Βάνα Κράβαρη
Το κινητό σου είναι το πρώτο πράγμα που πιάνεις όταν ξυπνάς το πρωί και το τελευταίο που αφήνεις το βράδυ πριν κοιμηθείς. Στα καλά νέα, ακόμα δεν το θεωρείς μια ιδανική συνήθεια και αυτό είναι μια καλή βάση για να αρχίσεις να το “δουλεύεις”. Γιατί, ναι. Δεν είναι. Αν κάθε βράδυ καταλήγεις από τα “έλα μωρέ, δέκα λεπτάκια” να σκρολάρεις στο TikTok καμία ώρα και γενικώς στα social media, είναι λογικό να αναρωτιέσαι αν έχεις εθιστεί.
Υφίσταται “εθισμός” στα social media;
Δεν είναι ακριβώς νέο αυτό. Ο εθισμός στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, είναι ένα είδος συμπεριφορικού εθισμού που ορίζεται ευρέως ως η καταναγκαστική ενασχόληση με τις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης που διαταράσσει σημαντικά τη λειτουργία των χρηστών σε σημαντικούς τομείς της ζωής, όπως οι διαπροσωπικές σχέσεις, η απόδοση στην εργασία ή στις σπουδές και η σωματική υγεία.
Όχι, δεν είσαι “εκεί”, αλλά υπάρχουν μερικά συμπτώματα που αξίζει να έχεις στον νου σου, όπως:
-ο καταναγκασμός να ελέγχεις τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
-το να περνάς μεγάλα χρονικά διαστήματα στις κοινωνικές σελίδες.
-το να ξοδεύεις λιγότερο χρόνο σε δραστηριότητες εκτός σύνδεσης.
-αλλαγές στη διάθεση, ιδίως όταν δεν τσεκάρεις τα social media.
-συμπτώματα στέρησης.
-συγκρούσεις και διαφωνίες ως αποτέλεσμα της χρήσης των μέσων κοινωνικής δικτύωσης.
Το πώς ακριβώς επιδρούν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης στον ψυχισμό μας είναι λίγο-πολύ γνωστό. Από τα συμπτώματα εθισμού και το FOMO (Fear Of Missing Out) που προκαλούν, μέχρι τις ασυναίσθητες συγκρίσεις, που γίνονται υποσυνείδητες παγίδες, με τις ζωές άλλων ανθρώπων και το προσωπικό concept της “επιτυχίας” ατόμων που δεν θα γνωρίζαμε ποτέ στην πραγματική ζωή. Μη νιώθεις ένοχος για αυτό. Σύμφωνα με το Joe Whittington, ειδικό σε θέματα ψηφιακού εθισμού, αυτή ακριβώς είναι η “δουλειά” του Instagram και του TikTok: να σε κάνουν να μη μπορείς να ξεκολλήσεις.
Το 2024, το να απέχει κανείς εντελώς από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης δεν είναι ένα ακριβώς βιώσιμο σενάριο, ωστόσο το να προσπαθήσεις και εν τέλει να απεμπλακείς λίγο από αυτόν τον φαύλο κύκλο συνεχόμενου τσεκαρίσματος του κινητού σου σχεδόν 24 ώρες το 24ωρο είναι κάτι παραπάνω από δυνατό. Ναι, υπάρχει ο ιδανικός χρόνος τον οποίο είναι ΟΚ να αφιερώνεις στα social media.
Πόσο χρόνο είναι ΟΚ να περνάς στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης;
Η απάντηση σε αυτό το ερώτημα εξαρτάται από τον τρόπο ζωής σου, τη δουλειά σου και την καθημερινότητά σου γενικότερα. Αν, επί παραδείγματι, η δουλειά σου περιλαμβάνει το να περνάς χρόνο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, κανείς δεν μπορεί να σου πει να περνάς σε αυτά δέκα λεπτάκια ημερησίως.
Σε κάθε περίπτωση, ο Whittington υποστηρίζει πως ένας γενικός κανόνας για τους ενήλικες είναι 2 ώρες “χαζέματος” τη μέρα στα social media, αυστηρά στον ελεύθερο χρόνο. Σύμφωνα με τον ειδικό, το ιδανικό είναι να μπορείς να “σπας” αυτό το 2ωρο σε 20λεπτα ή μισάωρα, δεδομένου ότι δεν παρεμποδίζεις τη δουλειά σου, τη δημιουργικότητά σου ή τη συναναστροφή σου με άλλα άτομα. Ναι, το “χάζεμα” δεν έχει θέση στο ποτό ή τον καφέ σου με φίλους. Μάλιστα, ο Whittington συμπληρώνει πως είναι καλό να αποφύγεις τη χρήση των social media με το που ξυπνάς το πρωί ή πριν πέσεις για ύπνο το βράδυ, γιατί αυτή η (τοξική) συνήθεια επιδρά στη διάθεση, τη συγκέντρωση και τον ύπνο σου περισσότερο από όσο αντιλαμβάνεσαι.
Παράλληλα, η Shannon Bennet, που ειδικεύεται στην υγεία των εφήβων, προτείνει την αναζήτηση της αναλογίας του χρόνου που περνάμε online και offline. Για παράδειγμα, για κάθε τρεις ώρες offline δραστηριοτήτων, οι online δραστηριότητες δεν πρέπει να ξεπερνούν τη μια ώρα. Για την ίδια, αν αυτό βοηθάει, τα social media θα έπρεπε να μας απασχολούν μόνο τις ώρες που κυριολεκτικά δεν έχουμε κάτι άλλο να κάνουμε, όπως ας πούμε στα ΜΜΜ ή στην αναμονή για κάποιο ιατρικό ραντεβού ή σε κάποια ουρά εξυπηρέτησης.
Πώς θα μειώσεις αυτόν τον κάπως τρομακτικό εθισμό στο κινητό σου: Διάβασε εδώ μερικούς αποτελεσματικούς τρόπους.
_______
Με πληροφορίες από verywellhealth.com
