Δημήτρης Καβατζικλής
Ο Σπύρος Μερκούρης, Έλληνας πολιτικός που διατέλεσε βουλευτής και δήμαρχος της Αθήνας, γεννήθηκε το 1856 στην Ερμιόνη και πέθανε στις 3 Απριλίου 1939 στην Αθήνα.
Σπούδασε Ιατρική και ως φοιτητής ανέπτυξε εθνική δράση. Στις 18 Μαΐου 1875 πήρε μέρος στους Τρίτους Ζάππειους Ολυμπιακούς αγώνες γυμναστικής που έγιναν στο Παναθηναϊκό Στάδιο, ενώ διατέλεσε γραμματέας και στη συνέχεια μέλος της διοικήσεως και διευθυντής του Δημοτικού Νοσοκομείου «Η Ελπίς» για δεκαπέντε χρόνια. Ανήκε αρχικά στην παράταξη των αντιπάλων του Ελευθερίου Βενιζέλου, όμως στη συνέχεια προσχώρησε στο βενιζελικό στρατόπεδο.
Ήταν παντρεμένος και πρωτότοκος γιος του ήταν ο Γεώργιος Μερκούρης, που ίδρυσε το Εθνικοσοσιαλιστικόν Κόμμα Ελλάδος, αλλά και ο βουλευτής Σταμάτης Μερκούρης. Εγγονή του, κόρη του γιου του Σταμάτη Μερκούρη, η Μαρία-Αμαλία Μερκούρη.
Τι είχε συμβεί;
Κάποτε όσοι ασχολούνταν με τα κοινά προστάτευαν την εικόνα και την προσωπικότητά τους μέχρι υπερβολής. Και η παραμικρή υπόνοια, ιδιαίτερα ηθικού ή οικονομικού χαρακτήρα, μπορούσε να προκαλέσει σφοδρή αντίδραση ή να φτάσει ακόμη και σε μονομαχία. Κάτι τέτοιο συνέβη και στις 11 Οκτωβρίου 1909 όταν βρέθηκαν να μονομαχούν στην οδό Λιοσίων, στο ύψος των Πατησίων, δύο γιατροί, ο Δήμαρχος Αθηναίων Σπύρος Μερκούρης και ο δημοτικός σύμβουλος Βασίλης Τουφεξής!
Ο Δήμαρχος και οι φίλα προσκείμενοι σε αυτόν δημοτικοί σύμβουλοι έδωσαν με απευθείας ανάθεση την εκμετάλλευση των δημοτικών ψυγείων, όπου αποθηκεύονταν τα κρέατα της κεντρικής αγοράς. Ο δημοτικός σύμβουλος, «συφιλιδολόγος» στην ειδικότητα και γόνος γηγενούς αθηναϊκής οικογένειας, αντέδρασε επισημαίνοντας πως έπρεπε να γίνει δημοπρασία. Και διοχέτευσε πληροφορίες στον Τύπο, ο οποίος πλέον έκανε λόγο για «δημοτικόν σκάνδαλον».
Το λόγο πλέον είχαν τα όπλα! Ο Μερκούρης κάλεσε σε μονομαχία τον Τουφεξή, αρνήθηκε κάθε συμβιβασμό και χαρακτήριζε «ατιμίας και αχρειότητας» όσα υποστήριζε. Η προσβολή αυτή έπρεπε «να ξεπλυθή με αίμα». Και αφού απέβησαν άκαρπες οι προσπάθειες για εξεύρεση λύσης εκ μέρους δημοτικών και κυβερνητικών παραγόντων, οι δύο αντίπαλοι βρέθηκαν στον προκαθορισμένο χώρο, συνοδευόμενοι από τους μάρτυρές τους και έναν γιατρό. Η περιοχή της μονομαχίας είχε κρατηθεί μυστική προς αποφυγήν κοσμοσυρροής. Αφού μέτρησαν 25 βήματα έριξε ο καθένας από μία βολή. Αλλά και οι δύο αστόχησαν.
Λίγες ημέρες αργότερα ο Τουφεξής παραιτήθηκε από το δημοτικό συμβούλιο αλλά η παραίτησή του απορρίφθηκε έπειτα από ψηφοφορία. Αλλά ο Τουφεξής πήρε το… αίμα του πίσω στις επόμενες δημοτικές εκλογές. Έθεσε και αυτός υποψηφιότητα για Δήμαρχος Αθηναίων στερώντας σημαντικό αριθμό ψήφων από τον Μερκούρη και επιτρέποντας έτσι να εκλεγεί δήμαρχος Αθηναίων ο Εμμανουήλ Μπενάκης.
Κατηγορήθηκε για τα γεγονότα του Νοεμβρίου του 1916, επεισόδια που οργάνωσαν οι βασιλόφρονες εναντίων των Βενιζελικών, ενώ περιελάμβανε και το ανάθεμα του Ελευθερίου Βενιζέλου και το 1917 όταν ο Βενιζέλος επανήλθε στην εξουσία, εξορίστηκε στην Κορσική, ενώ το 1919 καταδικάστηκε σε θάνατο, λόγω του ρόλου του στο κίνημα των Επιστράτων. Η θανατική ποινή δεν εκτελέστηκε. Ο Μερκούρης επέστρεψε στην Ελλάδα το 1920 όταν ανέλαβε την εξουσία ο Δημήτριος Γούναρης και διαγράφηκε η σε βάρος του θανατική καταδίκη.
Συνέδεσε το όνομά του με την υλοποίηση σημαντικών έργων υποδομής, που βοήθησαν στον εκσυγχρονισμό της Ελληνικής πρωτεύουσας. Η προτομή του βρίσκεται στον πεζόδρομο της οδού Φωκίωνος Νέγρη στη συνοικία Κυψέλη των Αθηνών, πάνω σε ένα βάθρο περίπου ενός μέτρου, και τα χαρακτηριστικά του του προσδίδουν ώριμη έως προχωρημένη ηλικία.
[mikros-romios]
*ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
