σε ,

Τα όνειρα είναι απολύτως απαραίτητα για την ψυχική μας ισορροπία. Να σε τι χρησιμεύουν

Ακόμη και αν είναι δυσάρεστα

Επιθέσεις από αηδιαστικά έντομα, αίσθηση πτώσης δίχως τέλος, επιστροφή στα θρανία για απροειδοποίητο διαγώνισμα… Τα όνειρά μας φαίνεται να αντιστοιχούν σε πανανθρώπινα «σχήματα». Καθώς το άτομο ονειρεύεται κατά μέσο όρο για 100 λεπτά κάθε νύχτα, στα 60 του χρόνια έχει περάσει πάνω από 4 έτη της ζωής του βλέποντας όνειρα. Αλλά τι ακριβώς συμβαίνει στο κεφάλι μας όταν ονειρευόμαστε;

Όταν κοιμόμαστε και βλέπουμε όνειρα, το μυαλό μας κάθε άλλο παρά αναπαύεται. Ηλεκτροεγκεφαλογραφήματα και άλλες απεικονίσεις της εγκεφαλικής δραστηριότητας δείχνουν ότι, κατά τη διάρκεια του ύπνου REM (που είναι το «προνομιούχο» κομμάτι του ύπνου όσον αφορά στην εμφάνιση των ονείρων), η εγκεφαλική δραστηριότητα βρίσκεται κοντά στη δραστηριότητα του ξύπνιου. Η ονειρική πραγματικότητα, από την άλλη, είναι διαστρεβλωμένη: τα αντικείμενα ή τα πρόσωπα εμφανίζονται υπό διαφορετική οπτική, ό,τι «αντιλαμβανόμαστε» είναι πολύ ζωηρό και μας επιβάλλεται σαν να ήταν αληθινό, παρά την όποια παραδοξότητά του. Συνήθως το άτομο που ονειρεύεται δεν έχει επίγνωση ότι ονειρεύεται – τα αισθήματα και τα συναισθήματά του που βιώνει στο όνειρό του είναι αυθεντικά και ισχυρά. Εξ ού και νιώθουμε μια σύγχυση, σαν χαμένοι ανάμεσα σε δυο πραγματικότητες, όταν τύχει να ξυπνήσουμε αμέσως μετά από ένα όνειρο – ή έναν εφιάλτη…

Youtube Dreaming GIF – Find & Share on GIPHY

Discover & share this Cute GIF with everyone you know. GIPHY is how you search, share, discover, and create GIFs.

Πράγματι, τα αισθήματα κατά τη διάρκεια των ονείρων συχνά είναι αρνητικά, συνδεδεμένα με φόβο ή άγχος. Μερικά από τα πιο συνηθισμένα έχουν να κάνουν με πτώση, με δραπέτευση από έναν εχθρό, με καθυστέρηση σε ένα σημαντικό ραντεβού, ή με τον θάνατο ενός κοντινού προσώπου. Η ανάλυση ποικίλων βάσεων δεδομένων, που δημιουργήθηκαν από ερευνητές που καταγράφουν αφηγήσεις ονείρων, μας επιτρέπει να διακρίνουμε δύο βασικές κατηγορίες ονείρων με αρνητικό συναισθηματικό περιεχόμενο.

Ξεπερνώντας τους φόβους

Στην πρώτη μεγάλη κατηγορία, συναντάμε ένα ισχυρό αίσθημα φόβου, πολύ «πρωτόγονου», ενόψει ενός κινδύνου – λόγου χάρη, μπροστά στην απειλή μιας τεράστιας αράχνης. Για τον Φινλανδό φιλόσοφο και νευροεπιστήμονα Antti Revonsuo, η λειτουργία αυτών των ονείρων είναι να μας εκπαιδεύσουν να αντιδράμε με τρόπο κατάλληλο και αποτελεσματικό. Αυτή η θεωρία προκύπτει από την εξελικτική υπόθεση σύμφωνα με την οποία κάθε βιολογικός μηχανισμός εκπληρώνει μια λειτουργία για τον οργανισμό, χωρίς την οποία θα είχε καταργηθεί κατά την πορεία της Εξέλιξης του είδους. Αν τα ανθρώπινα όντα δεν είχαν ανάγκη τα όνειρα για την επιβίωσή τους, δεν θα ονειρεύονταν πια.

