3 άβολες αλήθειες για την πολυσυζητημένη Σοφία, τον «πρώτο πολίτη-ρομπότ»

Πρόσφατα είχαμε άρθρα στα μεγαλύτερα διεθνή μέσα για το «πρώτο ρομπότ που απέκτησε ιθαγένεια», τη Σοφία της εταιρίας Hanson Robotics. Αναμενόμενα, κάτω από το βίντεο της πρώτης της δημόσιας ομιλίας της, διαβάζουμε πολλά σχόλια για σενάρια τύπου Εξολοθρευτή, με τις μηχανές να φέρνουν το τέλος της ανθρωπότητας.

Spoiler alert: η πραγματικότητα είναι πολύ λιγότερο εντυπωσιακή από τους τίτλους που διαβάζουμε.

1) Η Τεχνητή Νοημοσύνη επιπέδου «πολίτη» απέχει τουλάχιστον αρκετές δεκαετίες από σήμερα

Για να μπορέσει ένα ρομπότ να ασκήσει δικαιώματα πολίτη, θα πρέπει να είναι προικισμένο με Artificial General Intelligence (AGI), δηλαδή, να διαθέτει τις ευρύτερες νοητικές δεξιότητες τουλάχιστον ενός μέσου ανθρώπου.

Γενικά, η γνώμη των ειδικών είναι αρκετά διχασμένη πάνω στο πόσο σύντομα θα μπορούσαμε να φτάσουμε σε τέτοια επίπεδα Τεχνητής Νοημοσύνης. Σε μια από τις τελευταίες μελέτες πάνω στη γνώμη τους, ρωτήθηκαν 4 ομάδες για το έτος που θα προέβλεπαν ότι θα δημιουργούσαμε το πρώτο AGI. Οι δυο πιο αξιόπιστες, με μικρότερο κίνδυνο προκατάληψης, ήταν η Ελληνική Εταιρεία Τεχνητής Νοημοσύνης και οι 100 πιο αναγνωρισμένοι ειδικοί στο ΑΙ, σύμφωνα με τον αριθμό των παραπομπών που είχαν από την υπόλοιπη κοινότητα.

Λαμβάνοντας το διάμεσο των απαντήσεων υπόψη, έβλεπαν με 50% πιθανότητα την δημιουργία τέτοιας Νοημοσύνης το 2050, ενώ με 90% περίπου το 2085.

Βεβαίως, μάλλον τα προβλεπόμενα έτη είναι στη πραγματικότητα ακόμα πιο μακρινά για δυο λόγους.

Πρώτον, στην πάνω μέτρηση δεν λήφθηκε υπόψη ότι περίπου 1 στους 5 ειδικούς δίνει 90% πιθανότητα να μη φτάσουμε ποτέ σε τέτοια επίπεδα Τεχνητής Νοημοσύνης.

Δεύτερον, υπάρχει το πρόβλημα του sample bias, δηλαδή το να απάντησαν κυρίως οι ειδικοί που ήταν πιο παθιασμένοι με το αντικείμενο, ενώ όσοι θεωρούσαν το AGI έτσι κι αλλιώς αδύνατο, να μην ασχολήθηκαν καν ώστε να απαντήσουν. Το πρόβλημα μοιάζει ακόμα πιο απτό όταν βλέπουμε ότι από την ΕΕΤΝ απάντησε μόλις το 10% στο email της έρευνας, ενώ από τους 100 πιο αναγνωρισμένους ειδικούς, το 29%.

Σε κάθε περίπτωση, μπορούμε να ξεχάσουμε το Artificial General Intelligence για το κοντινό μας μέλλον.

