Γιώτα Κωνσταντινίδου
Η Ελεάννα Βλαστού, συγγραφέας του φετινού «Στο Λονδίνο», γεννήθηκε στην Αθήνα το 1975. Σύμφωνα με το βιογραφικό της, σπούδασε Ιστορία και αρχαιολογία στη Σορβόννη και ιστορία της τέχνης στη Σχολή του Λούβρου, στο Παρίσι (οι γνώσεις της γύρω από αυτά τα θέματα είναι πλέον ατροφικές). Γύρισε στην Ελλάδα το 2000 -για τους λάθους λόγους- και έκτοτε ασχολείται με το χόμπι της, το διάβασμα. Γρήγορα συνειδητοποίησε ότι η ανάγνωση μπορεί να γίνει επάγγελμα και έτσι έγινε επαγγελματίας αναγνώστρια σε εκδοτικούς οίκους και αρθρογράφος.
Το δεύτερο αγαπημένο της χόμπι είναι να περπατάει, χωρίς προορισμό, στις πόλεις του κόσμου. Πάντα ταξιδεύει με 2.500 σελίδες στις αποσκευές (και πληρώνει υπέρβαρο φυσικά) από φόβο μήπως ξεμείνει και δεν έχει κάτι να διαβάσει. Η συλλογή διηγημάτων “Εξαφανίσεις” (Πόλις, 2013) αποτέλεσε το πρώτο της βιβλίο, με δεύτερο τον “Βιογράφο” του 2016 και πιο πρόσφατο το “Στο Λονδίνο”.
-Είστε το πιο ευχάριστο βιογραφικό που έχω διαβάσει ποτέ. Σύντομο, περιεκτικό και ανά σημεία αποδομητικό.
Ποια είναι η πληροφορία που χρειάζεται κάποιος να έχει για έναν συγγραφέα; Ένας απόφοιτος γυμνασίου χωρίς ειδικότητα μπορεί να γράψει ένα συγκλονιστικό βιβλίο. Κάποιος αγοράζει ό,τι του κινεί το ενδιαφέρον για να διαβάσει ένα κείμενο περνώντας μαζί του ωραία κάποιες ώρες, δεν είμαι καρδιοχειρουργός να επείγει η εμπειρία και να είναι απαραίτητο το βιογραφικό.
-Ακόμα και στο βιβλίο σας, υπάρχουν λίγες γραμμές για εσάς και ένα μέιλ. Η φλυαρία επιτευγμάτων καταργεί την ουσία;
Η φλυαρία είναι γενικά άνευ ουσίας, στατιστικά δείχνουν ότι οι βαρετοί μιλούν περισσότερο και θέλω να πιστεύω ότι δεν εμπίπτω στην κατηγορία. Όσο για τα επιτεύγματα φοβάμαι ότι δεν έχω τόσα πολλά να επιδείξω για να τα αποσιωπώ με δόλο. Το μέιλ μου υπάρχει για να βοηθάει την απευθείας επικοινωνία με τους αναγνώστες και αυτό είναι το πιο χρήσιμο. Από την άλλη στο βιβλίο υπάρχει καταγεγραμμένη με ειλικρίνεια όλη -μα όλη- η πληροφορία για μένα, η επιφανειακή και η ουσιαστική. Αυτά που προσπερνάω και βλέπω στο Λονδίνο αλλά και όλα όσα πιστεύω, οι συμπάθειες και οι απαρέσκειές μου.
-Αποδομείτε συχνά τις ικανότητες και τις γνώσεις σας;
Δεν ξέρω αν αποδομώ, νομίζω κάνω το εξής: αποσυναρμολογώ αυτά που βλέπω και διαβάζω και μετά τα ξανασυναρμολογώ και τα κάνω αφήγηση, θέλω να βάλω τον αναγνώστη να ενδιαφερθεί γι΄αυτά που με απασχολούν, αλλά για να γίνει αυτό πρέπει το κείμενο να είναι θελκτικό, είναι δύσκολο να προσελκύσεις τον αναγνώστη σε ό,τι κινεί το δικό σου ενδιαφέρον, είναι διαβασμένος, απαιτητικός και οξυδερκής (οι δικοί μου αναγνώστες είναι σίγουρα και όμορφοι) και χρειάζεται τρόπο για να τον κρατήσεις δεν εννοώ χειρισμό, εννοώ ειλικρίνεια.
