σε , ,

Η ζωή και ο θάνατος της «καταραμένης» γλύπτριας Καμίλ Κλοντέλ

Τα έργα της, η σχέση με τον Ροντέν, ο εγκλεισμός στο ψυχιατρείο…

xar 1

H Κλοντέλ γεννήθηκε στην Καμπανία της νότιας Γαλλίας το 1864 και ήταν αδελφή του Γάλλου ποιητή και διπλωμάτη Πωλ Κλοντέλ. Από μικρή ηλικία έδειξε ιδιαίτερη κλίση στη γλυπτική και τα πρώτα της έργα χρονολογούνται ήδη στα 1876 – κυρίως μικρές φιγούρες. Μαζί με τη μητέρα της και τον αδελφό της εγκαθίσταται στα 1881 στο Παρίσι όπου ξεκινά σπουδές σχεδίου και ανατομίας στην ιδιωτική Ακαδημία Colarossi – μία από τις ελάχιστες σχολές που δέχονταν τότε και γυναίκες σπουδάστριες. Με δάσκαλο τον Boucher εστιάζει το ενδιαφέρον της σε πορτρέτα.

2 32
Η Καμίλ Κλοντέλ και η φίλη της Ghita Theuriet, φωτογραφίζονται στο στούντιο του γλύπτη Alfred Boucher, το 1880.

Ο γλύπτης Alfred Boucher, ήταν ο πρώτος «επαΐων» που επιβεβαίωσε στην οικογένεια το «δώρο ζωής» που συνιστούσε το εξαιρετικό ταλέντο στην γλυπτική της Καμίλ. Υπήρξε και ο πρώτος δάσκαλός της στο Παρίσι – στην ιδιωτική ακαδημία που δεχόταν γυναίκες σπουδάστριες.

Η γνωριμία με τον Ροντέν

Έναν χρόνο αργότερα η Κλοντέλ νοικιάζει ένα εργαστήριο για να δουλεύει με άνεση πάνω στα έργα της και ο Μπουσέρ την παρουσιάζει στον διευθυντή της Σχολής Καλών Τεχνών, Πολ Ντιμπουά. Το 1883 ο Ωγκύστ Ροντέν αντικαθιστά τον Boucher για ένα διάστημα στην Ακαδημία και ο κορυφαίος Γάλλος γλύπτης γνωρίζει την Κλοντέλ.

Η ερωτική σχέση

Οι ερωτικές επιστολές του Ροντέν προς την Κλοντέλ την άνοιξη του 1883 αποδεικνύουν ότι μεταξύ τους αναπτύχθηκε μια ιδιαίτερα στενή σχέση. Η Κλοντέλ συμμετέχει για πρώτη φορά στο Σαλόν της Société des Artistes français και στον κατάλογο της έκθεσης αναφέρεται ως μαθήτρια τόσο του Ροντέν όσο και του Ντιμπουά.

5 28
Η Καμίλ (αριστερά) με την Jessie Lipscomb, το 1885. Φωτο: William Elborne.

Το 1884 συνεργάζεται στενά με τον Ροντέν, ως μαθητευόμενή του αλλά και μοντέλο και τον επόμενο χρόνο γίνεται επισήμως συνεργάτιδα του. Η ερωτική σχέση τους περιπλέκεται από το γεγονός της παράλληλης σχέσης του Ροντέν με την Ρόουζ Μπουρέ. Αναφορές πως ο Ροντέν και η Κλοντέλ απέκτησαν ένα ή δύο παιδιά δεν επιβεβαιώνονται.

Η Κλοντέλ χωρίζει τον Ροντέν το 1894 και ακολουθεί ανεξάρτητη καλλιτεχνική πορεία με σημαντικά έργα και διακρίσεις. Από το 1898 εκθέτει έργα της σε διάφορες γκαλερί μέχρι το 1905 που η Κλοντέλ απομονώνεται και καταστρέφει πολλά έργα της ενώ ταυτόχρονα κατηγορεί τον Ροντέν ότι έχει κλέψει δικές της ιδέες.

