Ταινίες στη Λεμεσό: Μέσα στο πιο chill-out φεστιβάλ που πήγαμε ποτέ

Όλες οι φωτο: Παύλος Βρυωνίδης

Πηγαίνοντας πριν λίγες μέρες για πρώτη φορά στην Κύπρο (πρώτη φορά στη ζωή μου, στα 44 μου!) ξανάπιασα το νήμα του καλοκαιριού που είχε ήδη τελειώσει εδώ στη Βόρεια Ελλάδα εδώ και αρκετές εβδομάδες.

Γνώριζα τη φήμη του Διεθνούς Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους Κύπρου που γίνεται κάθε χρόνο για πάνω από μια δεκαετία: Είναι γεμάτο ωραίες ταινίες, αλλά ταυτόχρονα είναι πολύ πιο «χαλαρό» απ’ τα υπόλοιπα.

Αντί για ένα πρόγραμμα που τρέχει απ’ το πρωί ως το βράδυ, όπου εμείς ως σινεφίλ θα περνούσαμε το μεγαλύτερο μέρος στη σκοτεινή αίθουσα και θα αγχωνόμασταν/στεναχωριόμασταν για όσες ταινίες θα παίζονταν ταυτόχρονα κι εμείς θα χάναμε, το ISFFC έχει ένα και μοναδικό πρόγραμμα, κάθε βράδυ. Εκεί γίνονται όλα.

Το αποτέλεσμα; Όλοι έχουμε δει όλες τις ταινίες, τις ίδιες ταινίες και τις συζητάμε διεξοδικά και απολαυστικά, χωρίς να έχουμε την αίσθηση πως συνεχώς «κάτι χάνουμε».

Και δεν είναι πως δεν έχουν περισσότερες ταινίες να παίξουν. Το σφιχτοδεμένο πρόγραμμα επιλέχθηκε από μία δεξαμενή σχεδόν 2.500 ταινιών που υποβλήθηκαν φέτος. Κρατώντας όμως την επιλογή σχετικά μικρή, οι ταινίες έχουν το χώρο και το χρόνο να «αναπνεύσουν», και φυσικά να αναδειχτούν.

Και είδα πολλά φιλμ που αγάπησα: Από την πολυαναμενόμενη Airhostess του Θανάση Νεοφώτιστου που δεν απογοήτευσε καθόλου, και την Δάφνη της Τώνιας Μισιαλή (που δικαίως σάρωσε στα Βραβεία του Εθνικού Διαγωνιστικού), μέχρι το σουρεαλιστικά αστείο Le Saboteur του Anssi Kasitonni και το αριστουργηματικό φιλμ κινουμένων σχεδίων Ice Merchants του João Gonzalez.

Trailer de Ice Merchants (HD)

Trailer de Ice Merchants, por João Gonzalez. Más información en http://www.cinemaldito.com

Πέρα όμως απ’ τις ταινίες που έχουν το χώρο και το χρόνο να αναδειχτούν, κι ο επισκέπτης του φεστιβάλ έχει το χώρο και το χρόνο να περάσει τέλεια *και* στις εξωφεστιβαλικές του στιγμές στη Λεμεσό, μια καλοκαιρινή πόλη που αναπτύσσεται ασταμάτητα και πλέον μοιάζει για τον σινεφίλ τουρίστα ταυτόχρονα και σαν πόλη αλλά και σαν σκηνικό πόλης. (Πόσο χάρηκα που γνώρισα εκεί την σκηνοθέτη του φανταστικού -και βραβευμένου- A Summer Place που πέρσι είχα δει στο Φεστιβάλ της Δράμας. Η Αλεξάνδρα Ματθαίου -που φέτος ήταν στην κριτική επιτροπή του ISFFC, μαζί με τον Γιάννη Σακαρίδη ως Πρόεδρο και τους Mathieu Janssen, Rona Segal και Erdogan Kavaz-, είχε χρησιμοποιήσει τη Λεμεσό ως το απόλυτο κινηματογραφικό σκηνικό του φιλμ της.)

Η Λεμεσός ήταν ηλιόλουστη, με πολύ καλές θερμοκρασίες την εποχή του Φεστιβάλ που γίνεται κάθε χρόνο μέσα στον Οκτώβριο, και γεμάτη ωραία πράγματα. (Μεταξύ των οποίων είναι -για μένα- και οι άπειρες γάτες της!)

