Μικροπράγματα
Γράφει η Μαρία Σκαμπαρδώνη
Το Όσα Παίρνει ο Άνεμος της Μάργκαρετ Μίτσελ, με την κινηματογραφική ταινία παραγωγής Ντέιβιντ Σέλζνικ , αποτελεί τη μεγαλύτερη εισπρακτική επιτυχία του κινηματογράφου, μέχρι να ξεπεραστεί από τον Τιτανικό και το Μπεν Χουρ. Κέρδισε 10 χρυσά αγαλματίδια, ενώ η Βίβιαν Λι πρωταγωνίστησε στον σπουδαιότερο ρόλο της καριέρας της ενσαρκώνοντας σε βαθμό τελειότητας, μία κακομαθημένη καλλονή του Νότου.
Η κλασική ταινία του 1939, παραμένει μία από τις σπουδαιότερες όλων των εποχών, το κλασικό ειδύλλιο ανάμεσα στον Ρετ Μπάτλερ και τη Σκάρλετ Ο’ Χάρα πάντοτε συγκινούσε τις ρομαντικές ψυχές.
Η κακομαθημένη Σκάρλετ που κέρδιζε τα πάντα στο διάβα της και κυνηγούσε μία ζωή τον άνδρα της ξαδέλφης της, δεν αντιλήφθηκε ποτέ –μέχρι το τέλος- πως έκλεινε την πόρτα στον μεγαλύτερο έρωτα που θα μπορούσε να ζήσει, τον Ρετ Μπάτλερ.
Γνωρίζουμε όμως, διάφορες λεπτομέρειες για την ταινία, το βιβλίο και όσα την αφορούν; Ας δούμε μερικά:
1. Το παθιασμένο φιλί ανάμεσα στη Σκάρλετ Ο’ Χάρα και τον Ρετ Μπάτλερ με εκείνη να στροβιλίζεται μέσα στην αγκαλιά του, θεωρείται το σπουδαιότερο φιλί στην ιστορία του σινεμά. Η αλήθεια είναι όμως πως η Βίβιαν Λι δεν ήθελε να φιλήσει τον Κλαρκ Γκέιμπλ εξαιτίας της δυσοσμίας που υπήρχε στο στόμα του και επειδή εκείνος κάπνιζε μανιωδώς!
2. Ο Κλαρκ Γκέιμπλ αρχικά αρνήθηκε το ρόλο του Ρετ Μπάτλερ καθώς θεωρούσε πως είναι αρκετά «γυναικείος» (;!). Η τότε σύζυγός του Κάρολ Λόμπαρντ τον έπεισε να τον δεχτεί με εκείνον να παραδέχεται μετά από χρόνια πως ήταν η σπουδαιότερη κινηματογραφική του εμφάνιση, καθώς όποτε η φήμη του έπεφτε η προβολή του Όσα παίρνει ο Άνεμος την επανέφερε.
3. Η ερμηνεία της 26χρονης τότε Βίβιαν Λι έχει χαρακτηριστεί ουκ ολίγες φορές, ως η καλύτερη γυναικεία ερμηνεία όλων των εποχών.
4. Η ταινία έχει κατηγορηθεί για φυλετικό ρατσισμό, επειδή παρουσίαζε μαύρους ως δούλους και επειδή η Σκάρλετ σε μία σκηνή χαστουκίζει την Πρίσσυ, την υπηρέτρια που τη φρόντιζε.
5. Στη σκηνή που ο Ρετ γιορτάζει με τη Μάμι τη γέννηση της κόρης του με τη Σκάρλετ, εκείνος βάζει στο ποτήρι της πραγματικό αλκοόλ.
6. Η ηθοποιός Χάτι ΜακΝτάνιελ που υποδύθηκε τη Μάμι, είναι η πρώτη Αφροαμερικανίδα που κέρδισε το Όσκαρ Β’ γυναικείου ρόλου. Η ίδια συνδέθηκε με στενή φιλία με τον Κλαρκ Γκέιμπλ με τον ίδιο να απειλεί να μποϊκοτάρει την πρεμιέρα της ταινίας όταν της αρνήθηκαν την είσοδο επειδή ήταν μαύρη.
7. Η συγγραφέας του βιβλίου Μάργκαρετ Μίτσελ, έγραψε εβδομήντα φορές το πρώτο κεφάλαιο, δεν έγραψε κανένα άλλο βιβλίο και σκοτώθηκε σε ηλικία μόλις 49 ετών σε τροχαίο δυστύχημα. Έγραψε πρώτο το τελευταίο κεφάλαιο που περιγράφει το χωρισμό του Ρετ και της Σκάρλετ, ενώ κατηγορήθηκε επειδή δημιούργησε μία ρομαντική ιστορία η οποία για πολλούς δεν ταίριαζε με τα ιστορικά γεγονότα του αιματηρού Αμερικανικού Εμφυλίου πολέμου. Το Όσα Παίρνει ο Άνεμος, θεωρείται παγκόσμιο μπεστ σέλερ. Ανάμεσά στις διακρίσεις που κέρδισε ήταν η πώληση 50.000 αντιτύπων σε μία ημέρα και 1,4 εκατομμυρίων σε ένα χρόνο. Το 1936 κέρδισε το Εθνικό βραβείο Βιβλίου της Αμερικής και βραβεύθηκε με Πούλιτζερ ως το καλύτερο μυθιστόρημα της χρονιάς. Η κινηματογραφική του μεταφορά θεωρείται μία από τις σπουδαιότερες ταινίες όλων των εποχών. Θεωρείται ένα από τα βιβλία που επηρέασαν όσο λίγα τη ζωή και την κουλτούρα των Αμερικανών με το μοναδικό βιβλίο που το έχει ξεπεράσει σε πωλήσεις να είναι η Βίβλος.