Άρα, προς τι όλη η φασαρία με τη Σοφία;

2) Η Σοφία χρησιμοποιήθηκε απλά ως ένα εργαλείο marketing της Σαουδικής Αραβίας

Και αυτό γίνεται προφανές όταν αντιληφθούμε ότι η αναγνώριση υποκοότητας της Σοφίας έλαβε χώρα στο συνέδριο για μελλοντικές επενδύσεις στη Ριάντ, πρωτεύουσα της Σαουδικής Αραβίας. Τι καλύτερο για να διαφημίσεις τη χώρα σου ως καταλληλότερη για επενδύσεις υψηλής τεχνολογίας, από το να έχεις αναγνωρίσει το πρώτο πολίτη – ρομπότ;

Επίσης, το περιστατικό συνέβη παράλληλα με την ανακοίνωση του Πρίγκιπα της χώρας, Mohammed bin Salman, πως η Σαουδική Αραβία γυρίζει σελίδα, και «επιστρέφει στο μετριοπαθές, ανοικτό Ισλάμ». Λίγο μετά ακολούθησε και η λεγόμενη «εκκαθάριση της Σαουδικής Αραβίας», με τη σύλληψη άλλων πριγκίπων, υπουργών και επιχειρηματιών, φαινόμενο που εδραιώνει τις προσπάθειές του MBS για ένα rebranding της χώρας.

Παρά τα παραπάνω ωστόσο, ίσως ακόμα να αναρωτιέσαι για τις πανέξυπνες απαντήσεις της Σοφίας στις συνεντεύξεις της. Είναι απλό:

3) Οι πιο εντυπωσιακές συνεντεύξεις της Σοφίας είναι προσχεδιασμένες

Από την στιγμή που γνωρίζουμε πως η Σοφία αποτελεί ένα εργαλείο marketing, είναι εύκολα εννοούμενο πως οι μεγάλες δημόσιες παρουσίες της θα είναι όσο το δυνατόν προσεκτικότερα σχεδιασμένες, ώστε να μεγιστοποιηθεί η απήχησή της.

Πρέπει να κρατάμε κατά νου ότι, όσο έξυπνα και αν ακούγονται τα λόγια που μπορεί να απαγγέλει ένα μαγνητόφωνο, αυτά δεν δηλώνουν τίποτα για την ευφυΐα που φέρει το ίδιο.

Παράδειγμα αποτελεί η ομιλία της τη μέρα που της δόθηκε η ιθαγένεια.

Interview With The Lifelike Hot Robot Named Sophia (Full) | CNBC

CNBC’s Andrew Ross Sorkin interviews Sophia, a humanoid robot, about the future of artificial intelligence at a Future Investment Institute panel in Saudi Arabia on Wednesday. ” Subscribe to CNBC: http://cnb.cx/SubscribeCNBC About CNBC: From ‘Wall Street’ to ‘Main Street’ to award winning original documentaries and Reality TV series, CNBC has you covered.

Παρατηρούμε αμέσως ότι περισσότερο μιλά με έτοιμους μονολόγους, ενώ σε μερικά σημεία απαντάει και σε μεμωνομένες ερωτήσεις, που κάνουν και κατά το δυνατόν εύκολο το προσχεδιασμό. Σε μια απ’ αυτές περιπαίζει και τον Elon Musk αναφορικά με τους φόβους του για την πορεία της Τεχνητής Νοημοσύνης, ένα στοχευμένο comeback που αναμφίβολα είχε προγραμματιστεί.

Ένα άλλο βίντεο που προωθήθηκε ιδιαίτερα υποτίθεται ότι αφορά μια συνομιλία της Σοφίας με έναν εκ των δημιουργών της.

Sophia Awakens Episode 1

Uploaded by Hanson Robotics on 2016-11-26.

Το βίντεο όμως δημιουργήθηκε από την ίδια την Hanson Robotics και καθώς αποτελείται από ξεχωριστά πλάνα, είναι πολύ εύκολο να σκηνοθετηθεί. Επιπλέον, εμπεριέχει διάφορες συναισθηματικές αναφορές που είναι παράλογες από τεχνική άποψη («σε δημιουργήσαμε» με απάντηση «δεν μπορώ να θυμηθώ καθαρά», ενώ τα ρομπότ έχουν βέλτιστη και ακαριαία ανάκληση μνήμης).

