Οδυσσέας Σταυράκης (καπετάν Κανένας)
Είδα το «Ποιος ανακάλυψε την Αμερική;» στο μικρό θέατρο της Μονής Λαζαριστών.
Είχε καιρό να μου αρέσει τόσο μια παράσταση. Ίσως κι από τη δεκαετία του ’90, που πήγαινα σε ό, τι ανέβαζε η Πειραματική Σκηνή της Τέχνης στην Αμαλία.
Το «Ποιος ανακάλυψε την Αμερική;» είναι το πρώτο θεατρικό που έγραψε η Χρύσα Σπηλιώτη. Το Κρατικό Θέατρο Βόρειας Ελλάδας (ΚΘΒΕ) ανέλαβε φέτος να το παρουσιάσει στο κοινό της Θεσσαλονίκης, προφανώς ως φόρο τιμής στην μνήμη της, μιας και η Χρύσα υπήρξε μέλος του διοικητικού του συμβουλίου. Έκανε πρεμιέρα στις 18 Ιανουαρίου, έξι μέρες μετά από την ημερομηνία που θα γιόρταζε η αγαπημένη ηθοποιός και συγγραφέας τα γενέθλια της.
Το σκηνικό λιτό, αφαιρετικό, όπως συνηθίζεται τελευταία σε πολλές παραγωγές, αλλά εδώ ταίριαζε λόγω της φύσης του έργου. Η Μομώ Βλάχου και η Χρύσα Τουμανίδου έπαιζαν δύο ξαδέρφες, τη Λίζα και τη Καίτη σε διάφορες στιγμές της ζωής τους, από την παιδική ηλικία μέχρι το γηροκομείο όπου ηλικιωμένες αλλά πάντα δίπλα η μία στην άλλη, περιμένουν την επίσκεψη ενός γιατρού.
Γυρνούσα κατά διαστήματα και κοιτούσα μέσα στο υπόγειο θεατράκι, ένοιωθα την Χρύσα λες και καθόταν κάπου στα σκοτεινά, για να βλέπει τις αντιδράσεις του κοινού. Το συνηθίζουν να τρυπώνουν έτσι στα έργα τους οι συγγραφείς κι οι σκηνοθέτες. Κι όπως διάβασα στο πρόγραμμα της παράστασης, η ίδια το τηρούσε συχνά.
Ίσως φαίνεται ασέβεια, αλλά δε μπορώ να μιλώ για αυτήν παρά μόνο με το μικρό της όνομα, μιας και η Χρύσα είναι μέρος της ζωής μου. Όχι, δεν τη γνώρισα από κοντά, εκτός κι αν εννοούμε ως «κοντά» τη μεγάλη τηλεόραση που στα μάτια του 4χρονου εαυτού μου, φάνταζε ως οθόνη σινεμά.
Την έβλεπα κάθε μεσημέρι στο «Γύρω -Γυρω Όλοι», την παιδική εκπομπή της ΕΡΤ. Γεννημένος το ’83 δεν υπήρξα ποτέ παιδί του Παραμυθά, αλλά του Ζουγανέλη, της Ματίνας Καρρά (σιγά μην έλειπε από παιδικό πρόγραμμα των ’80ς), του Θοδωρή Γκόνη, πριν γνωρίσει τον Ξυδάκη και την Αρβανιτάκη, του Γιάννη Νταλιάνη και του άλλου εκλιπόντα Άκη Φλωρέντη, εκείνου του χαρακτηριστικού ηθοποιού κατηγορίας «αλατοπίπερου» σε βιντεοταινίες και σειρές, όπως Η Αλεπού κι ο Μπούφος και τα Επτά Κακά της Μοίρας μου.
Όλους αυτούς τους διηύθυνε ως παρουσιάστρια η «Χρυσα Σπηλιώτη, «ηθοποιός» όπως μας πληροφορούσε το σουπεράκι στους τίτλους έναρξης, τους ντυμένους με την υπέροχη μουσική του Γιάννη Ζουγανέλη. Για τρία περίπου χρόνια, από το 1985 μέχρι το 1989.
Παρακάτω είναι το τελευταίο επεισόδιο του Γύρω-Γύρω Όλοι, όπου είναι ξεκάθαρη η στεναχώρια όλων των συντελεστών όσο και αν προσπαθούν να το κρύψουν:
Παιδική εκπομπή “Γύρω Γύρω Ολοι” ΕΤ.1 (1989). Σπάνιο!
Το τελευταίο επεισόδιο της αγαπημένης παιδικής εκπομπής της ΕΤ.1 “Γύρω Γύρω Ολοι” (1986-1989), που παρουσίαζε η αδικοχαμένη (το 2018 στην φωτιά στο Ματι) Χρύ…
Αυτό που λένε πως από τα μάτια καταλαβαίνεις έναν άνθρωπο τι χαρακτήρας είναι, πρέπει να ίσχυε απόλυτα για την Χρύσα. Είχε χρυσά μάτια που έλαμπαν «σαν το φως του ήλιου», για τον οποίο τραγουδούσε στην αρχή και το τέλος της εκπομπής. Μάτια που όσο τα χρόνια περνούσαν κι εγώ μεγάλωνα και ωρίμαζα, τα θυμόμουν να μου χαμογελούν όποτε η ζωή μου ‘βγαινε «στο έτσι». Και ο πόνος έφευγε.
Η Χρύσα πριν δύο χρόνια στο Μάτι δεν θα έτρεχε για να σώσει τη ζωή της χωρίς να βρει τον άντρα της πρώτα. Κι έτσι έκανε. Γιατί ήταν η Χρύσα. Πήγε μέσα στη πυρκαγιά να τον ψάξει, την ώρα εκείνη όπου όλοι αλλόφρονες έτρεχαν αντίθετα από εκείνη.
«Θα πέσω στην φωτιά για σένα. Γιατί σε αγαπώ»
Αυτή ήταν η Χρύσα.
Έτσι από το πουθενά, να πάλι που τη θυμήθηκα.
Μου έρχεται ασυνείδητα η σκηνή από το «Λεωφορείον ο Πόθος», η μεξικάνικη φωνή που τραγουδά έξω από το παράθυρο «flores para los muertos» και διαλύει την Μπλανς Ντιμπουά. Είναι ίσως επειδή γράφω αυτό το κείμενο και πλησιάζει το Ψυχοσάββατο, η μέρα που οι ψυχές κατεβαίνουν ξανά στα μέρη που αγάπησαν στον κόσμο…
Όμως της Χρύσας δεν της ταιριάζουν αυτά τα μελαγχολικά. Η Χρύσα καλούσε τα παιδιά να πιαστούν χέρι-χέρι και να χορέψουν τον κύκλο της Χαράς.
Αν με ακούει, εύχομαι όταν έρθει η ώρα, να μου κρατήσει για λίγο μια θέση δίπλα της. Γιατί εγώ δεν θέλω να χορέψω. Ντρέπομαι.
