Ο τσαρλατάνος στον οποίο βασίζονται πολλοί που κοροϊδεύουν τους vegans

Τα φυτά είναι ζωντανοί οργανισμοί με κυτταρικά τοιχώματα κυτταρίνης και δεν διαθέτουν νεύρα ή αισθητήρια όργανα. Τα ζώα δεν έχουν κυτταρινικά κυτταρικά τοιχώματα, αλλά έχουν νευρικά ή αισθητήρια όργανα.

Ένας φυσιολόγος φυτών ή ζώων δεν θα σκεφτόταν ποτέ να ελέγξει εάν τα φυτά διαθέτουν συνείδηση ή ESP διότι οι γνώσεις του είναι αρκετές για να αποκλείσει την πιθανότητα τα φυτά να έχουν συναισθήματα ή αντίληψη με την έννοια των ανθρώπινων συναισθημάτων και αντίληψης. Με απλά λόγια, τα φυτά δεν έχουν εγκέφαλο ή οτιδήποτε που να μοιάζει με εγκέφαλο.

[Οπότε, το αντεπιχείρημα που λένε πολλοί στους vegans ότι «και τα μαρούλια που τρως νιώθουν πόνο και στεναχωρούνται» είναι άκυρο. Οι όποιες «αντιδράσεις» των φυτών όταν τα κόβεις είναι αντανακλαστικές, όπως ενός ελατηρίου, που φυσικά δεν έχει νευρικό σύστημα, ούτε νιώθει πόνο και συναισθήματα.]

Ωστόσο, κάποιος εντελώς άσχετος από ζωολογία και βοτανολογία, όχι μόνο έχει ελέγξει τα φυτά για το αν διαθέτουν συνείδηση και συναίσθημα, αλλά ισχυρίζεται και ότι έχει επιστημονικές αποδείξεις ότι τα φυτά βιώνουν ένα ευρύ φάσμα συναισθημάτων και σκέψεων. Επίσης ισχυρίζεται ότι τα φυτά μπορούν να διαβάσουν την ανθρώπινη σκέψη!

Το όνομά του είναι Cleve Backster και δημοσίευσε την έρευνά του στο International Journal of Parapsychology. Υποτίθεται πως είχε ελέγξει τα φυτά του με ανιχνευτή ψεύδους και βρήκε ότι όλα τα φυτά αντιδρούν σε σκέψεις και απειλές.

Ο Δρ . Backster ισχυρίζεται ότι έχει διδακτορικό στη Συμπληρωματική Ιατρική από τη Medicina Alternativa (1996). Έχει αξιοποιήσει το διδακτορικό του σε μια θέση στο California Institute for Human Science Graduate School and Research Center, ένα μη-αναγνωρισμένο ίδρυμα που ιδρύθηκε από τον Δρ . Hiroshi Motoyama για τη μελέτη «του ανθρώπινου όντος ως τρισδιάστατου». Ο Δρ . Motoyama λέγεται ότι είναι επιστήμονας και ιερέας Shinto, ο οποίος «έχει αφυπνιστεί σε επίπεδα συνείδησης που του επιτρέπουν να βλέπει πέρα από τα όρια του χώρου και χρόνου» .

Οι ισχυρισμοί του Backster, γράφει το scepdic, αναιρέθηκαν από τους Horowitz, Lewis και Gasteiger (1975) και από τον Kmetz (1977). O Kmetz συνόψισε τις απόψεις του κατά του Backster σε ένα άρθρο για στο Skeptical Inquirer το 1978:

Ο Backster δεν είχε χρησιμοποιήσει τους κατάλληλους μάρτυρες στη μελέτη του. Όταν χρησιμοποιήθηκαν τέτοιοι μάρτυρες, δεν μπόρεσε να ανιχνευτεί καμία αντίδραση φυτού σε σκέψεις ή απειλές. Αυτοί οι ερευνητές βρήκαν ότι τα διαγράμματα που έδινε ο ανιχνευτής ψεύδους μπορεί να οφείλονταν σε έναν αριθμό παραγόντων, όπως στατικός ηλεκτρισμός, κίνηση στο δωμάτιο, αλλαγές στην υγρασία κλπ.