3 33
Το βαλς, 1905, Παρίσι, Musée Rodin
6 27
Κλωθώ, 1893, Παρίσι, Μουσείο Ορσέ

Τον Οκτώβριο του 1907 η Κλοντέλ συμμετέχει σε δημόσια έκθεση ενώ η εφημερίδα La Fronde φιλοξενεί μία προσωπική της συνέντευξη. Τον επόμενο χρόνο πραγματοποιείται η τελευταία ατομική της έκθεση με έντεκα γλυπτά στη Gallery Blot. Ο αδελφός της γράφει στα ημερολόγια του ότι η ψυχική υγεία της Κλοντέλ έχει κλονιστεί. Σταδιακά απομονώνεται ολοένα και περισσότερο ενώ η οικονομική της κατάσταση είναι πλέον πολύ κακή.

Εγκλεισμός

Το 1913 πεθαίνει ο πατέρας της, αλλά η Κλοντέλ δεν ενημερώνεται από την οικογένειά της. Οκτώ ημέρες μετά την κηδεία του, μετά από πρωτοβουλία του αδελφού της, η Κλοντέλ εισάγεται στην ψυχιατρική κλινική Maison de Santé ενώ θεωρείται πιθανό πως για την εισαγωγή της υπέγραψε η μητέρα της. Σε μια επιστολή της προς τον ξάδελφό της η Κλοντέλ γράφει την ίδια χρονιά: «πιστεύω ότι είμαι στα πρόθυρα ενός κακού τέλους (…) Ήταν χωρίς νόημα η τόση εργασία και το ταλέντο με μία ανταπόδοση όπως αυτή».

Το 1914 ο Ροντέν αποστέλει χρήματα για την κάλυψη της νοσηλείας της ενώ κατόπιν παρότρυνσης του Mathias Morhardt, διατηρεί και ένα δωμάτιο στο ξενοδοχείο Biron όπου διαμένει για την προστασία και φύλαξη των έργων της.

4 31
Η Καμίλ Κλοντέλ στο άσυλο Montdevergues το 1929.Φωτογραφία: William Elborne

Στα επόμενα χρόνια, η Κλοντέλ μεταφέρεται σε διάφορα ιδρύματα και δέχεται επισκέψεις μόνο από τον αδελφό της. Σε επιστολή της προς τον διευθυντή της κλινικής όπου τότε νοσηλευόταν η Κλοντέλ, η μητέρα της γράφει πως δεν επιθυμεί να την επισκεφτεί ξανά. Το 1920 ο γιατρός της, δρ Μπρουνέτ ζητά τη βοήθεια της μητέρας για τη σταδιακή επανένταξη της Κλοντέλ στο οικογενειακό περιβάλλον, αλλά εκείνη το αρνείται.

Η Κλοντέλ πέθανε τελικά στις 19 Οκτωβρίου του 1943 και η σορός της βρίσκεται μέχρι σήμερα στο κοιμητήριο του Monfavet.

Σωζόμενο έργο

Αν και η ίδια κατέστρεψε μεγάλο μέρος του καλλιτεχνικού έργου της, έχουν διασώζονται περίπου 90 γλυπτά και σχέδια. Το 1951, ο αδελφός της οργάνωσε μία έκθεση στο Μουσείο Ροντέν και έκτοτε, το μουσείο έχει ενσωματώσει στη συλλογή του τον κύριο όγκο των έργων της. Τα υπόλοιπα γλυπτά της φιλοξενούνται σε διάφορα μουσεία του κόσμου.

*ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

ΚΟΥΙΖ: Πόσο καλά γνωρίζεις την Ιστορία της Τέχνης; Κάνε το τεστ των 20 ερωτήσεων

Ακολουθήστε τα Μικροπράγματα στο Google News, για άρθρα και κουίζ που θα σας φτιάχνουν τη μερα.

Τα Μικροπράγματα στο inbox σου!