα πως ήμουν διαφορετική από τους υπόλοιπους φίλους μου. Έβλεπα πως δεν μας άρεσαν τα ίδια πράγματα.
Στα 12, θυμάμαι, ήρθε ένα κορίτσι και μου ζήτησε να κάνουμε σχέση και αυτό μου άρεσε. Αλλά φοβήθηκα να πω ναι, γιατί ο τρόπος που είχα μεγαλώσει και σκεφτόμουν δεν μου επέτρεπε να σκεφτώ κάτι τέτοιο. Πήρα το ποδήλατό μου και έφυγα. Μέσα μου, όμως, ένιωθα πως ήθελα κι εγώ να κάνουμε σχέση.
Κι ενώ πάντα ήμουν ένας ανεξάρτητος και αυτόνομος άνθρωπος, δεν είχα μιλήσει για εμένα, μέχρι πρόσφατα. Ίσως φοβόμουν.
Όταν γνώρισα την Dyana και κατάλαβα πως έχω δίπλα μου ένα δυνατό στήριγμα, βρήκα το κουράγιο να το κάνω και να δεχτώ και τις συνέπειες. Ουδέποτε δεν μετάνιωσα για την απόφασή μου.
Η ΓΝΩΡΙΜΙΑ
Η συζήτηση για το πώς γνωρίστηκαν ξεκινά, φυσικά, με γέλια.
Άντρη: Συναντηθήκαμε τυχαία σε ένα καφέ, μέσω μιας κοινής παρέας φίλων. Δεν ήταν έλξη με την πρώτη ματιά. Καμία από τις δύο μας δεν συμπάθησε την άλλη. Ξαναβρεθήκαμε, ωστόσο, μερικές φορές ακόμη, στο ίδιο καφέ, με την ίδια παρέα. Μια απ’ αυτές τις φορές έγινε το περιβόητο eye contact και αναρωτήθηκα γιατί δεν την είχα προσέξει όλο το προηγούμενο διάστημα. Το ίδιο και η Dyana.
Dyana: Όταν τελικά την πρόσεξα, είπα «ουάου» και ένιωσα παράξενα, γιατί ήταν μια περίοδος στη ζωή μου που το μόνο που έκανα ήταν να δουλεύω και να προσέχω το μωρό. Δεν με ενδιέφερε τίποτα άλλο. Δεν σκεφτόμουν το φλερτ και τους έρωτες. Είχε όμως κάτι το βλέμμα της.
Η ΕΠΙΣΗΜΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΣΧΕΣΗΣ
-Άντρη, πώς «πλήρωσες» την αποκάλυψη της σχέσης σας με τον πιο επίσημο τρόπο;
Για να είμαι ειλικρινής, είναι η πρώτη φορά που αναφέρομαι σε αυτό και δεν ξέρω αν πρέπει, όμως νιώθω πως οφείλω να το κάνω. Θα μιλήσω για τη σχέση με την οικογένειά μου, τους γονείς και τα αδέρφια μου. Μέσα μου ήξερα πως, όταν θα τους μιλούσα ανοιχτά για το ποια είμαι, θα τους έχανα. Όπως και τελικά έγινε. Κανείς τους δεν το δέχτηκε. Αυτή ήταν η πιο μεγάλη συνέπεια που χρειάστηκε να «πληρώσω».
Όλα τα προηγούμενα χρόνια εθελοτυφλούσαν, γιατί τους βόλευε. Από μικρή ήμουν αγοροκόριτσο. Φαινόταν πως είμαι διαφορετική από τους άλλους, αλλά ποτέ δεν το συζητούσαμε. Όταν είπα στον πατέρα μου ποια είμαι, σ’ ένα οικογενειακό τραπέζι τα Χριστούγεννα, το μόνο που μου ζήτησε ήταν να μην παντρευτώ, προφανώς για να μη μάθει ο υπόλοιπος κόσμος ότι η Άντρη είναι γκέι.
Όσο περνούσε ο καιρός, βλέπαμε τη συμπεριφορά τους να αλλάζει. Ήταν απόμακροι, αδιάφοροι, δεν μας λάμβαναν υπόψη. Ήθελαν να το κρύβω. Ούτε καν στις τρεις αδερφές μου δεν ήθελαν να το πω. Όταν κατάλαβα πού πάει το πράγμα, αποφάσισα πως είναι καλύτερα να απομακρυνθώ. Δεν μου αρέσει να κρύβομαι και να καταπιέζομαι.
Κάπου εκεί χάθηκε κάθε επικοινωνία μεταξύ μας. Πλέον, δεν έχουμε καμία απολύτως επαφή. Αν νιώθω πικραμένη; Ναι, νιώθω πικραμένη, αδικημένη και πληγωμένη από τη στάση των γονιών μου. Είμαι απογοητευμένη γιατί περίμενα άλλη αντιμετώπιση από δύο ανθρώπους που είναι μορφωμένοι. Για τους δικούς μου ήμουν πάντα μια μηχανή που κρατά όπλο. Ήθελαν μόνο μετάλλια. Ποτέ δεν με ρώτησαν για την προσωπική μου ζωή, δεν ήθελαν να έχω προσωπική ζωή.
Dyana: Περιμέναμε μήνες για να περάσει το πρώτο σοκ και να υπάρξει μια επαφή. Τίποτα.
Άντρη: Εξακολουθώ να είμαι σοκαρισμένη.
Η οικογένεια της Dyana ζει στη Ρουμανία. Μεγαλωμένοι στο καθεστώς Τσαουσέκου και σε μία χώρα πιο συντηρητική, που μέχρι πρόσφατα ήταν παράνομο να είσαι γκέι.