Οι δε εθελοντές αλλά και οι άνθρωποι της ομάδας του Ριάλτο ήταν πάντα εξυπηρετικοί και ευχάριστοι.

Το κοινό

Πίστευα πως το μεγαλύτερο μέρος του κοινού θα ήταν απ’ τη βιομηχανία του σινεμά, ότι ουσιαστικά θα ήμασταν εμείς κι εμείς. Κι όμως, οι περισσότεροι θεατές ήταν κάτοικοι της Λεμεσού, που γέμισαν την πρώτη μέρα το (εντυπωσιακό, και πολύ μεγάλης χωρητικότητας) θέατρο Ριάλτο.

Και συνέχισαν να έρχονται.

«Πώς το καταφέρατε αυτό;» ρώτησα τους καλλιτεχνικούς διευθυντές του φεστιβάλ, Αλεξία Ρόιτερ και Κίμωνα Μυλωνά ένα μεσημέρι στην παραλία.

Απ’ ό,τι φαίνεται, το κατάφεραν επειδή δεν εστίασαν μόνο ή τόσο στην ποιότητα των ταινιών που παίζονται, άρα δεν στόχευσαν στο -περιορισμένο, έτσι κι αλλιώς- σινεφίλ κοινό. (Αυτό είναι ίσως ένα λάθος που κάνουν κάποια φεστιβάλ που διαφημίζουν ότι έχουν ταινίες που κέρδισαν στο Λοκάρνο, που ήταν υποψήφιες για Σεζάρ ή που έκαναν πρεμιέρα στο Τορόντο. Αυτά, καλώς ή κακώς δεν τραβάνε τον πολύ τον κόσμο.)

«Τους είπαμε, “ελάτε να περάσετε καλά”», μου λένε οι καλλιτεχνικοί διευθυντές. «Σαφώς παίζουμε ταινίες που έχουν βραβευτεί έξω και που είναι εξαιρετικές, αλλά προτιμήσαμε να στήσουμε το φεστιβάλ ως ένα μαζικό χάπενινγκ στο οποίο θα διασκεδάσεις, θα δεις πρωτότυπα πράγματα, θα πιείς το ποτό σου και θα γνωρίσεις ενδιαφέροντες ανθρώπους.»

Και όντως είδαμε πρωτότυπα πράγματα. Τα οποία μάλιστα είναι κάθε φορά και διαφορετικά. Τη μία χρονιά παίζουν 3D, την άλλη έχουν παραγωγές Virtual Reality, ενώ κάθε Έναρξη γίνεται με τη χρήση απίστευτων νέων τεχνολογιών.

Φέτος ας πούμε, κατά τη διάρκεια της έναρξης (που δεν είχε βαρετές ομιλίες, αλλά ήταν σύντομη και έδωσε τη θέση της στις ταινίες) παρακολουθήσαμε ένα απίθανο σόου του ψηφιακού εικαστικού Παντελή Διαμαντίδη, που μας ταξίδεψε σε ένα φανταστικό σύμπαν.

登录或注册即可查看

到 Facebook 查看帖子、照片和更多内容。

Έπειτα οι παρουσιαστές (η Ρόιτερ και ο Μυλωνάς) εμφανίστηκαν μέσα απ’ αυτό το σύμπαν -δεν ξέρω ούτε πώς ακριβώς το έκαναν, ούτε πώς να το περιγράψω- και έμοιαζαν να είναι άλλοτε μπροστά απ’ αυτό και άλλοτε από πίσω μιλώντας για όσα θα γινόταν το επόμενο επταήμερο στο φεστιβάλ.

Τέτοια «κόλπα» συζητιούνται πολύ στην πόλη, λειτουργώντας ως διαφήμιση του Φεστιβάλ, προσελκύοντας και πολύ κόσμο που διαφορετικά μπορεί να απέφευγε τις προβολές, λόγω προκαταλήψεων ότι θα είναι «υπερβολικά δύσκολες». Που μπορεί και κάποιες να ήταν και «δύσκολες», όμως, τελικά, αυτό λίγο έμοιαζε να πειράζει τους θεατές που απολάμβαναν την καλειδοσκοπική επιλογή ταινιών.

Παράλληλες εκδηλώσεις

Φυσικά γίνονται και παράλληλες εκδηλώσεις, όμως πάλι, κι αυτές, σε ένα χαλαρό στυλ, χωρίς κανένα άγχος. Εξαιρετική ιδέα είναι η ετήσια εκδήλωση Word on Film όπου κάθε φορά επιλέγονται 4 Κύπριοι λογοτέχνες και 4 «σιωπηλές» (μόνο με ήχο ή μουσική δηλαδή) ταινίες μικρού μήκους και συνταιριάζονται.

