Γιώργος Τσαγκόζης
Το χόμπι μου είναι να περιφέρομαι στην Αθήνα και να παρατηρώ τους τρόπους που κινείται η πόλη να νιώθω δηλαδή τον παλμό της πόλης και συγχρόνως να γκουγκλάρω συνέχεια τα περίεργα ή ιστορικά πράγματα που αντικρίζω, για να νιώσω λίγο πιο κοντά στην ιστορία της, δηλαδή την ψυχή της. Μέρη στο Γουδί με σημάδια από σφαίρες του εμφυλίου, ερειπωμένα κτίρια με περίεργες προτομές στις εισόδους τους, μυστηριακά καπάκια υπονόμων με αφηρημένα σύμβολα και άλλα πολλά διάφορα αλλόκοτα.
Κεντρικό ρόλο στις αναζητήσεις μου παίζουν τα κτίρια που ξεχωρίζουν για διάφορους λόγους από τη μανιέρα των κλασσικών, βαρετών κτιρίων της αντιπαροχής, που έκαναν την πρωτεύουσα μία ζούγκλα από τσιμέντο. Προσοχή, το άρθρο δεν είναι για την αρχιτεκτονική της πόλης, είναι απλά μια καταγραφή κάποιον κτιρίων που θεωρώ ενδιαφέροντα, είτε γιατί είναι περίεργα είτε γιατί είναι απόκοσμα είτε γιατί … “κάτι μου κάνουν”. Χωρίς συγκεκριμένη σειρά λοιπόν:
Το μεγαλοπρεπές μέγαρο το πνευματικού κέντρου Ρουμελιωτών
“Ναός του Πνεύματος, Σύμβολο Ενότητας και
Συνεργασίας στην υπηρεσία της Ρούμελης και
των απανταχού Ρουμελιωτών.
Πνευματικός, πολιτιστικός, ιστορικός και
λαογραφικός φορέας των πέντε Νομών της
Ρούμελης: Αιτωλοακαρνανίας, Βοιωτίας,
Ευρυτανίας, Φθιώτιδας και Φωκίδας.
ΙΣΤΟΡΙΑ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΙΔΡΥΣΗ: Τον Μάρτιο του έτους 1967 ως Κοινωφελές Ίδρυμα με την επωνυμία Πνευματικό Κέντρο Ρουμελιωτών με τη συμπαράσταση της Ιδρυτικής Συγκλήτου εξεχόντων ρουμελιωτών.. “
View this post on Instagram
Προσφυγικά, Λεωφόρος Αλεξάνδρας
“Οι κατοικίες κατασκευάσθηκαν μεταξύ των ετών 1933 και 1935 με τη μέριμνα του ελληνικού κράτους, το οποίο αναζητούσε τρόπους για τη στέγαση των εκατοντάδων χιλιάδων προσφύγων που είχαν συρρεύσει στην Αθήνα μετά τη Μικρασιατική καταστροφή. Ο σχεδιασμός τους έγινε με τη συνδρομή δυο γνωστών τεχνοκρατών της εποχής και συγκεκριμένα του αρχιτέκτονα Κίμωνα Λάσκαρι και του πολιτικού μηχανικού Δημητρίου Κυριακού, που υπηρετούσαν στην Τεχνική Υπηρεσία του Υπουργείου Πρόνοιας.”
