Η κατανάλωση αλκοόλ είναι αποτέλεσμα μιας συνήθειας χιλιάδων ετών. Αλλά έχετε ποτέ αναρωτηθεί γιατί επιλέγετε να πιείτε; Το να μάθουμε τι παρακινεί τους ανθρώπους να πίνουν είναι σημαντικό για να κατανοήσουμε καλύτερα τις ανάγκες τους εάν πρόκειται να τους ενθαρρύνουμε να πίνουν λιγότερο ή με λιγότερο επιβλαβή τρόπο.
Προσωπικά, ο καθένας μπορεί να βρει πολλούς λόγους για τους οποίους καταναλώνει αλκοόλ, πράγμα που δυσχεραίνει την επιστημονική κατανόηση των αιτιών. Υπάρχει όμως κάτι που ονομάζεται “κινητήρια μέθοδος χρήσης αλκοόλ” και υποστηρίζει ότι πίνουμε επειδή αναμένουμε μια αλλαγή στο τρόπο που αισθανόμαστε. Αρχικά αναπτύχθηκε για να βοηθήσει στην αντιμετώπιση της εξάρτησης από το αλκοόλ, αλλά οι ιδέες που περιγράφονται στη μέθοδο αυτή οδήγησαν σε μια νέα κατανόηση του τι υποκινεί τους ανθρώπους να πίνουν.
Πιο συγκεκριμένα, η μέθοδος αυτή υποθέτει ότι οι άνθρωποι πίνουν για να αυξήσουν τα θετικά συναισθήματα ή για να μειώσουν τα αρνητικά, ή υποκινούνται από εσωτερικά κίνητρα όπως η ενίσχυση της επιθυμητής προσωπικής συναισθηματικής κατάστασης ή από εξωτερικά όπως η κοινωνική αποδοχή.
Αυτό έχει ως αποτέλεσμα όλα τα κίνητρα να εμπίπτουν σε μία από τις τέσσερις κατηγορίες: ενίσχυση (επειδή είναι συναρπαστικό), αντιμετώπιση (για να ξεχάσω τις ανησυχίες μου), κοινωνικά (για να γιορτάσω) και συμμόρφωση (για να ταιριάξω). Όλοι έχουμε χαρακτηριστικά από όλες τις κατηγορίες- δεν ανήκουμε αναγκαστικά σε έναν τύπο καταναλωτή. Σύμφωνα με αυτή τη μέθοδο, όλοι οι άλλοι παράγοντες, όπως η γενετική, η προσωπικότητα και το περιβάλλον, απλώς διαμορφώνουν τα κίνητρα κατανάλωσης.
Drunk Amy Schumer GIF – Find & Share on GIPHY
Discover & share this Amy GIF with everyone you know. GIPHY is how you search, share, discover, and create GIFs.
Οι τέσσερις λόγοι που πίνουμε
1. Κοινωνική κατανάλωση
Μέχρι σήμερα, σχεδόν όλες οι έρευνες για την κατανάλωση αλκοολούχων ποτών έχουν γίνει για έφηβους και νέους. Σε όλους τους πολιτισμούς και όλες τις χώρες, τα κοινωνικά κίνητρα είναι η πιο κοινή αιτία για την οποία οι νέοι καταναλώνουν αλκοόλ. Η κοινωνική κατανάλωση μπορεί να γίνεται με σκοπό μια πιο έντονη διασκέδαση με τον κοινωνικό μας περίγυρο και συνάδει με την ιδέα ότι η κατανάλωση αλκοόλ είναι κυρίως μια κοινωνική δραστηριότητα. Συνδέεται συνήθως με μέτρια κατανάλωση αλκοόλ.
2. Συμμόρφωση
Όταν κάποιος πίνει μόνο σε κοινωνικές περιπτώσεις επειδή θέλει να συμμετέχει – όχι επειδή είναι μια επιλογή που θα έκανε υπό άλλες περιστάσεις – πίνει λιγότερο. Πρόκειται για ανθρώπους που θα πιουν ένα ποτήρι σαμπάνια σε ένα επίσημο δείπνο ή θα κρατήσουν ένα ποτήρι κρασί στο χέρι τους για να αποφύγουν να αισθανθούν διαφορετικά από τους γύρω τους. Κάνοντας αυτό το είδος πιο κοινωνικά αποδεκτό μειώνεσαι η αρνητική αντιμετώπιση που δέχονται κάποιοι άνθρωποι επειδή δεν πίνουν.