Παρ’ όλα αυτά, ο Backster έχει γίνει ο αγαπημένος διάφορων απόκρυφων, παραψυχολογικών  και ψευδοεπιστημονικών αντιλήψεων. Η δουλειά έχει προταθεί ως υπεράσπιση της ραβδοσκοπίας, διαφόρων μορφών του ενεργειακής θεραπείας, της απομακρυσμένης όρασης, και της μεθόδου Silva. Το 1995, ο Backster είχε κληθεί να μιλήσει στο Παγκόσμιο Συνέδριο Silva στο Laredo του Texas. Σχεδόν 30 χρόνια μετά την αρχική του «ανακάλυψη» λέει ακόμα την ίδια ιστορία. Είναι πολύ αποκαλυπτική ιστορία και άξια επανάληψης. Δείχνει την περίεργη φύση του, καθώς και την προφανή άγνοιά του γύρω από τους κινδύνους της πόλωσης επιβεβαίωσης και της αυταπάτης. Ο Backster προφανώς δεν καταλαβαίνει γιατί οι επιστήμονες χρησιμοποιούν μάρτυρες στις μελέτες τους.

Το «εργαστήριο» και η εμπειρία του Εύρηκα!

Ο Backster μας λέει ότι ήταν στις 2 Φεβρουαρίου 1966, στο «εργαστήριό» του στη Νέα Υόρκη που έκανε το πρώτο του πείραμα με φυτά. Το «εργαστήριό» του δεν ήταν επιστημονικό εργαστήριο. Στην πραγματικότητα, δεν θύμιζε και πολύ εργαστήριο στην αρχή. Ήταν απλά ένας χώρος όπου έκανε εκπαίδευση στη χρήση του ανιχνευτή ψεύδους (πολυγράφου). Υπήρχε ένα φυτό στο δωμάτιο. Θυμάται τα εξής :

Δεν ξέρω για ποιο λόγο, σκέφτηκα ότι θα είχε ενδιαφέρον να δω πόσο χρόνο χρειαζόταν το νερό για να ανέβει από τη ρίζα του φυτού στον μακρύ κορμό του και μέχρι τα φύλλα.

Αφού πότισα το φυτό μέχρι κορεσμού, σκέφτηκα: «Λοιπόν, έχω όλον αυτό τον εξοπλισμό του ανιχνευτή ψεύδους τριγύρω μου, ας συνδέσω στο φύλλο τη συσκευή δερματικής γαλβανικής απόκρισης του ανιχνευτή ψεύδους». 

Η συσκευή δερματικής γαλβανικής απόκρισης (GSR) του ανιχνευτή ψεύδους μετράει την αντίσταση του δέρματος σε ένα μικρό ηλεκτρικό ρεύμα. Οι οπαδοί του ανιχνευτή ψεύδους πιστεύουν ότι οι δερματικές γαλβανικές αποκρίσεις σχετίζονται με το άγχος, και άρα με το αν το άτομο λέει την αλήθεια. Η θεωρία υποστηρίζει ότι όταν ένα άτομο ψεύδεται, είναι ανήσυχο και το ποσοστό ιδρώτα αυξάνεται σε ελάχιστο αλλά μετρήσιμο βαθμό. Καθώς αυξάνεται ο ιδρώτας, μειώνεται η αντίσταση στο ηλεκτρικό ρεύμα. Προφανώς, ο Backster είναι ένας πολύ περίεργος άνθρωπος. Ένα λιγότερο περίεργο άτομο πιθανότατα δεν θα ενδιαφερόταν για το πόσο χρόνο κάνει το νερό να ανέβει από τη ρίζα στα φύλλα ενός φυτού. Ο Backster όχι μόνο ενδιαφέρθηκε αλλά χρησιμοποίησε και τον εξοπλισμό του ανιχνευτή του σαν συσκευή μέτρησης. Το δικαιολογεί ως εξής :

Σκέφτηκα ότι καθώς το μολυσμένο νερό ανέβαινε τον κορμό και κατέληγε στο φύλλο, το φύλλο γινόταν πιο κορεσμένο και καλύτερος αγωγός, δίνοντάς μου το χρόνο που χρειάζεται το νερό για να ανέβει…έτσι θα μπορούσα να το δω αυτό στο διάγραμμα του ανιχνευτή.

Γιατί θα το εντόπιζε αυτό ο ανιχνευτής;

Διότι, λέει, χρησιμοποιούσε «κύκλωμα με γέφυρα wheatstone που έχει σχεδιαστεί για να μετράει τις αλλαγές της αντίστασης». Πιθανώς, οι αλλαγές της αντίστασης θα εντοπίζονταν από τον ανιχνευτή ψεύδους καθώς το νερό πλησίαζε το φύλλο. Προέβλεψε ότι η αντίσταση θα έπεφτε αργά και οι μετρήσεις του ανιχνευτή θα ανέβαιναν καθώς το νερό πλησίαζε το φύλλο. Συνέβαινε όμως το αντίθετο, το οποίο όπως λέει «τον εξέπληξε λιγάκι».