Dyana: Αν θέλετε, μπορείτε να γράψετε για τους δικούς μου, οι οποίοι το πήραν τέλεια, παρά το γεγονός πως ήμουν παντρεμένη και είχα ένα παιδί. Σκεφτείτε πως μία μέρα τους είπα πως χωρίζω και λίγο μετά τους έφερα μια γυναίκα στο σπίτι. Πόσο εύκολα τα δέχεσαι αυτό;
Ο πατέρας μου είναι 80 χρονών και μεγάλωσε σε μια εποχή πολύ συντηρητική. Όταν πήγα να του πω για την Άντρη και για εμένα, δεν με ρώτησε ούτε γιατί ούτε πώς. Το μόνο που με ρώτησε ήταν εάν είμαι ευτυχισμένη. Πλέον, η Άντρη είναι μέλος της οικογένειάς μας. Πάντα με ρωτάνε αν είναι καλά, τι κάνει, αν χρειαζόμαστε κάτι.
Η επισημοποίηση έγινε αρκετούς μήνες μετά τη ρήξη, μέσω του λογαριασμού της Άντρης στο Facebook, η οποία ανέβασε φωτογραφίες από το γάμο τους, που έγινε πέρσι, στο δημαρχείο της Λεμεσού.
Άντρη: Δεν περίμενα να γίνει τέτοιος χαμός, ενώ θα έπρεπε να το περιμένω. Στην αρχή το σοκ ήταν μεγάλο, ένιωθα παράξενα. Στη συνέχεια, όμως, είπα πως αυτή είναι η ζωή μου και δεν αφορά κανένα άλλο γι’ αυτό και πλέον είμαι, ή μάλλον είμαστε πολύ καλά. Αυτό που πρέπει να έχουμε κατά νου είναι πως δεν πρέπει να το κρύβουμε και να υποφέρουμε.
Dyana: Εκείνη την περίοδο η Άντρη λάμβανε πολλά προσωπικά μηνύματα από Κύπρο και Ελλάδα, από παιδιά που βρίσκονταν στην ίδια θέση μαζί της και την ευχαριστούσαν που μίλησε.
ΕΝΑ ΔΕΥΤΕΡΟ ΠΑΙΔΙ
Άντρη: Σκεφτόμαστε να μεγαλώσουμε την οικογένειά μας. Το έχουμε σκεφτεί και το έχουμε συζητήσει αρκετά.
Dyana: Δεν είναι κρίμα να μην υπάρχει μια μικρή Άντρη; (γέλια). Απλώς τώρα προέχει η καριέρα της.
-Σας προβληματίζει κάτι σε σχέση με το να μεγαλώσετε ακόμα περισσότερο την οικογένειά σας;
Dyana: Φυσικά! Η νομοθεσία. Ok, κάνουμε ένα μωρό… Και μετά; Το μωρό θα είναι δικό μου, η Άντρη δεν θα έχει δικαίωμα πάνω του. Αν τύχει κάτι σ’ εμένα, τι θα γίνει με το μωρό; Ακόμα και με το Σύμφωνο Συμβίωσης δεν θα δικαιούται η Άντρη την κηδεμονία. Έτσι όπως έχει διαμορφωθεί το Σύμφωνο Συμβίωσης, δεν καλύπτει αυτό το κομμάτι. Ακόμη και το πιστοποιητικό γέννησης του παιδιού, δεν θα γράφει πουθενά το όνομα τής Άντρης. Δεν έχεις δύναμη σαν ζευγάρι πάνω στο μωρό σου. Λένε πως δεν είναι έτοιμη η κοινωνία να δεχτεί ένα γκέι ζευγάρι να έχει μωρό. Μα δεν θα μου μεγαλώσει το μωρό η κοινωνία.
Άντρη: Θεωρώ πως όταν το πάρουμε απόφαση και γίνει με το καλό, θα βρούμε τον τρόπο και θα τα καταφέρουμε.
-Το θέμα του παιδιού είναι το πιο δύσκολο ζήτημα που αντιμετωπίζει μια ΛΟΑΤΚΙ οικογένεια σήμερα;
Dyana: Εάν η οικογένεια αυτή επιθυμεί να αποκτήσει μωρό, ναι, είναι το πιο δύσκολο.
Άντρη: Δεν έχει λογική όλο αυτό. Μου επιτρέπεις να κάνω Σύμφωνο Συμβίωσης και να είμαι νομικά αναγνωρισμένο ζευγάρι, αλλά δεν μου επιτρέπεις να έχω, να έχουμε, ένα μωρό δικό μας. Αν, δηλαδή, συμβεί κάτι στη Dyana, το μωρό θα πάει σε ορφανοτροφείο;
-Άντρη, τι θα έλεγες σε γονείς και φίλους ΛΟΑΚΤΙ ατόμων (όχι απαραίτητα συμβουλή) που είναι κάπως πιο επιφυλακτικοί;
Δεν αλλάζει κάτι με το να σου πω ότι είμαι ομοφυλόφιλος. Εξακολουθώ να είμαι ο ίδιος άνθρωπος. Αν πραγματικά αγαπάς το παιδί ή τον φίλο σου, είσαι δίπλα του, ανεξάρτητα από τον σεξουαλικό του προσανατολισμό. Αν αυτό το άτομο είναι ευτυχισμένο, τα υπόλοιπα περισσεύουν. Αν δεν μπορείς να το δεχτείς, δεν μπορώ να σε πω ούτε γονιό ούτε φίλο.
ΟΚ, κάνουμε ένα μωρό… Και μετά; Το μωρό θα είναι δικό μου, η Άντρη δεν θα έχει δικαίωμα πάνω του. Αν τύχει κάτι σ’ εμένα, τι θα γίνει με το μωρό; Ακόμα και με το Σύμφωνο Συμβίωσης δεν θα δικαιούται η Άντρη την κηδεμονία. -Dyana