Πρέπει να κρατάμε κατά νου ότι, όσο έξυπνα και αν ακούγονται τα λόγια που μπορεί να απαγγέλει ένα μαγνητόφωνο, αυτά δεν δηλώνουν τίποτα για την ευφυΐα που φέρει το ίδιο.

Η πραγματική νοημοσύνη ενός ΑΙ φαίνεται μόνο σε αυθόρμητους και εκτενείς διαλόγους με follow-up ερωτήσεων. Παραθέτω δυο ενδεικτικούς τέτοιους διαλόγους, που κάνουν σαφές ότι η Σοφία δεν είναι τόσο έξυπνη όσο ακούστηκε στα δυο προηγούμενα βίντεο.

CREEPY VIDEO Charlie Rose Interviews a Robot !

See What happens when Charlie Rose attempts to interview a robot named “Sophia” for his 60 Minutes report on artificial intelligence

We interviewed the AI robot that’s now a citizen of Saudi Arabia

Sophia was made by Hanson Robotics, based in Hong Kong. It is currently a demonstration product doing a tour of the world’s media. Business Insider caught up with it at Web Summit, the gigantic tech conference in Lisbon. We asked it a few unplanned questions and got a variety of answers, ranging in quality from impressive to nonsensical.

Η Σοφία είναι σαφές πως συχνά κολλάει, μπερδεύεται ή, μη μπορώντας να κατανοήσει βαθύτερες έννοιες, απαντάει σε ερωτήσεις με νέες ερωτήσεις.

Ακόμα και στα πραγματικά τεστ λοιπόν, γενικά η Σοφία δεν κάνει κάτι παραπάνω από το να εντοπίζει σημαντικές λέξεις σε μια ερώτηση, να ψάχνει σε μια προκαθορισμένη βάση δεδομένων με συγκεκριμένες απαντήσεις γι’ αυτή που ταιριάζει περισσότερο στις λέξεις που επιλέχθηκαν, και να την απαγγέλει μαζί με μερικούς μορφασμούς (ενδιαφέροντες αλλά όχι πάντα τόσο πετυχημένους).

Παρά τις θεατρικές ερωτήσεις για τη φύση της ύπαρξής της, τα αισθήματά της ή την άποψή της για τους ανθρώπους, η Σοφία προς το παρόν είναι απλά ένα «έξυπνο μαγνητόφωνο» χωρίς σκέψεις ή βιωματική συνείδηση.

Ίσως κάποιος σκεφτεί: μήπως λοιπόν η Τεχνητή Νοημοσύνη είναι γενικά μια απάτη;

Σε καμιά περίπτωση. Η σημερινή Τεχνητή Νοημοσύνη (Machine & Deep Learning) είναι σε θέση να εκτελέσει συγκεκριμένες εργασίες πολύ αποδοτικότερα από έναν άνθρωπο, χρησιμοποιώντας ένα κλάσμα του χρόνου και των πόρων που ο ίδιος θα απαιτούσε.

Παράδειγμα αποτελεί η δυνατότητα ενός AI να προβλέπει τη νοσηλεία ασθενών με ακρίβεια 82%, μέχρι και 1 χρόνο πριν το περιστατικό, ή, ενός άλλου, να νικά το παγκόσμιο πρωταθλητή στο Go, ένα από τα πιο περίπλοκα επιτραπέζια του κόσμου, μέσα σε 40 μέρες εκμάθησης.

Αλλά αυτά τα επιτεύγματα προς το παρόν αφορούν πολύ συγκεκριμένες εργασίες, που οριοθετούνται από πολύ συγκεκριμένες μεταβλήτες.

Αντίθετα, η τεχνητή κατανόηση και η δόμηση λόγου από το μηδέν, πόσο μάλλον η αυτόματη ολιστική ανάλυση της σύγχρονης κοινωνικο-πολιτικής πραγματικότητας (όπως χρειάζεται να επιτελεί ένας πολίτης), απαιτούν επιτεύγματα ενός επόμενου επιπέδου, που μόλις αρχίζουμε να ερευνούμε στα σοβαρά.