Στη δεύτερη μεγάλη κατηγορία υπάγονται όνειρα όπως μια συνέντευξη για δουλειά ή ο φόβος ενός χωρισμού. Για την ομάδα τού Tore Nielsen, του Πανεπιστημίου του Μοντρεάλ, το όνειρο επιτρέπει να μετριαστεί ο αρνητικός αντίκτυπος ενός γεγονότος της πραγματικής ζωής επανενεργοποιώντας το σε άλλα συμφραζόμενα. Για παράδειγμα, συναντάμε έναν απειλητικό σκύλο στην πραγματικότητα, και στον ύπνο μας ονειρευόμαστε έναν περίπατο στην εξοχή, αλλά αυτή τη φορά το σκυλί είναι κλεισμένο σε κλουβί. Σε μια τέτοια περίπτωση, το όνειρο εξυπηρετεί στο να λήξει τη συναισθηματική αντίδραση που είχαμε στη διάρκεια της ημέρας: δεν φοβόμαστε πια τον σκύλο, αφού το όνειρο μας τον παρουσιάζει σε κλουβί.

Homer Simpson Dreaming GIF – Find & Share on GIPHY

Discover & share this Homer Simpson GIF with everyone you know. GIPHY is how you search, share, discover, and create GIFs.

Επίλυση συγκρούσεων μέσω παιχνιδιών ρόλων (role-playing)

Πρόσφατα δεδομένα εγκεφαλικής απεικόνισης επιβεβαιώνουν τη σύνδεση μεταξύ ονείρων και αισθημάτων. Οι δύο ζώνες που συνδέονται με τον φόβο όταν είμαστε ξύπνιοι (η αμυγδαλή, που είναι εγκατεστημένη στα βάθη του εγκεφάλου, και ο έσω προμετωπιαίος φλοιός, στο μπροστινό τμήμα) παρουσιάζουν την ίδια δραστηριότητα και όταν κοιμόμαστε. Καθώς ο έσω προμετωπιαίος φλοιός παίζει κεντρικό ρόλο στην απόδοση προθέσεων στους άλλους, μπορούμε να υποθέσουμε πως, όταν ενεργοποιείται, το άτομο που ονειρεύεται δανείζει σκέψεις και αισθήματα στα πρόσωπα που εμφανίζονται στα όνειρά του. Έτσι, το άτομο διεξάγει ένα παιχνίδι ρόλων που διευκολύνει την επίλυση των διαπροσωπικών του συγκρούσεων.

Το γεγονός ότι οι αναμνήσεις που «ξαναπαίζονται» περισσότερο αναφέρονται στο παρόν ή σε ένα πρόσφατο παρελθόν ενισχύει αυτή τη θεωρία. Κάτι τέτοιο, παραδείγματος χάρη, συμβαίνει στους φοιτητές που προετοιμάζονται για εξετάσεις και ονειρεύονται ότι ξεχνούν τα πάντα μόλις βρεθούν ενώπιον του εξεταστή. Ένα τέτοιο όνειρο είναι ένα είδος προπόνησης για να χειριστούν το τρακ που αναμένεται να νιώσουν στην πραγματική ζωή. Το όφελος του ονείρου μπορεί να προωθήσει ακόμη βαθύτερες συναισθηματικές ανακατατάξεις. Σύμφωνα με μια αμερικανική μελέτη, οι γυναίκες που βρίσκονται σε διαδικασία διαζυγίου και ενσωματώνουν στα όνειρά τους διάφορα στοιχεία που σχετίζονται με αυτό το γεγονός, φαίνεται να υποφέρουν λιγότερο από κατάθλιψη σε σχέση με τις υπόλοιπες.

Dream Dreaming GIF – Find & Share on GIPHY

Discover & share this Dog GIF with everyone you know. GIPHY is how you search, share, discover, and create GIFs.

Καθώς η μέση διάρκεια του ύπνου μας μειώνεται εξαιτίας του σύγχρονου τρόπου ζωής, αυξάνεται επίσης η πιθανότητα να πληγεί και η ρύθμιση των αισθημάτων στον ξύπνιο μας. Για περισσότερη γαλήνη κατά τη διάρκεια της ημέρας, πρέπει να δώσουμε στους εαυτούς μας περισσότερο χρόνο για όνειρα τη νύχτα – ακόμη κι αν τα όνειρα αυτά είναι εφιάλτες.

Με στοιχεία από τη Le Figaro.

1 Comment
παλαιότερα
νεότερα δημοφιλέστερα
Ενσωματωμένα σχόλια
Δείτε όλα τα σχόλια
El Pero
El Pero
5 χρόνια πριν

Εχουμε ανάγκη από τέτοια άρθρα. Σας προσκαλώ να ανακαλύψετε και την πρώτη εμπειρική μελέτη που επιβεβαιώνει τις θεωρείες του Revonsuo και Nielsen, πάνω σε αυτό το θέμα.
https://www.biorxiv.org/content/10.1101/534099v1

Τα Μικροπράγματα στο inbox σου!