-Έχετε γράψει ήδη δύο βιβλία αλλά γνωστή στο αναγνωστικό κοινό γίνεστε με το τελευταίο σας βιβλίο, «Στο Λονδίνο». Ποια ήταν η πρώτη εκτίμηση που είχατε λάβει γι’ αυτό;
Ήμουν πλήρης αυτοπεποίθησης όταν το τελείωσα και όταν κυκλοφόρησε χρειάστηκαν λίγες μέρες μέχρι να καταρρακωθώ. Στο σημείο εκείνο άρχιζα να προετοιμάζομαι για αποτυχία γιατί και η αποτυχία θέλει μια προετοιμασία. Ο λόγoς ήταν το είδος του βιβλίου, το non fiction όπως μου είπαν δεν έχει ιδιαίτερη απήχηση στο ελληνικό αναγνωστικό κοινό. Πού θα κατατάξουν οι βιβλιοπώλες το «Στο Λονδίνο»; Ακόμα και αυτό το στο Λονδίνο ήταν πρόβλημα, δεν είναι πολύ εύηχο. Σε ποια κατηγορία εμπίπτει το βιβλίο; Ταξιδιωτική λογοτεχνία; Όχι, ημερολόγιο; όχι ακριβώς, χρονογράφημα; Ναι αλλά ακούγεται παλιό, δεν χρησιμοποιείται πλέον με χαρά η λέξη χρονογράφημα. Σαν να στέλνω γράμματα, να είμαι ο αποστολέας από το Λονδίνο και να έχω παραλήπτες στην Ελλάδα. Γράμματα προσωπικά αλλά που αφορούν ένα ευρύ κοινό όχι μόνο τη μητέρα μου που θα την ενδιέφερε τι έφαγα χθες το βράδυ.
Φίλε…, φίλε αναγνώστη, αυτό είναι το πρώτο story που ποστάρω γιατί ήθελα πρώτα να εστιάσω. Διότι ο κόσμος της λογοτεχνίας μπορεί να είναι κάποιες φορές αρκετά επιφανειακός ή και ουσιαστικός. Όπως το βλέπει κανείς. Φίλε που βρίσκεσαι; Έχει κατσίκες εκεί; Είσαι ασφαλής; Έχεις τα χρειώδη; Νερό; Διαβάζεις ελληνικά βλέπω. Θέλεις να μιλήσουμε για το βιβλίο; Απάντησέ μου ιδιωτικά σε παρακαλώ.
203 Likes, 14 Comments – Eleanna Vlastou (@eleannavlastou) on Instagram: “Φίλε…, φίλε αναγνώστη, αυτό είναι το πρώτο story που ποστάρω γιατί ήθελα πρώτα να εστιάσω. Διότι…”
-Στη δική σας περίπτωση συνέβη το εξής, οι αναγνώστες έστησαν για εσάς ένα παιχνίδι marketing ανεβάζοντας φωτογραφίες και σχόλια με το βιβλίο σας αυτοβούλως. Πώς νιώσατε γι’ αυτό;
Ήταν η πιο αυθόρμητη και κολακευτική κίνηση πέρα από κάθε προσδοκία. Το Λονδίνο συνόδεψε τους αναγνώστες σε όλα τα σημεία της Ελλάδας, διαβάστηκε σε πλοία και αεροπλάνα, σε βουνά, σε παραλίες, σε καφενεία κάτω από καυτό ήλιο και με ηλιοβασιλέματα από άκρη σε άκρη. Αν είχα ένα χάρτη της χώρας, μπορώ με σιγουριά να σας πω ότι το βιβλίο βρέθηκε παντού, πρέπει να πέρασε σούπερ και κατόπιν απαθανατίστηκε με μεγάλο κέφι.