Πύργος Τυπάλδου
“Τον Πύργο τον έφτιαξε ο Τζώρτζης Αλφονσάτος Τυπάλδος, εισαγωγέας φαρμάκων με καταγωγή από το Ληξούρι της Κεφαλονιάς, το 1914. Το κτήριο αντανακλά αφενός το ενδιαφέρον του για τον Εραλδισμό και αφετέρου την μεγάλη ιστορία της οικογένειας. Οι Τυπάλδοι έχουν ρίζες της στη Νάπολη της Ιταλίας, απ΄όπου φαίνεται ότι μετανάστευσαν στην Κεφαλονιά τον 15ο αιώνα. Όπως μας είπε η κυρία Καλλιμάνη, ο Τζώρτζης είχε ερευνήσει ακόμα περισσότερο την ιστορία της οικογένειας και φαίνεται να ανακάλυψε ότι υπήρξαν απόγονοι Ιπποτών… Το σπίτι κατοικούνταν ως το 1993 από τους θείους της κυρίας Καλλιμάνη Άγγελο και Ρόζα Τυπάλδου Ξυδιά, δύο βαθύτατα καλλιεργημένους ανθρώπους. Μια ληστεία στο εσωτερικό του σπιτιού τους οδήγησε να εγκαταλείψουν την περιοχή και στη συνέχεια ο πύργος αφέθηκε στην τύχη του.”
Νεογοτθικό κτίσμα στην Ακαδημίας 56 (κάποτε είχε έναν δράκο στην πρόσοψη που “χάθηκε” στα 90ς μετά τον σατανιστικό τρόμο που είχε προκύψει με τις δολοφονίες που έκαναν οι σατανιστές της Παλλήνης)
“το κτίριο αποτελεί προσθήκη στο οίκημα που οικοδομήθηκε μεταξύ 1882 και 1885 και υπήρξε η οικία του Ερνέστου Τσίλλερ, ενός από τους πιο επιδραστικούς αρχιτέκτονες της Αθήνας του 19ου αιώνα. Η προσθήκη έγινε από τον τραπεζίτη, φιλότεχνο και συλλέκτη έργων τέχνης Διονύσιο Λοβέρδο, ο οποίος απέκτησε το κτίριο το 1912 και θέλησε να δημιουργήσει ένα μουσείο για να στεγάσει τις ιδιωτικές του συλλογές. Όπως μας εξηγεί ο αρχιτέκτονας Νίκος Χαρκιολάκης, το κτίριο είχε δύο κύριες κατασκευαστικές φάσεις (Τσίλλερ, Λοβέρδου) κι έτσι απέκτησε έναν μοναδικό χαρακτήρα που ορίζεται επιγραμματικά ως «ιστορικός συμβιβασμός μεταξύ του αρχιτεκτονικού νεοκλασικισμού και του μουσειακού”
Για αυτό το παρατημένο κτίριο στη Λεωφόρο Βουλιαγμένης δε γνωρίζω κάτι, αλλά πάντα που έξαπτε την περιέργεια λόγω της ιδιαίτερης αρχιτεκτονικής του, αν δεν κάνω λάθος στα 90ς ήταν μεγάλο κατάστημα ειδών υγιεινής.
View this post on Instagram
Βίλα Αίολος Εξάρχεια
Διαβάζουμε για τη Βίλα Αίολος στην Αυγή (2013)
“Στους δρόμους των Εξαρχείων πολιτισμοί και δεκαετίες ενώνονται. Κάτω από τον Λόφο του Στρέφη εξακολουθεί να δεσπόζει η βίλα του Αίολου στην Καλλιδρομίου. «Ανήκε στους αδερφούς Ηλιόπουλους. Την είχαν κληρονομήσει από τον πατέρα τους με τον όρο ότι δεν θα την πουλούσαν, αλλά κι ότι δεν θα αλλοίωνα τη φυσιογνωμία του κτηρίου». Έμειναν μέχρι το 2000. Στη συνέχεια το κτήριο αφέθηκε στην τύχη του. Οι κληρονόμοι ποτέ δεν έδειξαν ενδιαφέρον, ενώ πριν από λίγους μήνες το κτίριο κάηκε.”
Σταθμός διανομής ΔΕΗ: Κτίριο που σχεδιάστηκε από τον αρχιτέκτονα Κλέωνα Κραντονέλλη το 1977.