Προφανώς, κούνησε τα ηλεκτρόδια και είδε ότι το σχήμα του διαγράμματος του ανιχνευτή ήταν «το σχήμα που προέκυπτε κατά την εξέταση ενός ανθρώπου όταν του γίνεται μια ερώτηση που θα μπορούσε να τον μπλέξει». Ο Backster ισχυρίζεται ότι στη συνέχεια εγκατέλειψε το ενδιαφέρον του για τη μέτρηση του χρόνου που θέλει το νερό να ανέβει από τη ρίζα στα φύλλα του φυτού του. Λέει ότι πίστευε πως το φυτό προσπαθούσε να «μου δείξει ανθρωπόμορφες αντιδράσεις». Ισχυρίζεται ότι η επόμενη σκέψη του ήταν: «Τι μπορώ να κάνω που θα αποτελεί απειλή για το φυτό, αντίστοιχα με το γεγονός ότι μια ερώτηση σχετική με ένα έγκλημα θα μπορούσε να αποτελέσει απειλή για έναν άνθρωπο που κάνει το τεστ αλήθειας και ψεύδεται;». Αυτό είναι πραγματικά εκπληκτικό. Το σχήμα του διαγράμματος πυροδότησε μέσα του μια άμεση ταύτιση του φυτού με έναν από τους ανθρώπους που έκαναν το τεστ αλήθειας. Προφανώς μέχρι εκείνη τη στιγμή ο Backster δεν είχε ποτέ υποψιαστεί ότι τα φυτά στο γραφείο του ήταν ακριβώς σαν τους ανθρώπους και ότι θα ανταποκρίνονταν με παρόμοιο τρόπο. Το γιατί σκέφτηκε να απειλήσει το φυτό δεν είναι σαφές. Αμφιβάλλω ότι απειλούσε τους ανθρώπους που υποβάλλονταν στο τεστ. Επίσης δεν είναι ξεκάθαρο το γιατί η απόκριση απέναντι σε μια απειλή της υγείας κάποιου θα οδηγούσε στο ίδιο είδος απόκρισης που έχει κάποιος όταν πιαστεί να ψεύδεται. Τουλάχιστον ο Backster φαίνεται να μην σκέφτηκε σοβαρά το ενδεχόμενο το φυτό να προσπαθεί να τον εξαπατήσει.

Ο Backster λέει ότι προσπάθησε για 13 λεπτά και 55 δευτερόλεπτα να αποσπάσει κάποια αντίδραση από το φυτό κάνοντας πράγματα όπως βυθίζοντας ένα φύλλο μέσα σε ζεστό καφέ, αλλά δεν πέτυχε καμία ανταπόκριση. Ένας λιγότερο αφοσιωμένος ερευνητής μπορεί να εγκατέλειπε και να πήγαινε σπίτι σε αυτό το σημείο, αλλά όχι ο Backster . Συμπέρανε ότι το φυτό έδειχνε σαν να βαριέται. Μετά είχε την Εύρηκα! εμπειρία του: «Ξέρω τι θα κάνω: θα κάψω αυτό το φύλλο, το φύλλο που είναι συνδεδεμένο στον ανιχνευτή». Τώρα, το γιατί θα έκαιγε το φύλλο δεν είναι ξεκάθαρο, αφού το κάψιμο α) θα εξάλειφε την υγρασία του, κάνοντας τη μέτρηση της γαλβανικής απόκρισης αδύνατη και, β) μπορεί να προκαλούσε βλάβη στον εξοπλισμό του που ήταν συνδεδεμένος στο φύλλο. Εν πάση περιπτώσει, μας λέει ότι υπήρξε κάποιο πρόβλημα με τη διεξαγωγή του σχεδίου του: δεν είχε σπίρτα. Ωστόσο ισχυρίζεται ότι ενώ στεκόταν κοντά στο φυτό, ο ανιχνευτής «μπήκε σε φοβερή διαταραχή». Αντί να συμπεράνει ότι πιθανόν το νερό τελικά έφτασε στο φύλλο ή ότι κάποιο άλλο φυσικό γεγονός προκαλούσε τις κινήσεις της βελόνας του ανιχνευτή, ο Backster πείστηκε ότι το φυτό διάβαζε τη σκέψη του και αντιδρούσε στην πρόθεσή του να το κάψει. Αυτό είναι ένα πραγματικά ενδιαφέρον συμπέρασμα να βγάλει κανείς σε αυτό το σημείο. Δεν δίνει καμία ένδειξη ότι σκέφτηκε πως μπορεί να υπάρχουν άλλες πιθανές εξηγήσεις για την κίνηση του ανιχνευτή του. Αυτό μπορεί να φανεί σε κάποιους αναγνώστες καλό, ότι δηλαδή ένα προικισμένο μυαλό αμέσως καταλαβαίνει την αλήθεια. Στην πραγματικότητα όμως είναι κακό διότι μπορεί η διαίσθησή σου να είναι λάθος. Αυτό που είναι πολύ περίεργο είναι το γεγονός ότι μετά από περισσότερα από 30 χρόνια πειραμάτων, δεν υπάρχει ακόμη καμία ένδειξη ότι ο Backster και οι πολλοί υποστηρικτές του βλέπουν τη σημασία της χρήσης μαρτύρων στις μελέτες τους γύρω από την υποτιθέμενη συνείδηση των φυτών.