-Στις γραμμές του βιβλίου σας δεν αποτυπώνεται ένα ημερολόγιο στιγμών μιας γυναίκας που ζει στο Λονδίνο με την οικογένειά της, αλλά ένα ελεύθερο πνεύμα που ερευνά, έχει εμμονή με τη λεπτομέρεια, έχει χιούμορ, ειρωνεύεται και σίγουρα διαβάζει πολύ και τα πάντα. Είναι σαν μια συζήτηση κάθε φορά ένα κεφάλαιο με ελεύθερο θέμα που αγγίζει ζητήματα κουλτούρας, πολιτισμού, παιδείας, πολιτικής, καθημερινότητας κ.ά. Εισχωρήσαμε λίγο στον τρόπο σκέψης σας;
Είμαι αυτή η γυναίκα: η Ελληνίδα που ζει στο Λονδίνο με την μικρή οικογένεια της και το βιβλίο εμπεριέχει όλους τους μονολόγους που κάνω καθημερινά και μοναχικά γιατί αυτά είναι τα θετικά του να είσαι συγγραφέας, περνάς πολλές ώρες μόνος, τα πρωινά επικοινωνώ αποκλειστικά με υπαλλήλους και ταμίες. Ταυτόχρονα βρίσκομαι σε μια κινητική πόλη με πολλά ερεθίσματα και απλώς χρειάστηκε να τα παρακολουθώ να εμφανίζονται και μετά να τα καταγράφω. Έχω πράγματι εμμονή με την λεπτομέρεια και έχω πολλές απορίες συνέχεια. Ποιος έχει ξεχάσει ένα προσθετικό πόδι στο μετρό; Αυτό είδα προχτές ξεχασμένο στο βαγόνι, ένα μέλος σώματος. Πώς αισθάνεται εκεί πάνω ο χειριστής του γερανού; Κάτι τέτοια με απασχολούν και έχω εθισμό με την ανάγνωση εφημερίδων όπως και με την την αγορά βιβλίων με θέματα που ελάχιστα με απασχολούν -όπως η χορτοφαγία και η ευταξία των ντουλαπιών-, ευτυχώς διαβάζω και σοβαρότερα συστηματικά χωρίς σύστημα, τα αναγνώσματα έρχονται και κολλούν με τις απορίες μου, τα μικρά και τα μεγάλα, ίσως τα γράφω με χιούμορ και αντιλήφθηκα κάτι σημαντικό μπορείς να γράφεις με χιούμορ ακόμα και να μην είσαι ευδιάθετος, Μόνο το χιούμορ έχουμε ιδιαίτερα όταν ασκούμε κριτική. Για να απαντήσω στην ερώτησή σας ναι εισχωρήσατε στον τρόπο σκέψης, όλα τα βιβλία αποτυπώνουν τη σκέψη εκείνου που τα γράφει.
-Όλοι όταν αναφέρονται στο Λονδίνο μιλούν για το Brexit. Ακόμα και αν μπεις να δεις τον καιρό, νομίζω θα σου’ ρθει ειδοποίηση «ο καιρός σύμφωνα με το Brexit». Οι Λονδρέζοι ζουν και αναπνέουν σύμφωνα μ’ αυτό;
Η πλειοψηφία των κατοίκων του Λονδίνου ψήφισε να παραμείνουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση και αυτή τη στιγμή έχω την αίσθηση ότι απλώς περιμένουν με αδημονία να τελειώσει αυτή η μεταβατική κατάσταση.
-Το Λονδίνο ήταν κάποτε η πρωτεύουσα των τάσεων, της μόδας, μουσικής, ιδεών, κουλτούρας, πρώτη επιλογή για τις καλύτερες σπουδές. Απέχει πολύ τώρα πια με το Λονδίνο της νιότης μας;
Το Λονδίνο μοιάζει αφυδατωμένο και εκκενωμένο, φαίνεται να έχει αδειάσει από τάσεις και ιδέες για τον πιο πεζό λόγο, γιατί οι δημιουργοί τους δεν μπορούν να ανταπεξέλθουν στο κόστος της πόλης, έτσι έχω την εντύπωση ότι θα βρει κάποιος στο Λονδίνο τους πιο επιτυχημένους αλλά δυστυχώς όχι τους πιο ενδιαφέροντες και σίγουρα όχι ενδιαφέροντες νέους. Όσο για τα πανεπιστήμια παραμένουν καλά αλλά για κάποιον που θα κριθεί καλύτερος από τους χιλιάδες Κινέζους που ψάχνουν μια θέση σ΄ αυτά. Επίσης τελευταία την πόλη την κατατρέχει το σύνδρομο της πολιτικής ορθότητας που πάει παρέα με τον καθωσπρεπισμό και την συμβατικότητα που είναι στείρα και τροχοπέδη σε οποιαδήποτε μορφή καινοτομίας. Δυστυχώς δεν γνώρισα το αντισυμβατικό, βρώμικο, το δημιουργικότερο Λονδίνο για να το καταγράψω.
