Μικροπράγματα
Από την Τατιάνα Λιάνη
Είδα χθες αυτή την εξαιρετική ταινία, το 1917, και θυμήθηκα μια άλλη ιστορία από τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, την ιστορία της Edith Cavell.
Η Edith Cavell ήταν νοσοκόμα του Ερυθρού Σταυρού στις κατεχόμενες από τους Γερμανούς Βρυξέλλες. Είχε περιθάλψει και φυγαδεύσει πάνω από 200 Άγγλους και Γάλλους στρατιώτες, που λόγω τραυματισμού δεν είχαν προλάβει να εγκαταλείψουν το Βέλγιο πριν την προέλαση του γερμανικού στρατού.
Η Cavell προδόθηκε, και συνελήφθη από τους Γερμανούς. Καθώς ομολόγησε τις πράξεις της, υποστηρίζοντας ότι έκανε το καθήκον της, καταδικάστηκε σε θάνατο και παρά τα διαβήματα των ΗΠΑ και της Ισπανίας, που ζήτησαν να της δοθεί χάρη (όπως δόθηκε σε όλους σχεδόν τους συγκατηγορούμενούς της), οι Γερμανοί προχώρησαν στην εκτέλεσή της.
Μέγα λάθος όπως αποδείχτηκε.
Ως γυναίκα και ως νοσοκόμα η Edith Cavell αποδείχτηκε το ιδανικό πρόσωπο για την αντιγερμανική προπαγάνδα που εξαπέλυσε το Βρετανικό Γραφείο Πολέμου.
Άπειρα φυλλάδια, αφίσες και πρωτοσέλιδα περιοδικών και εφημερίδων, την χρησιμοποίησαν τους επόμενους μήνες για να τονώσουν το πατριωτικό αίσθημα των Βρετανών και να ξυπνήσουν τη δίψα τους για εκδίκηση.
Τα τελευταία λόγια της Cavell συγκίνησαν όλο τον δυτικό κόσμο:
“Περίμενα την καταδίκη μου και πιστεύω ότι είναι δίκαια. Έτσι όπως στέκομαι μπροστά στον Θεό και την αιωνιότητα αντιλαμβάνομαι ότι ο πατριωτισμός δεν φτάνει. Πρέπει να μην αισθάνομαι ούτε μίσος ούτε πικρία”.
Μην έχοντας υπολογίσει την τεράστια διεθνή κατακραυγή, ο Κάιζερ διέταξε να μην εκτελείται καμιά γυναίκα πλέον χωρίς τη ρητή συγκατάθεσή του.
Ήταν όμως αργά.
Μαζί με την πυρπόληση της Λουβέν και τη βύθιση του υπερωκεάνιου Λουζιτάνια η εκτέλεση της Edith Cavell συντέλεσε αποφασιστικά στη στροφή της αμερικάνικης κοινής γνώμης κατά των “Ούννων” και, κατ’ επέκταση, στην καθοριστική είσοδο των ΗΠΑ στον πόλεμο…
Η άφιξη της σορού της Cavell στο Λονδίνο κι η λειτουργία στο Westminster Abbey, μέσα απ’ τα επίκαιρα της εποχής
Service At Westminster Abbey – Nurse Cavell (1915)
Title reads: “HOMECOMING OF A HEROINE. Impressive scenes at the arrival of Nurse Cavell’s remains”. London. High angled shots area in front of abbey, soldiers stand in row along pavement, horse-drawn hearse waits on road. Shot of pallbearers carrying coffin between lines of soldiers and through arched entrance of abbey.