Happy Hour Drinking GIF – Find & Share on GIPHY
Discover & share this Drink GIF with everyone you know. GIPHY is how you search, share, discover, and create GIFs.
3. Ενίσχυση
Πέρα από την κοινωνικοποίηση, υπάρχουν δύο τύποι εφήβων και νεαρών ενηλίκων που διακρίνονται από έναν επικίνδυνο συνδυασμό προσωπικότητας και κινήτρων κατανάλωσης. Πρώτα είναι εκείνοι που πίνουν με σκοπό να ενισχύσουν το αίσθημα διασκέδασης. Είναι πιο πιθανό να είναι εξωστρεφείς, παρορμητικοί και επιθετικοί. Αυτοί οι νέοι, συχνά άνδρες, είναι πιθανό να επιδιώκουν ενεργά να αισθάνονται μεθυσμένοι και έχουν συχνά ριψοκίνδυνες προσωπικότητες.
4. Αντιμετώπιση
Στη συνέχεια, αυτοί που πίνουν για να “ξεχάσουν” έχουν υψηλότερα επίπεδα νευρωτικής συμπεριφοράς, χαμηλά επίπεδα ικανοποίησης και αρνητική εικόνα για τον εαυτό τους. Αυτό το είδος χρησιμοποιεί το αλκοόλ για να αντιμετωπίσει άλλα προβλήματα στη ζωή του, ιδιαίτερα εκείνα που σχετίζονται με το άγχος και την κατάθλιψη. Είναι συνήθως γυναίκες, πίνουν περισσότερο και συχνά αντιμετωπίζουν προβλήματα που σχετίζονται με το αλκοόλ. Γιατί ενώ μπορεί βραχυπρόθεσμα να είναι μια αποτελεσματική λύση, η κατανάλωση αλκοόλ για την αντιμετώπιση προβλημάτων οδηγεί σε χειρότερες μακροπρόθεσμες συνέπειες. Αυτό μπορεί να οφείλεται στο γεγονός ότι δεν αντιμετωπίζονται τα προβλήματα που οδήγησαν στην κατανάλωση.
Hema Malini Drinking GIF – Find & Share on GIPHY
Discover & share this Drinks GIF with everyone you know. GIPHY is how you search, share, discover, and create GIFs.
Γιατί έχει σημασία
Επειδή όταν γνωρίζουμε τα κίνητρα μπορούμε να οδηγηθούμε ευκολότερα σε παρεμβάσεις για τη μείωση της επιβλαβούς κατανάλωσης αλκοόλ. Για παράδειγμα, μία μελέτη διαπίστωσε ότι η προσαρμογή των συμβουλευτικών μεθόδων μείωσε την κατανάλωση στις νέες γυναίκες, αν και δεν υπήρξε σημαντική μείωση στους άνδρες. Αυτό το ερευνητικό ρεύμα περιορίζεται από το γεγονός ότι πραγματικά γνωρίζουμε μόνο τα κίνητρα των έφηβων και των νέων. Η κατανόησή μας για τους λόγους που πίνουν οι ενήλικες είναι περιορισμένη.
Την επόμενη φορά που θα πιείτε ένα ποτό, σκεφτείτε γιατί επιλέγετε να το κάνετε. Υπάρχουν πολλοί που πίνουν ένα ποτάκι για να χαλαρώσουν, αλλά εάν σκοπεύετε να πιείτε για να μεθύσετε έχετε περισσότερες πιθανότητες να βλάψετε τον εαυτό σας και αν θέλετε να πιείτε για να ξεχάσετε τα προβλήματά σας, αξίζει να θυμάστε ότι αυτά τα προβλήματα θα συνεχίσουν να υπάρχουν και το επόμενο πρωί.
*ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
9 διάσημοι Έλληνες που παραδέχτηκαν ότι είχαν πρόβλημα αλκοολισμού