Ο κάθε λογοτέχνης -φέτος ήταν οι Κυριάκος Μαργαρίτης, Αντωνίνη Σμυρίλλη, Αιμίλιος Σολωμού και Έρινα Χαραλάμπους- βλέπει την ταινία που του δόθηκε, εμπνέεται απ’ αυτήν ένα κείμενο, και το διαβάζει καθώς την βλέπουμε στη μεγάλη οθόνη.

Η εκδήλωση έγινε στον υποβλητικό χώρο -κι αυτός σαν σκηνικό φιλμ- του Παλιού Ξυδάδικου, και παρουσιάστηκε απ’ τον χαρισματικό και άνετο λογοτέχνη Γιώργο Τριλλίδη.

Ο Τριλλίδης στη συνέχεια καλωσόρισε τον καλεσμένο απ’ την Αθήνα, τον σημαντικό συγγραφέα Δημήτρη Νόλλα σε μια πολύ ενδιαφέρουσα κουβέντα για τα βιβλία, τα σενάρια και τις ταινίες. Ο κ. Νόλλας έχει βοηθήσει στη συγγραφή σεναρίων με τον Θόδωρο Αγγελόπουλο, τον Γιάννη Σμαραγδή κ.α. και οι αναμνήσεις και οι παρατηρήσεις του φώτισαν τον τρόπο που οι σκηνοθέτες συνεργάζονται (ή, τελικά, δεν συνεργάζονται) με σεναριογράφους στα φιλμ τους.

Ξεχωριστή στιγμή ήταν η ανάγνωση μερικών σελίδων απ’ το βιβλίο του Νόλλα «Ονειρεύομαι τους Φίλους μου» και στο καπάκι η προβολή ακριβώς της σκηνής που περιέγραφαν οι σελίδες, απ’ την ομότιτλη ταινία-μεταφορά των διηγημάτων του Νόλλα, του «Ονειρεύομαι τους Φίλους μου» του σκηνοθέτη Νίκου Παναγιωτόπουλου. Είχαμε την ευκαιρία να δούμε πώς ένας σκηνοθέτης αλλάζει (ή όχι) ένα βιβλίο, πώς φαντάζεται τις παύσεις κλπ.

Διασκέδαση μετά τις προβολές

Κάθε μέρα υπήρχε και κάτι έξτρα, για όποιον το ήθελε. Βγαίνοντας απ’ το σινεμά, και αρχίζοντας να διασκεδάζεις στο μπαρ του φεστιβάλ, μπορούσες να δεις επιπλέον, υπαίθριες προβολές στο «θερινό σινεμά» (καφέ) του Ριάλτο, χωρισμένες μάλιστα σε θεματικές.

Μπορούσες να κάτσεις, να φύγεις, να επανέλθεις, να πιείς το ποτό σου και να καπνίσεις βλέποντας τα φιλμ. Ή μπορούσες να χορέψεις λίγο παραπέρα, τρώγοντας τα μπέργκερ και τα φαλάφελ που ψήνονταν εκεί κάθε βράδυ.

Γνώριζες τους καλεσμένους του φεστιβάλ, μιλούσες με τους ηθοποιούς και τους σκηνοθέτες, δεν χανόσουν στα πλήθη, ούτε στα διαφορετικά μέρη/μπαράκια.

Και τελικά:

Νομίζω καμία άλλη φωτογραφία δεν περιγράφει το πόσο χαλαρό και *άνετο* ήταν αυτό το φεστιβάλ, από αυτήν που, σαν παπαράτσι, τράβηξα το βράδυ πριν φύγουμε.

Στη μέση του κλειστού δρόμου, μπροστά απ’ το θέατρο, ένα εντελώς κινηματογραφικό (αλλά αληθινό) σκηνικό.

Η περιοχή γύρω απ’ το Ριάλτο έγινε για μια εβδομάδα ένα βολικό, αυτοσχέδιο σαλόνι, με ταινίες, φίλους και μουσική, και ο καναπές με τις πολυθρόνες στη μέση του δρόμου συμπυκνώνει το πώς ένιωσα (και) εγώ εκεί.

*Η πλήρης λίστα των φετινών βραβείων είναι εδώ.