View this post on Instagram
Κτίριο ΙΚΑ Πειραιώς 64
Όπως διαβάζουμε στη σελίδα news.gr
“Ένα θεόρατο κτίριο, το οποίο καταλαμβάνει ένα ολόκληρο οικοδομικό τετράγωνο, ακριβώς απέναντι από το βρεφοκομείο Αθηνών. Χτίστηκε το 1959 και μέχρι το 1999 στέγαζε – σε ποσοστό 70% – υγειονομικές υπηρεσίες του Ιδρύματος.”
Κτίρια ΟΤΕ 3ης Σεπτεμβρίου
Διαβάζουμε στην Εφημερίδα Συντακτών.
“Το 1965 λειτούργησε το νέο κτίριο προς την πλευρά της 3ης Σεπτεμβρίου και το συγκρότημα κάλυπτε πλέον 42.700 τετραγωνικά. Ολόκληρη η πρόσοψή του καλύφθηκε από «μανδύα» από μεταλλικά στοιχεία και γυαλί, τα οποία είχαν κάνει την εμφάνισή τους στην Ελλάδα και ήταν must για επαγγελματικούς χώρους. Με τους δώδεκα ορόφους του είχε ξεπεράσει σε ύψος το κτίριο του ΙΚΑ στην οδό Πειραιώς και είχε χαρακτηριστεί «ουρανοξύστης», αφού ώς τότε οι πολυκατοικίες δεν ξεπερνούσαν τα 24 μέτρα. Λίγα χρόνια αργότερα, η χούντα θεσμοθέτησε το πλαίσιο για να κατασκευαστούν στην περίμετρο του κέντρου κτίρια που αγγίζουν ή και ξεπερνούν τα 100 μέτρα.
Εχει ενδιαφέρον ότι τα σχέδια για τα δύο αταίριαστα κτίρια, το Υπεραστικό Μέγαρο Αθηνών (ΥΜΑ) και το Νέο ΥΜΑ, που κατασκευάστηκαν με διαφορά 15 χρόνων, έχουν τον ίδιο «πατέρα», τον σπουδαίο αρχιτέκτονα Κωνσταντίνο Κιτσίκη (1892-1969). Ηταν γόνος εύπορης οικογένειας και αδελφός του πρύτανη του Πολυτεχνείου Νικόλαου Κιτσίκη.”
Σε αυτό το κτίριο δούλευε στα 90ς ο πατέρας μου και το είχα επισκεφτεί 2-3 φορές. Ήταν όπως φαίνεται και από έξω, χαοτικό με άπειρα καλώδια, φωτάκια και έμοιαζε σαν να είναι βγαλμένο από την ταινία Brazil του Terry Gilliam.
Πάρκινγκ ΟΤΕ Καλλιθέα
Ένα απο τα αγαπημένα μου δείγματα μπρουταλισμού, καθώς μεγάλωσα στην Καλλιθέα και πήγαινα στα 80ς εκεί συχνά με τον πατέρα μου που όπως έγραψα και πιο πάνω δούλευε στον ΟΤΕ. Μετά απο ψάξιμο ανακάλυψα ότι:
“Το συγκρότημα του κεντρικού σταθμού αυτοκινήτων και συνεργείων του ΟΤΕ στην Καλλιθέα ανήκει στα επιτεύγματα του ελληνικού μπρουταλισμού. Παρά το ταπεινό θέμα της η αρχιτεκτονική λύση εντυπωσιάζει με τον εκφραστικό δυναμισμό, τις αναλογίες και το αρμόζον για την περίπτωση ύφος. Αυτό επιτυγχάνεται χάρη στην εύστοχη σύνθεση των ορθογώνιων όγκων των τριών όψεων του κτιρίου με τους διάτρητους όγκους των δύο γωνιακών κυλινδρικών ραμπών των αυτοκινήτων.”
Εικ. 19α-γ. Κεντρικός Σταθμός Αυτοκινήτων του ΟΤΕ στην Καλλιθέα, 1970-1974, μελέτη Γραφείου 19/57, υπεύθυνοι αρχιτέκτονες Δ. Κονταργύρης και Ν. Δεσύλλας: απόψεις και κάτοψη ισογείου