-Μιλάτε σε κάποια σημεία για ένα σύζυγο Λονδρέζο και φυσικά για το παιδί σας. Ποιες ήταν οι αντιδράσεις τους για την επιτυχία του βιβλίου;
Ο άντρας μου ζήλεψε! Πάρα πολύ! Γράφει δικό του βιβλίο τώρα. Αστειεύομαι, τίποτα τέτοιο δεν συνέβει, πλήρης απάθεια. Το έχουμε αυτό στην οικογένεια, δεν είμαστε πολύ ενθουσιώδεις. Ο γιος μου είναι πιο επιρρεπής στη θριαμβολογία. Με ρώτησε αν είμαι πιο γνωστή από τον μπαμπά και του απάντησα «φυσικά!» και μετά μου είπε «τότε γιατί δεν σε αναγνώρισε ο φαρμακοποιός;» κανένας δεν με αναγνωρίζει ήθελα να του πω, μόνο η γιαγιά και ο παππούς, δεν είμαι η Μαντόνα, αλλά δεν είπα τίποτα, προτίμησα να μην του το χαλάσω γιατί κυκλοφορεί μαζί μου και έχει το ύφος του γιου της Μαντόνα.
-Ξέρω ότι η σχέση σας με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι «φρέσκια». ‘Εχετε Instagram, τι σας κάνει εντύπωση σ’ αυτή την παράλληλη πραγματικότητα;
Έχω Instagram εδώ και τέσσερις μήνες και είμαι εντυπωσιασμένη! Μπορώ να σας αναλύσω το θέμα Instagram αλλά θα είμαι πολύ κοινότοπη γιατί θα επαναλάβω ό,τι ο υπόλοιπος κόσμος γνωρίζει εδώ και χρόνια. Μου φαίνεται καταπληκτικό το γεγονός ότι κανείς δεν μπορεί να κρυφτεί επαρκώς, όση αδιαφάνεια αν προσπαθήσει να επιβάλλει ποστάροντας, μετά από λίγο αντιλαμβάνεσαι τα ενδιαφέροντα, το χιούμορ, το βάθος ή τη ρηχότητα, την ειλικρίνεια ή την σκηνοθεσία, την ματαιοδοξία. Υπερτερεί η φιλαρέσκεια, ίσως επειδή παρατηρώ τις συνομήλικές μου και τις μεγαλύτερες. Το ξεσάλωμα της μεσήλικης: πόζα, σούφρωμα χειλιών, μπικίνι και άκυρες, ανορθόγραφες αγγλικές ατάκες (τι σημαίνει το ακρωνύμιο lol μπορούμε να το μάθουμε, δεν είναι αργά). Κορίτσια πρέπει να μιλήσουμε, μου αρέσει το trashy αλλά αυτό το βρίσκω αξιοθρήνητο. Εικάζω ότι δεν έχουν φίλες αν είναι οι ίδιες φίλες που από κάτω σχολιάζουν «πόσο πιο όμορφη πια» και άλλες τέτοιες γελοιότητες.
-Αν κάναμε αυτή τη συνέντευξη από κοντά, που θα με πηγαίνατε στο Λονδίνο;
Εκεί που τριγυρνάω τελευταία, στο tube. Θα μιλούσαμε και παράλληλα θα είχαμε την ευκαιρία να χαζέψουμε τον κόσμο εκεί κάτω στα έγκατα, αλλόκοτες φάτσες, αλλόκοτα ντυσίματα, στριμωγμένες στα βαγόνια να διασχίζουμε τις σήραγγες που είναι τόσο παλιές που θα μπορούσε να τις έχει διαβεί ο Τζακ ο Αντεροβγάλτης. Μεταξύ μία και πέντε το πρωί που κλείνει θα σας έβγαζα υπεργείως για να σας συστήσω το νυχτερινό Λονδίνο.
Η Ελεάννα Βλαστού είναι η συγγραφέας του βιβλίου, «Στο Λονδίνο» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις ΠΟΛΙΣ.