8. Η ιστορική ατάκα του Ρετ προς την Σκάρλετ ‘’Ειλικρινά, αγαπητή μου, δε δίνω δεκάρα’’ (Frankly, my dear, I don’t give a damn), ψηφίστηκε από το Αμερικάνικο Ινστιτούτο Κινηματογράφου ως η σπουδαιότερη ατάκα σε ταινία όλων των εποχών. Η λέξη damn που στα Ελληνικά μεταφράζεται και ως ‘’ανάθεμα’’, δέχτηκε επίκριση επειδή θεωρήθηκε βρισιά και υπήρχε η σκέψη να αντικατασταθεί από άλλες φράσεις, όπως «μου είναι παγερά αδιάφορο», «η αδιαφορία μου είναι απεριόριστη», «έχω φτάσει στο τέλος». Μετά από αρκετές συζητήσεις, πρόστιμα και διάφορες άλλες φράσεις, έμεινε στην ταινία όπως τη γνωρίζουμε. Η συγκεκριμένη ατάκα είναι ιστορική όχι μόνο για την εποχή που ακούστηκε, αλλά και γιατί φανερώνει πως ο Ρετ δεν ενδιαφέρεται πια για τη Σκάρλετ και τι θα απογίνει – μετά από ολόκληρη δεκαετία που αναζητούσε μάταια την αγάπη της και όταν τελικά στο τέλος εκείνη ανακαλύπτει πως τον αγαπά.
9. Στη σκηνή που ο Ρετ κλαίει επειδή η Σκάρλετ αποβάλλει μετά την άσχημη συνάντησή του με εκείνον, ο Κλαρκ Γκέιμπλ είχε εκφράσει φόβο μήπως αυτή η σκηνή τον κάνει να «χάσει» τον ανδρισμό του επειδή θα φανέρωνε μία πιο αδύναμη πλευρά του για αυτό και αμφιταλαντευόταν στο αν θα έπρεπε να τη γυρίσει. Η ηθοποιός Ολίβια Ντε Χάβιλαντ που υποδυόταν τη Μέλανι, έχει δηλώσει πως ήταν εκείνη που τον έπεισε να γυρίσει αυτή τη σκηνή, θεωρώντας πως το κλάμα ενός άνδρα φανερώνει μία ανθρώπινη πλευρά του.
10. Ο Λέσλι Χάουαρντ, ο Άσλεϊ Γουίλκς του Όσα Παίρνει ο Άνεμος, ο άνδρας με τον οποίο είχε εμμονή η Σκάρλετ και ήταν η πρώτη της πλατωνική αγάπη, σκοτώθηκε σε ηλικία 50 χρονών όταν το αεροπλάνο στο οποίο επέβαινε καταρρίπτεται από Γερμανούς επιδρομείς στην Ευρώπη.
11. Η σκηνή με το κόκκινο φόρεμα στα σκαλιά, μία από τις διασημότερες της ταινίας, έχει κατακριθεί διότι προωθεί αυτό που σήμερα και με νομικούς όρους θα ονομάζαμε “συζυγικό βιασμό”. Η σκηνή εκτυλίσσεται όταν ο Ρετ σε μία προσπάθεια να νικήσει την ανίκητη αγάπη της Σκάρλετ για τον Άσλεϊ και έχοντας καταναλώσει αλκοόλ από τη ζήλια του, την αγκαλιάζει και τη φιλά παρά τη θέλησή της. Εκείνος ξεπερνώντας την άρνησή της, τη μεταφέρει με τα χέρια του μέχρι την κρεβατοκάμαρα αφήνοντας το κοινό με την αγωνία του ‘’τι έχει απογίνει’’. Την επόμενη ημέρα, η Σκάρλετ ξυπνάει χαρούμενη και με έντονη σεξουαλική ικανοποίηση ενώ ο Ρετ απολογείται και αισθάνεται ενοχές επειδή θεωρεί πως την κακοποίησε. Η σκηνή αυτή πάντοτε προκαλούσε αμφιθυμικά συναισθήματα, διότι σύμφωνα με πολλούς, διαιώνισε το μύθο που λέει πως οι άνδρες μπορούν να κακομεταχειριστούν ή να ξεπεράσουν την άρνηση και το φόβο της γυναίκας τους, επειδή ενδόμυχα εκείνη το απολαμβάνει και της αρέσει. Η στιγμή αυτή αποτελεί μία από τις πιο κατακριτέες τόσο για το βιβλίο όσο και για την ταινία, καθώς δεν είναι πλήρως ξεκάθαρο αν ο Ρετ τη βιάζει ή κάνουν έρωτα συναινετικά. Πάντως, αποτελεί τη στιγμή που καθορίζει όσο καμία άλλη την εξέλιξη της σχέσης τους, μία σκηνή που εμπεριέχει ταυτόχρονα φόβο, βία και ερωτισμό.
12. Η ηθοποιός Ολίβια Ντε Χάβιλαντ είναι η μόνη πρωταγωνίστρια που παραμένει εν ζωή, έχοντας συμπληρώσει πρόσφατα 103 χρόνια ζωής! Σε αντίθεση με την ηρωίδα που υποδύθηκε η οποία πεθαίνει σε νεανική ηλικία.
Το Όσα Παίρνει ο Άνεμος, είναι ένα διαχρονικό και επικό αριστούργημα που δε χάνει ποτέ τη διαχρονικότητα και την αίγλη του, αποτελώντας ένα ξεχωριστό και ανεπανάληπτο κινηματογραφικό δημιούργημα, μία επική στιγμή στην ιστορία του σινεμά.