Όπως και να ‘χει, για να γυρίσουμε στο αρχικό πείραμα:

Ο Backster παραδέχεται ότι διέπραξε μια μικροκλοπή στο όνομα της επιστήμης: πήγε σε ένα άλλο γραφείο, έψαξε το συρτάρι κάποιας γραμματέως και πήρε μερικά σπίρτα. Όταν γύρισε στο πείραμά του, άναψε ένα σπίρτο αλλά, ως προσεκτικός και παρατηρητικός επιστήμονας που είναι, συνειδητοποίησε ότι το μηχάνημα είχε τόση διαταραχή που δεν θα μπορούσε να μετρήσει καμία πρόσθετη ανησυχία. Έτσι, έφυγε από το δωμάτιο. Όταν επέστρεψε, «το πράγμα απλά ομαλοποιήθηκε ξανά, και έτσι μπόρεσε να κάνει μια παρατήρηση πολλή πολλή υψηλής ποιότητας». Το τι εννοούσε λέγοντας «πολλή πολλή υψηλής ποιότητας» δεν είναι σαφές. Η πραγματική μεγαλοφυΐα του Backster φαίνεται στο τελευταίο του σχόλιο για το θαυμάσιο πείραμα:

Όταν ήρθε ένας συνεργάτης μου, μπόρεσε κι αυτός να κάνει το ίδιο πράγμα, αρκεί να είχε την πρόθεση να κάψει το φύλλο. Εάν προσποιούταν ότι θα το κάψει, το φυτό δεν αντιδρούσε. Μπορούσε να καταλάβει τη διαφορά μεταξύ της προσποίησης ότι θα το κάνεις και της πραγματικής σου πρόθεσης να το κάνεις, πράγμα το οποίο είναι αρκετά ενδιαφέρον από την πλευρά της ψυχολογίας του φυτού. 

Ψυχολογία του φυτού;

Πιστεύω ότι ο Backster την επινόησε εκείνο το βράδυ. Εάν είχε κατανοήσει στο παραμικρό τη σημασία της χρήσης μαρτύρων στις μελέτες που προσπαθούν να αποδείξουν αιτιότητα, μπορεί να είχε προχωρήσει διαφορετικά. Το πρώτο βήμα είναι να προσδιορίσεις σαφώς τι ελέγχεις και από τι θα αποτελείται κάθε βήμα της διαδικασίας. Ο Backster και ο συνεργάτης του δεν έχουν σαφή αντίληψη της διαφοράς μεταξύ της πρόθεσης να κάψεις το φυτό και της προσποίησης ότι σκοπεύεις να κάψεις το φυτό. Εκτός αυτού, θα μπορούσαν να είχαν σκεφτεί ότι μπορεί να υπάρχει καλύτερος τρόπος μέτρησης του ηλεκτρικού ρεύματος σε φυτά από τον ανιχνευτή ψεύδους.

Θα μπορούσαν να έχουν συμβουλευτεί κάποιους ειδικούς και να στήσουν ένα πείραμα με τον κατάλληλο εξοπλισμό. Αφού ξεκαθάριζαν τι ελέγχουν και πώς θα το ελέγξουν, θα μπορούσαν να κάνουν 20 δοκιμές με την γραμματέα να κάνει την προτιθέμενη ή την προσποιούμενη, χωρίς αυτοί να ξέρουν ποιο από τα δύο, και αυτοί θα συνέλεγαν τα στοιχεία του ανιχνευτή. Θα έλεγαν σε κάποιον τρίτο ποιος ανιχνευτής μετράει την προσποίηση και ποιος την πρόθεση. Αυτός ο τρίτος θα σύγκρινε τους ισχυρισμούς τους με τις πληροφορίες της γραμματέως. Επίσης ο τρίτος θα φρόντιζε ώστε οι χειριστές των ανιχνευτών να μην μπορούν να δουν τι κάνει η γραμματέας κατά τη διάρκεια του πειράματος για να μην επηρεαστούν από τίποτα στη συμπεριφορά της.

Επίσης, για να είναι σίγουρο ότι η αντίδραση του ανιχνευτή δεν οφείλετο σε κάποια κίνηση της γραμματέως, καθώς αυτή προσποιούταν ή όντως πήγαινε να κάψει το φυτό, θα έπρεπε να αναγκαστεί να κάνει ακριβώς τις ίδιες κινήσεις τόσο κατά την πρόθεση όσο και κατά την προσποίηση. Θα έπρεπε να γίνουν αρκετές δοκιμές με αρκετά διαφορετικά φυτά. Και πιθανότατα δεν θα έπρεπε να έχει ποτίσει το φυτό λίγο πριν κάνει το πείραμα. Θα έπρεπε να ξέρει ότι οι αλλαγές υγρασίας θα επηρέαζαν τις μετρήσεις του GSR .

Είναι γεγονός ότι ο Backster δεν έχει κάνει ποτέ ελεγχόμενο πείραμα και δεν βρίσκεται σήμερα, σε σχέση με το 1966, πιο κοντά στην κατανόηση του γιατί ο ανιχνευτής του έδωσε τα συγκεκριμένα διαγράμματα όταν συνδέθηκε στο φυτό. Οι οπαδοί του Backster μπορούν να πουν με ειλικρίνεια ότι το πείραμά του έχει επαναληφθεί χιλιάδες φορές ανά τον κόσμο. Δυστυχώς, η επιβεβαίωση ενός ισχυρισμού λόγω επαναληψιμότητας ισχύει μόνο όταν το αρχικό πείραμα έχει γίνει σωστά.

Σπέρνοντας και θερίζοντας

Οι ισχυρισμοί του Backster έχουν δημοσιοποιηθεί και υποστηριχθεί από διάφορους ανθρώπους με προσόντα και γνώσεις ανάλογες των δικών του: ο δημοσιογράφος Peter Tompkins και ο κηπουρός Christopher O. Bird έγραψαν τη Μυστική Ζωή των Φυτών ( The Secret Life οf Plants ) που δημοσιεύτηκε το 1989, μια παρουσίαση της δουλειάς του Backster και άλλων «επιστημόνων» που υποτίθεται πως αποδεικνύει ότι τα φυτά διαθέτουν τηλεπαθητικές ικανότητες και βιώνουν αισθήματα όπως φόβο και αγάπη. Ο Bird είναι ο συγγραφέας του Modern Vegetable Gardening (Σύγχρονη Κηπουρική Λαχανικώ ) και ο Tompkins έχει αρκετά «απόκρυφα» βιβλία: Secrets  of  the  Great  Pyramid (1997), The Secret Life of Nature:  Living  in  Harmony  With  the  Hidden  World  of  Nature Spirits from Fairies to Quarks (1997) και Secrets of the Soil: New Solutions for Restoring our Planet (1998).

Παρά την έλλειψη επιστημονικών αποδείξεων για την ύπαρξη αντίληψης των φυτών, η ιδέα έχει γίνει αποδεκτή από πολλούς όχι μόνο ως αληθής αλλά και ως αποδεδειγμένη από πολυάριθμες επιστημονικές μελέτες! Μάλιστα, η ικανότητα των φυτών να καταλαβαίνουν την ανθρώπινη σκέψη «διαβάζοντας» τα «βιοενεργητικά πεδία» μας είναι γνωστή μεταξύ των παραψυχολόγων ως το Φαινόμενο Backster…

*ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:

Τελικά, είναι περισσότερα τα θετικά ή τα αρνητικά του Βιγκανισμού;